Welke impact krijgt de energiecrisis deze winter op de theatersector? Zijn er nog genoeg technici om (tegen eerlijke verloning en goede arbeidsvoorwaarden) de voorstellingen te draaien? Hoe zorgt de sector voor een veilige(re) werkomgeving? Wat moeten we met die Toneelprijzen? En hoe krijgen we de zalen voller? (meer…)
De aftrap van theaterjaar 2022 is vooral nog een groot vraagteken. Wanneer gaan we open, hoe gaan we open, hoelang blijven we open? Met welke maatregelen krijgen makers, theaterinstellingen en publiek te maken, vanaf wanneer zitten we weer in volle zalen of praten we aansluitend na in een foyer? En lukt het om zoveel mogelijk mensen – óók de kwetsbare zzp’ers – de komende tijd binnenboord te houden?
Een aantal dingen staat al wél vast voor komend jaar. Er komt (snel) een staatssecretaris voor Cultuur, er staan (corona volente) mooie nieuwe premières op de rol en er vinden weer diverse wisselingen van de wacht plaats in de sector. Bovendien is het in 2022 tien jaar geleden dat Theaterkrant.nl werd gelanceerd.
Beleid
D66 levert in het nieuwe kabinet, dat 10 januari op het bordes wordt verwacht, een staatssecretaris voor Cultuur en Media. Wie de post gaat vervullen, wordt aanstaande zondag (2 januari) bekendgemaakt. Hij of zij kan in ieder geval op een structurele budgetverhoging van 170 miljoen euro rekenen, bleek uit het regeerakkoord van Rutte IV.
Stoelendans
Vivienne Ypma vertrekt per 1 januari bij De Kleine Komedie in Amsterdam, na ruim vijftien jaar als directeur aan het kleinkunstpodium verbonden te zijn geweest. De afgelopen maand werkte ze haar opvolger Jörgen Tjon A Fong in. Bij het nieuwe ontwikkelplatform MusicalMakers treedt op 1 januari een nieuwe directie aan: Stephen Liebman en Saskia Selen volgen Andreas Fleischmann op, die sinds de oprichting deze functie tijdelijk waarnam. Wouter van Ransbeek treedt per 1 januari terug als creatief directeur bij Internationaal Theater Amsterdam; de organisatie is op zoek naar een nieuwe directeur (naast Ivo van Hove en Margreet Wieringa).
Jeannette Smit stopt in april, na ruim twintig jaar, als directeur bij Theater Bellevue. Zij wordt opgevolgd door Eve Hopkins, die vanaf 2011 artistiek directeur/bestuurder bij De Nieuwe Oost was.
Ook in Utrecht komt een belangrijke stoel vrij: Thibaud Delpeut stopt in april bij Theater Utrecht. Na ruim acht jaar aan het roer te hebben gestaan wil hij meer ruimte voor zijn eigen ontwikkeling. Zijn afscheidsvoorstelling De kleine zeemeermin zou eigenlijk deze kerstvakantie in première gaan, maar is vanwege de huidige coronamaatregelen tot nader order uitgesteld.
Theu Boermans zwaait af bij Het Nationale Theater met OustFaust, een radicale bewerking van Faust door Tom Lanoye. Boermans was van 2011 tot 2017 artistiek directeur van het gezelschap en is sindsdien als huisregisseur aan Het Nationale Theater verbonden.
Een greep uit de premières
Ivo van Hove gaat in 2022 aan de remakes. Hij regisseert actrice Ruth Wilson in een nieuwe versie van The Human Voice (La Voix Humaine). De voorstelling is vanaf 17 maart in het Harold Pinter-theater op West End te zien. Van Hove maakte in 2009 een enscenering van Jean Cocteaus tekst met Halina Reijn, die op groot (internationaal) succes kon rekenen. Daarnaast brengt Van Hove in de zomer met zijn eigen ITA een Nederlandse versie van Les Damnés in het Amsterdamse Bostheater, een remake van de voorstelling die hij in 2016 bij de Comédie-Française maakte.
De Spelersfederatie, een nieuw acteursensemble voor grotezaaltoneel, trapt in februari af met de voorstelling Moord met een grote M, een tekst van Don Duyns die wordt geregisseerd door Pieter Kramer. Kramer en Duyns brengen in december bovendien hun eerste familievoorstelling bij Oostpool, nadat Kramer in 2020 per direct de samenwerking met Theater Rotterdam opzegde. Wolfgang het Wonderjong stond eigenlijk bij TR gepland, maar is nu de eerste van ten minste drie jaarlijkse familievoorstellingen die vanuit Arnhem worden geproduceerd.
Bij Theater Rotterdam regisseert Erik Whien Slachthuis Vijf, de klassieker van Kurt Vonnegut. Artistiek directeur Alida Dors maakt de dansvoorstelling Riot. Korthals Stuurman Theaterbureau brengt vanaf februari de voorstelling Gif van Lot Vekemans, in regie van Johan Doesburg. Gif is de meest gespeelde Nederlandse toneeltekst in het buitenland en wordt nu voor het eerst geproduceerd voor een tournee langs grote Nederlandse theaters.
Naast Boermans’ afscheidsvoorstelling OustFaust in maart, brengt HNT dit jaar onder meer de door corona uitgestelde adaptatie van de Herzbergs Leedvermaak Trilogie, in regie van Eric de Vroedt. Daria Bukvić tekent voor een grootschalige enscenering van Midzomernachtsdroom, een coproductie van Oostpool, Introdans, PHION en Musis & Stadstheater Arnhem. Toneelgroep Maastricht en Albert Verlinde Producties brengen met Dagboek van een herdershond vanaf april een grootschalige musicalproductie in het MECC Maastricht.
Ook in 2022 worden alle theaterpremières, festivals en evenementen weer verzameld in de online theateragenda op Theaterkrant.
Foto: De kleine zeemeermin van Theater Utrecht