37 voorstellingen kregen in 2024 uitsluitend lovende recensies. Zowel bij Theaterkrant als bij de grootste dagbladen werden ze alleen maar bejubeld. Het Nationale Ballet komt drie keer voor in deze lijst. Ook theatermakers Tiago Rodrigues en Kim Karssen vallen op, met ieder twee vermeldingen.

Theaterkrant checkt dagelijks alle theaterrecensies van Het Parool, NRC, de Volkskrant, Trouw en De Telegraaf. Een voorstelling die door minstens drie verschillende media besproken én uitsluitend zeer positief ontvangen werd (vier sterren of ballen of een bespreking in die strekking), krijgt van onze redactie de badge Bejubeld.

Wanneer een voorstelling bijzonder goed is, of opmerkelijk in zijn genre of in het oeuvre van de maker, kan onze eigen recensent dit apart aangeven met de badge Keuze van de Criticus. Die werd afgelopen jaar ruim 100 keer toegekend. In totaal bespraken we bij Theaterkrant in 2024 bijna 800 voorstellingen.

Over 21 voorstellingen bestond dit jaar minder eensgezindheid onder de recensenten: die kregen zowel een heel positieve als een heel negatieve recensie. We verzamelden ze op Theaterkrant in de lijst Omstreden.

De unaniem bejubelde voorstellingen van 2024:

2025-1 door Jan Beuving
Sander Janssens: ‘Een jaarsluiter die alleen al vanwege de prachtige, uiteenlopende liedjes meer dan moeite waard is. Een hilarische muzikale oorlogsverklaring aan de naaktslak verknoopt hij en passant aan de asielcrisis en het woningtekort; in een indringend lied over Navalny bevraagt hij hardop zijn eigen engagement.’

Vrede op aarde door Freek de Jonge
Patrick van den Hanenberg: ‘In Vrede op aarde is elke cabaret-rancune waar De Jonge nog weleens last van had verdwenen. Youp van ’t Hek krijgt een eervolle vermelding en Van Kooten en De Bie worden met een subtiel gebaar geëerd.’

Hulde! door Kobra theaterproducties
Margriet Prinssen: ‘De acteurs laten mooi zien wat het uiteindelijk is, het leven: ‘maar wat aanrommelen’, tussen hoop en heimwee, tussen verlangen en vergeetachtigheid. Hulde dus aan Luppes en Crutzen!’

Ouderpardon door Minoux
Marijn Lems: ‘Waar de voorstelling in uitblinkt is het doorbreken van het taboe op kritiek hebben op je ouders – en het taboe op een ‘falende’ ouder te zijn. Net als in Niet de vaders slaagt Minoux er zo uitstekend in om een gevoelig onderwerp op theatrale wijze bespreekbaar én invoelbaar te maken.’

Peter Grimes door De Nationale Opera
Thea Derks: ‘Britten grossiert in zijn eerste opera in massascènes, waarin het koor van DNO schittert als de roddelende, hoerende en snoerende dorpelingen die zondags ter kerke gaan maar van elke naastenliefde gespeend zijn. ‘

Stepping Stones door Orkater, Bijlmer Parktheater
Kester Freriks: ‘Zeegelaar Breeveld in de rol van Hedy probeert de oplaaiende emoties te sussen. Dat doet ze wondermooi: gaandeweg toont ze een subtiele breekbaarheid in haar spel en neemt haar verlangen naar Suriname toe. Dan zingt ze, met de geweldige band die Stepping Stones begeleidt, het lied ‘Kilimanjaro’, met als refrein: ‘Hold on tight I’m coming home.’

Antigone door Het Nationale Theater, Nina Spijkers
Sander Janssens: ‘Mark Rietman en Yela de Koning spelen op het toppen van hun kunnen: vol verdriet en vuur fileren ze elkaars denkbeelden, lokken de ander de tent uit en verdienen en verspelen zo voortdurend sympathie, van elkaar én van de toeschouwers in de zaal’

De (8+) door Hetpaleis, Het Zuidelijk Toneel en Theater Artemis
Sander Janssens: ‘Jetse Batelaan laat de toeschouwers, goddank, weer vrolijk gissend achter.’

