De thuisrecensent: online feuilletons voor het slapengaan

De theaterrecensent blijft thuis. De theaterzalen zijn dicht, maar het online aanbod staat wagenwijd open. In plaats van voorstellingen te bezoeken, zap ik de komende dagen lukraak langs registraties, live-streams en andere online-projecten. Vandaag: de digitale feuilletons van het Betty Asfalt Complex en Theater Branoul.

Het heeft iets ontroerends: achter de gesloten deuren van de kleine zalen, blijven acteurs en theatereigenaren, in een alsmaar versoberde setting de inmiddels virtuele bezoeker vrijwel dagelijks moedig en standvastig toespreken.

‘Negatieve berichten, veel negatieve berichten, en een paar lichtpuntjes’, vatte bijvoorbeeld Dominee Gremdaat (Paul Haenen) gisterenavond, in de 21^e aflevering van Radio Oranje van Betty Asfalt TV, de afgelopen drie weken kort en bondig samen. ‘En het eind is nog niet in zicht.’

Vanuit het Betty Asfalt Complex in Amsterdam is Dominee Gremdaat drie weken geleden begonnen met Radio Oranje: een dagelijks digitaal hart onder de riem, opdat zijn toeschouwers goed kunnen slapen in turbulente tijden.

Dominee Gremdaat stelt een frustrerende paradox vast die velen ongetwijfeld herkennen: hoe vaker je naar het nieuws kijkt, hoe minder er lijkt te gebeuren. Zijn advies: sluit je op een gegeven moment, voor de rest van de dag, af van het nieuws. Lees een boek, steek je kop in het zand, als je maar goed slaapt.

Wie zijn adviezen ter harte neemt en goede nachtrust hoog in het vaandel heeft staan, browst vervolgens beter niet naar de Facebookpagina van literair Theater Branoul in Den Haag. Daar droeg (het zwevende hoofd van) Remco Melles vorige week het bloedstollende gedicht De raaf van Edgar Allan Poe voor (in een prachtige hedendaagse vertaling/bewerking van Jibbe Willems, die hij in 2012 maakte voor de muziektheatervoorstelling The raven/Een requiem van Daria Bukvić bij Frascati Producties).

Verder wordt er vanuit Theater Branoul, op de momenten dat daar eigenlijk de voorstelling Oblomov op de planken zou staan (donderdag- tot en met zaterdagavond en zondagmiddag), nu een sober literair feuilleton gelivestreamd.

Acteur Bob Schwarze draagt voor, aanvankelijk nog ondersteund door pianomuziek van Roeland Dros en filosoof Paul Wouters, maar sinds eind maart neemt hij het alleen voor zijn rekening.

Dagelijks om half negen ’s avonds, leest hij nu een hoofdstuk voor uit De wind in de wilgen van Kenneth Grahame. Niet in een gelikte of ook maar enigszins geënsceneerde context, maar gewoon: Schwarze achter een boek, hartstochtelijk vertellend, meegesleept door zijn eigen voordracht en af en toe gezellig afgeleid (ook door zichzelf).

Voor het geval mensen via de livestream voor het eerst in aanraking komen met het theater: ‘Branoul is niet het theater waar ze alleen maar boeken zitten voor te lezen’, benadrukt Schwarze (meermaals) in de livestreams. Maar toneel op video is ‘een van de meest verschrikkelijke dingen die er is’, dus als het aan hem ligt geen toneelregistraties. ‘Maar wat we wel kunnen, is mooie verhalen meegeven.’

Morgenavond, vlak voor middernacht, neemt Schwarze (net als Melles vorige week ‘in een spannend lampje’) – met Het verraderlijke hart van Edgar Allan Poe – bovendien zijn portie broodnodige horror en nachtelijk wakker liggen voor zijn rekening.

Kortom: wie rustig en diep wil slapen surft naar de Nieuwezijds Voorburgwal in Amsterdam, wie slapeloze nachten opteert is dit weekend beter af aan de virtuele Maliestraat in Den Haag. Voor verstrooing en amusement zit je bij beide theaters goed.