Kluit, hondje, friezen, poten, speciaaltje, roederboeien, pariteit, topje, grid, coulissen, inloopstandje. Het was even wennen toen Jacob Frölich eind  2021 zijn baan als marketeer bij het Noord Nederlands Orkest in Groningen had opgezegd om directeur te worden van Theater & Cinema de Winsinghhof in het stadje Roden in Drenthe. Die theatertermen kwamen niet in zijn vocabulaire voor. Maar aan de programmering voor het seizoen 2023-2024 en zijn boek Break a leg te oordelen is hij helemaal ingewerkt.

Toen de vacature in Roden zich voordeed had Frölich zijn sollicitatiebrief in tien minuten op papier, want die zat in feite al jaren in zijn hoofd. Hij is blij met zijn baan in een relatief klein theater, waar alles behapbaar is. Zijn voorganger had behoorlijk de pest in omdat de gedeputeerde van cultuur in Drenthe bijna alleen maar oog leek te hebben voor de HEMA-theaters in Drenthe (Hoogeveen, Emmen, Meppel en Assen) en de kleintjes links liet liggen. De ex-directeur van De Winsinghhof is inmiddels directeur van schouwburg Ogterop in Meppel. Frölich ziet zijn baan in Roden absoluut niet als een tussenstation. Zijn enthousiasme blijkt niet alleen uit de omgang met het theaterpersoneel en zijn contacten met impresariaten, maar ook als columnist voor De Krant, de regionale krant van de gemeente Westerkwartier en Noordenveld. Een aantal columns is nu gebundeld in Break a leg, afgewisseld met prachtige sfeerfoto’s van de eigen theaterfotograaf Alfred Oosterman.

In zijn columns geeft Frölich een inkijkje in wat er allemaal voorbijkomt als theaterdirecteur: het land afreizen om mogelijke Winsinghhof-programma’s te zien, het uitzoeken van films (want De Winsinghhof is een dag per week bioscoop), een goede relatie onderhouden met de lokale businessclub om nog wat geld los te peuteren voor een verbetering aan het interieur van het theater, rekening houden met de wensen en eisen van de gemeente, manieren vinden om de coronalockdown door te komen, wat andere accenten leggen dan zijn voorganger (iets meer lichte klassieke muziek) en dat maffe theaterjargon onder de knie krijgen met woorden als kluit en hondje en roederboeien.

Het wervende voorwoord is van musicalartiest Tony Neef, die in het buurdorp Leek is geboren en als kleuter naar Roden verhuisde. Hij wordt (net als Ellen ten Damme, die haar jeugd heeft doorgebracht in Roden) als huisartiest van De Winsinghhof beschouwd.

Frölich reist naar zoveel mogelijk theaters om artiesten te zien, en slaat daarbij geen enkele provincie over. Hij noemt dat ‘gluren bij de buren.’ Wim Kerkhof, de grote man achter het noch immer flonkerende Rotterdamse straatbandje The Amazing Stroopwafels, draaide het om. Vanuit Rotterdam reed hij naar Roden om de lp Mooi weer uit 1981 bij de nieuwe directeur af te leveren. Die zat op dat moment met zijn gezin in quarantaine, dus Kerkhof legde de plaat op de oprit en vertrok weer. Hij had er bij thuiskomst in Rotterdam 640 kilometer opzitten. Op 9 december staan The Amazing Stroopwafels in Roden.

Net als in elk klein theater zijn ook in De Winsinghhof vrijwilligers een onmisbaar onderdeel van een goedlopende voorstelling. De in 2006 overleden cabaretier Bert Klunder heeft over vrijwilligers eens gezegd: ‘Als het goede vrijwilligers waren, zouden ze er wel voor betaald worden.’ Maar bij Frölich staat op het prikbord: ‘Vrijwilligers worden niet betaald omdat ze waardeloos zijn, maar omdat ze onbetaalbaar zijn.’

Misschien nog wel belangrijker dan in de wat grotere theaters zijn lokaal talent, jonge theatermakers en beginnende cabaretiers van belang in de programmering van een klein theater. Er is ook nog een jeugdtheaterschool aan De Winsinghhof verbonden.

Break a leg biedt geen hogere literatuur, maar Jacob Frölich schrijft met merkbaar plezier en warmte over het theaterleven in een klein stadje als Roden en die sfeer is kenmerkend voor tientallen, misschien wel honderden kleine theaters in Nederland. En dat maakt dit boek meer dan de moeite waard, want er is meer dan Carré.


Break a leg. Columns van een theaterdirecteur van Jacob Frölich is uitgegeven bij Palmslag, € 17,50. Portret: Alfred Oosterman.