Jah! door Dalton Jansen, Theater Rotterdam, Coproducers
Fransien van der Putt: ‘Stappend op de plek als groep, shuffelend en hoppend, complexe ritmes met de voeten en rollende armen, schouders en bovenlijf, waardoor elegante tegenritmes ontstaan – soms zou je de performers iets meer ruimte gunnen dan er in de Kleine Zaal van Theater Rotterdam voorhanden is.’

Haugtussa door Nationaltheatret, Eline Arbo
Lucia van Heteren: ‘Mezzosopraan Adrian Angelico is fenomenaal, de ene keer als de geest van Veslemøy overleden zus Lisabeth, de andere keer als de stem van Haugtussa zelf.’

Generation dance door Het Nationale Ballet
Wendy Lubberding: ‘Rena Butlers Persephone is een knetterend trio, gedanst door drie aan elkaar gewaagde performers waarin werkelijk alles klopt.’

Soldaat van Oranje (2024) door NEW Productions
Jeroen van Wijhe: ‘Joep Paddenburgs kwetsbare vertolking van Erik is anders dan we gewend zijn: geen imposante superheld, maar een alledaagse jongen met een hogere zangstem en een wat jonger voorkomen. Nummers als Als Wij Niets Doen en Morgen is Vandaag worden in zijn vertolking wat minder heldhaftig en meer toegankelijk.’

Op straat door Het Markttheater
Margriet Prinssen: ‘In een satirische voorstelling vol korte sketches en fraaie samenzang wordt de problematiek van dakloosheid en gentrificatie treffend verbeeld.’

Play dead door People watching
Nigel Onwuachu: ‘Het ensemble durft met elkaar te spelen en neemt zichtbaar risico, wat het publiek naar het puntje van zijn stoel doet glijden.’

Catarina and the Beauty of Killing Fascists door Tiago Rodrigues
Luuk Verpaalen: ‘In de beste Brecht-traditie geeft Rodrigues ons geen antwoord op vragen. Voor didactiek zijn we bij hem aan het verkeerde adres. Dit dialectische theater dwingt ons zelf na te denken.’

Témoin door Saïdo Lehlouh
Gina Miroula: ‘De choreografieën vloeien naadloos in elkaar over, en hoewel de dansers hun unieke stijlen presenteren, is er een onmiskenbare eenheid die hen verbindt.’

OC/DC door Kim Karssen, Frascati Producties
Sander Janssens: ‘De duistere en brutale instant-festivalhit van Kim Karssen is een combinatie van onvervalste stand-upcomedy en ijzersterke toneelmonoloog.

Hardkoor door Theater Utrecht, Holland Festival, Nederlands Kamerkoor
Karima Aissaoui: ‘Velissariou spreekt, rapt, schreeuwt, gaat op de grond liggen en herpakt zich als ze in de stilstand van haar burn-out tegen verschillende instituties aan beukt.’

Stravinsky Sprookjes door Het Nationale Ballet
Francine van der Wiel: ‘Met forse armzwaaien, achterwaartse sprongetjes, wiebelhoofden en veel onverwachte, inventieve details weet Ratmansky de indruk van oubolligheid te vermijden die bij zulke scènes op de loer ligt; de dans is losser, aardser, vrijer.’

Dans la mesure de l’impossible door Tiago Rodrigues, Comédie de Genève
Fransien van der Putt: ‘Pijnlijk scherp én menselijk, zoals we dat van Rodrigues ondertussen gewend zijn.’

Disney FROZEN door Stage Entertainment
Sanne Thierens: ‘Als je bereid bent daarin mee te gaan, kan je bij FROZEN heerlijk wegglijden in zoet spektakel. Vooral de speciale effecten en de videoprojecties zijn om te smullen – dit is theatermagie ten top.’

Humans 2.0 door Circa
Jeroen van Wijhe: ‘Humans 2.0 is een showcase voor het indrukwekkende talent dat Circa in huis heeft, maar de makers weten het in zo’n sterk esthetische vorm te gieten dat het nooit aanvoelt als een showcase.’

Assembly Hall door Kidd Pivot
Fritz de Jong: ‘De minutieus geënsceneerde riddertaferelen in het binnentoneeltje zijn tegelijkertijd episch én komisch en de groepschoreografieën die af en toe een oogwenk stilstaan in tableux vivants zijn spectaculair.’

