Na 33 jaar stopt Hét Decoratelier, een belangrijke bouwer van ambachtelijke theaterdecors. Een gezonde bedrijfsvoering is onder de huidige marktomstandigheden volgens directeur Martin Determann niet meer mogelijk. Vanaf september gaat hij met vier van zijn medewerkers in dienst bij Van Hoorne Studios.

Hét Decoratelier, vroeger Vorm & Decor, heeft de voorbije 33 jaar honderden theaterdecors gebouwd. Tot zijn klanten behoorden cabaretiers als Tineke Schouten en Jochem Myjer, gezelschappen als het Nationale Ballet, Scapino en Theater Rotterdam, en Vrije Producenten als het Pretpakhuis, Morsinkhof Terra, Studio 100 en Joop van den Ende. Voor de laatste bouwde het atelier 63 decors op rij.

In al die jaren bleef het volgens directeur Determann echter een strijd om zakelijk te overleven. Zijn grootste zorg waren de steeds latere aanbestedingen – vaak pas acht tot zes weken voor de première. Omdat veel grote producties vanaf september spelen, ontstaat zo een piek tijdens de zomer en komen er de eerste helft van het jaar nog nauwelijks opdrachten binnen. ‘Decors worden door producenten vaak gezien als sluitposten’, legt Determann uit. ‘Er worden acteurs gecast, een componist gevraagd en kaarten verkocht, maanden voordat er nog maar een afspraak voor het decor gemaakt wordt. Voor grote decors durven producenten niet te vroeg risico’s te nemen.’

Tjapko Fotografie – Martin Determann

Determann zegt al tien jaar te strijden voor een vroegere aanbesteding, maar kreeg producenten daartoe niet overtuigd. ‘Al dat sjouwen en trekken ging bij mij uiteindelijk ten koste van het plezier in het vak. Het is armoe in het theater. Als de passie dan weg is, waarom zou je het dan nog doen?’

Bijkomende uitdaging voor het bedrijf was dat de budgetten voor decors de afgelopen jaren nauwelijks veranderden, terwijl personeels- en materiaalkosten fors stegen. Tegelijkertijd werden opdrachten volgens Determann technisch ingewikkelder en diende hij aan meer richtlijnen te voldoen. ‘De winstmarges waren daardoor minimaal.’ Hij ziet de laatste jaren veel producenten uitwijken naar Duitsland, waar de decors vaak met goedkopere buitenlandse arbeidskrachten gemaakt worden.

In 2020 ging Determanns oorspronkelijke bedrijf Vorm & Decor met tien medewerkers al falliet (mede door een niet betalende klant). Producenten wisten hem daarna te overhalen tot een herstart en de oprichting van Hét Decoratelier. Aan de zorgen van Determann veranderde daarna echter weinig. ‘Ze noemen het nu jammer dat ik stop, maar daar koop ik niks van. De Nederlandse theatersector moet echt eens in de spiegel kijken’, zegt hij teleurgesteld. Hij vreest ook dat er straks nog maar heel weinig decorbouwers overblijven. ‘Terwijl het echt een vak is, niet elke timmerman kan een decor bouwen.’

Met Van Hoorne Studios zegt Hét Decoratelier al 20 jaar goed samen te werken. Het atelier maakte onder meer de decors voor de theaterproducties van het entertainmentbedrijf. Aansluiting bij Van Hoorne Studios biedt volgens Determann ‘vele mooie kansen’. Het eerste grote project waar hij ‘decoratief’ leiding aan zal gaan geven is Familie Resort & Avonturenpark De Tovertuin in Hoogerheide.

Het laatste decor waar Hét Decoratelier aan bouwt is Saturday Night Fever van De Graaf & Cornelissen, dat 29 september 2024 in première gaat.

Foto: Hét Decoratelier