Het kabinet bezuinigt structureel ruim 10 miljoen euro op cultuursubsidies. Dat maakten minister Eppo Bruins (NSC) en staatssecretaris Mariëlle Paul (VVD) vandaag bekend in een brief aan de Tweede Kamer. Ze korten onder meer op regelingen op het terrein van cultureel ondernemerschap, cultuureducatie en erfgoed. Op de culturele basisinfrastructuur en de rijkscultuurfondsen wordt niet bezuinigd.

PVV, VVD, NSC en BBB hadden in hun hoofdlijnenakkoord al afgesproken dat alle ministeries samen de komende jaren 1 miljard euro moeten bezuinigen op subsidies. Op Prinsjesdag werd het aandeel voor het ministerie van OCW al bekend: € 75 miljoen in 2025, oplopend tot structureel € 361 miljoen vanaf 2029. Door het afschaffen van de subsidies wil het kabinet het ‘mogelijk maken dat in andere maatschappelijke doelen geïnvesteerd kan worden en ruimte maken voor lastenverlichtingen’.

Met 10 miljoen, wordt er iets minder dan 1 procent bespaart op de totale cultuurbegroting van € 1,4 miljard. Bruins schrijft bij de bezuiniging te hebben gekozen voor maatregelen die ‘het bestaande beleid’, ‘het primaire proces’ en ‘de makers zelf’ zo veel mogelijk ontzien. Het meest (€ 3,5 miljoen) wordt er bezuinigd door vanaf 2026 te korten op loon- en prijsbijstelling van verschillende projectbudgetten. Het gaat dan bijvoorbeeld om budgetten op het terrein van digitalisering, de creatieve industrie en onderdelen van het verbreden van de inzet op cultuur. Door inflatie zullen die budgetten structureel dalen. Verder snijdt het kabinet vanaf 2026 in subsidies voor het stimuleren van ondernemerschap in de culturele sector, voor de ontwikkeling van nieuwe beleidsinitiatieven en voor cultuureducatie via primair onderwijs (vanaf 2029).

Wat erfgoed betreft, gaat OCW vanaf 2026 bezuinigen op duurzame leningen bij het Nationaal Restauratiefonds NFR, dat zich met financiële steun en voorlichting inzet voor het behoud en het herstel van monumenten, en vanaf 2029 op de zogenoemde ‘woonhuisregeling’, een subsidie voor particuliere eigenaren van rijksmonumenten met een woonfunctie. Verder hoopt het kabinet te besparen op de hosting van een website voor de vaste boekenprijs van het Commissariaat voor de Media.

De budgetten voor de culturele basisinfra­structuur en daarbij horende rijkscultuurfondsen, zoals het Fonds Podiumkunsten en het Fonds voor Cultuurparticipatie, blijven daarmee gespaard. Daartoe is het kabinet tot en met 2028 ook juridisch verplicht, onder meer vanwege de Wet op Specifiek Cultuurbeleid.

Naast OCW, bezuinigt het kabinet ook via de departementen Buitenlandse Zaken en Ontwikkelingshulp op cultuur. De Volkskrant rekende vorige week uit dat internationaal cultuurbeleid tot 2029 stapsgewijs zeker met 3,5 miljoen euro gekort wordt. Onder meer het Prins Claus Fonds, het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie en netwerkorganisatie DutchCulture krijgen straks minder overheidssubsidie.

Illustratie: Herman van Bostelen