We’re all alone in this together door Kim Karssen / Frascati Producties
Marijn Lems: ‘Zelden of nooit heb ik meegemaakt dat de ziekmakende werking van dit soort mannelijke silencing tactics zo invoelbaar wordt gemaakt.’

BAS.(10+) door BOG., hetpaleis
Sander Janssens: ‘BAS. ontpopt zich tot een geweldig onvoorspelbaar uur aan (meta)theater voor tienplussers, dat bloedserieus gespeeld wordt en daardoor tussen alle vrolijke ongein vaak ook heel kwetsbaar wordt.’

Huis van Troje door Mateusz Staniak, Toneelschuur Producties en Internationaal Theater Amsterdam
Kester Freriks: ‘Vooral de confrontatie tussen Polyxena en Hekabe en Cassandra over haar voorgenomen huwelijk met Achilles, de moordenaar van Hector, is briljant gespeeld én geschreven.’

Julie door Internationaal Theater Amsterdam
Sander Janssens: ‘Julie is een intelligente theatervoorstelling over verlangen, status en onafhankelijkheid, waarin de drie acteurs elkaar tot grote hoogtes stuwen.’

Versus door Theater Utrecht, Cello Octet Amsterdam
Iris Spanbroek: ‘Versus maakt slimme keuzes in scenografie, tekst en spel in het aansporen van de toeschouwers om zelf een keuze te maken.’

233 graden door Abdel Daoudi / ROSE Stories
Nuno Blijboom: ‘233 graden behandelt geestesziekten met een empathie en inlevingsvermogen die in onze samenleving doorgaans beperkt is tot fysieke kwalen.’

Wildbloei door Valentina Tóth
Patrick van den Hanenberg: ‘Waar we twee jaar geleden op hoopten, is ook gebeurd: Valentina Tóth heeft een perfect debuutprogramma afgeleverd, een frisse wind in kleinkunstland, een wervelwind.’

Myrte Siebenga zoekt een kamer door De Warme Winkel
Luuk Verpaalen: ‘In Myrte Siebinga zoekt een kamer  gaan uit de hand gierende twistgesprekken, absurde uitvergrotingen van de werkelijkheid én een portie klassiek vormingstoneel een verrukkelijke drie-eenheid aan.’

Tien door Junior Company van Het Nationale Ballet
Francine van der wiel: ‘Het gaat meer om het eigen gevoel dan om perfecte, klassieke afwerking, partneren mag best een beetje ruig en een goede ‘pop’ of een acrobatische rol of sprong is meer waard dan een absurd hoog getild been: precies wat deze vers afgestudeerden nodig hebben om te leren loslaten en te gáán.’

Makkelijk in de omgang door Lisa Ostermann
Patrick van den Hanenberg: ‘Gezien het niveau van haar vorige programma konden we wel een behoorlijke opvolger verwachten. Maar dat Lisa Ostermann in één keer zo’n grote sprong voorwaarts zou maken, is een grote en heel prettige verrassing.’

Wunderbaum speelt live (online gaat het mis) door Wunderbaum
Moos van den Broek: ‘Wunderbaums nieuwste voorstelling legt veel pijnpunten bloot en dat is even grappig als ontluisterend.’

Showmeister door Theater Oostpool, Hulst & Tarenskeen
Iris Spanbroek: ‘Iedereen in de cast zit goed op z’n plek: Höppener als de onbeschofte maar onzekere regisseur, Barnhard en Karasu als ijzige lovers en Bakkum als naïeve maar eerlijke buitenstaander.’

Verzoeknummer door Golden Palace
Margriet Prinssen: ‘Verzoeknummer is een buitengewoon originele voorstelling met een sterke, coherente regie waarin alles klopt: de muziekkeuze, de aankleding en het geweldige spel van de zusjes Groothof.’

A Case for the Existence of God door Theater Rotterdam
Dean Bowen: ‘De vertaling van Vera Morina en regisseur Erik Whien is speels en dynamisch en verwordt in het sublieme en ingetogen spel van de twee Louis d’Or winnaars tot een rijke genuanceerde taal die niet enkel scherp, grappig en bij tijden poëtisch aandoet, maar een die de drager is voor zoveel meer dan wat er gezegd kan of misschien mag worden.’

Foto: Altin Kaftira – Stravinsky Sprookjes van Het Nationale Ballet

Dit bericht wordt tot aan het eind van het jaar bijgewerkt.