Gooi de deuren open voor makers en publiek, voor zover het binnen de beperkingen mag. Dat is de dringende oproep aan podia in Nederland die zangeres en regisseur Leoni Jansen doet.

Een rondje langs online theateragenda’s geeft een eenduidig beeld: de meeste podia zijn hele dagen gesloten. ITA besloot bijvoorbeeld om de deuren te sluiten om zo ‘solidair de oplopende coronabesmettingen te bestrijden’. Maar met wie is die solidariteit eigenlijk? Het theater stond immers niet bekend als besmettingshaard, maar juist als braafste jongetje in de klas. De rest van het land draait toch ook gewoon van 9 tot 17. Waarom wordt er door theaters geen gebruik gemaakt van de ruimte die het coronabeleid wel biedt?

De oorzaak zit hem echt niet alleen in geldtekort. Uit onderzoek van de Boekmanstichting blijkt dat een hoop coronasteun aan de sector nog niet is besteed. Een aantal instellingen heeft zelfs nog miljoenen aan noodsteun op de plank liggen. Hoe ze hiermee de freelancers kunnen bereiken die het geld heel hard nodig hebben, dat gaat onze internationaal geprezen artistieke instituten de creativiteit te boven.

Twee van hen wisten mij wel anderszins te bereiken de afgelopen tijd. ‘U bent een van onze reguliere bezoekers’, zo klonk het door de telefoon, ‘wij willen u iets extra’s vragen in deze lastige coronatijd’. Het stemt mij erg cynisch dat ITA en het Concertgebouw mensen kunnen betalen om mij om geld te vragen, terwijl ik zonder enige cent thuis op de bank zit. ‘Wat fijn dat u belt meneer. Ik wilde u net hetzelfde vragen, maar mijn beltegoed is op…’

Voor mij als artiest zijn er grote geldzorgen. Door de avondlockdown staan 22 van mijn concerten in januari op de wip. Van een ander project waarbij ik als regisseur betrokken ben, werd de hele toer in december gecanceld. Slechts één voorstelling werd naar de middag verplaatst, bij andere theaters was dit geen optie.

Het probleem is: er wordt te weinig naar oplossingen gezocht, we zitten gevangen in beperkingen. Corona gaat voorlopig niet weg, stop met crises-management en ga voor innovatie! Er is zoveel creativiteit en werklust onder makers, uitvoerders en impresariaten. Geef ons de ruimte om aan het werk te gaan, dan vinden we wel mogelijkheden. Ik doe vast een voorzet.

Geef makers, uitvoerders en impresariaten een carte blanche met de zaal tot hun beschikking. Laten we kijken wat daar voor verbinding, solidariteit en inspiratie uit voortkomt.

Laat ons veel meer experimenteren met matinees. Neem het Zaantheater als voorbeeld; vlak na de eerste aankondiging van de afgelopen lockdown kreeg ik al een mail: ‘Wij blijven open!’ Sommige theaters in Nederland waren voor covid al bezig met dinsdagmiddagvoorstellingen, voor bijvoorbeeld ouderen. In Londen zijn er theaters die de hele week, inclusief de maandag, om 14.00 beginnen, en echt niet alleen met kindervoorstellingen.

We kunnen veel vaker de kleine zaalproductie ’s middags in de grote zaal neerzetten zodat die, ondanks 1/3de zaalcapaciteit, wel door kan gaan. Kunnen we de zaal overdag openstellen voor makers/producties die graag een video-registratie van hun voorstelling willen maken?

Kortom, gooi die zalen open, binnen de beperkingen, en laat alle creatieven (voel je vooral aangesproken) zorgen voor de verbinding, levensvreugde en inspiratie die de samenleving zo hard nodig heeft in deze donkere tijden.

Foto: Leoni Jansen