‘Mijn ogen vatten je, mijn vingers niet. Of ben je slechts een mes in mijn gedachten, een valse schijn die uit mijn koortsig brein is gegroeid?’ Met Macbeth als handvat onderzoeken tien afstuderende studenten in de muziektheaterfilm Daggers of the mind in hoeverre jaloezie, angst en twijfel door de omgeving wordt ingegeven, of dat het voornamelijk aan hun eigen gedachten is ontsproten.

Op 21 april zou de afstudeervoorstelling Daggers of the mind van de vierdejaars studenten Muziektheater aan Codarts Rotterdam in première gaan. Het kon vanwege corona niet doorgaan; in plaats daarvan vormden ze het project om tot een experimentele, autonome muziektheaterfilm. Het eindresultaat werd geheel volgens de RIVM-richtlijnen gemaakt, op verschillende locaties en gefilmd met tien telefoons.

De film begint met een over de top, hilarische Macbeth-synopsis in sneltreinvaart. In slechts vier minuten smijten tien hysterische talking heads ons door de synopsis van Shakespeares drama, dat later door Verdi op muziek werd gezet.

In acht korte hoofdstukken schetsen de studenten het leven van de (afstuderende) muziektheaterstudent, die voortdurend moet dealen met audities, repetities, rollen, critici en succes. En die daarnaast bovendien een balans moet vinden met een leven naast dat als artiest. Hoe combineer je een carrière in de kunsten met je sociale omgeving, een relatie, kinderen? In regie van Robin Coops vindt de ruim vijf kwartier durende film een spannende, meerduidige balans tussen meer banale tekstgedreven scènes, beeldende sequenties, fragmenten uit Verdi’s Macbeth en popmuziek.

Macbeth vraagt zich af of de dolk waarmee hij Duncan wil doden echt is, of ontsproten is aan zijn gedachten. In deze film wordt dat spanningsveld voortdurend onderzocht: in hoeverre is de twijfel, jaloezie en angst die de studenten ervaren reëel? Zijn ze niet voortdurend in gevecht, dialoog of competitie met zichzelf – wanneer ze zich meten aan de een tegenspeler, regisseur, journalist of familie? En wat zegt dat over je karakter? ‘Diep van binnen verafschuw ik andermans talent’, geeft een van hen op enig moment toe. Is dat walgelijk of menselijk?

Het is fijn dat de thematiek in het laatste hoofdstuk ook expliciet breder dan alleen het kunstenaarsperspectief wordt getrokken. In een ontroerend slotakkoord reflecteren ze ook op wat een thuis voor hen betekent, en hoe zich dat (soms weliswaar moeizamer dan je zou hopen) verhoudt met het (gedroomde) artiestenbestaan. Zo is Daggers of the mind tegelijkertijd een universeel als zeer persoonlijk afstudeerdocument geworden.

Gezien: Daggers of the mind van de afstuderende studenten muziektheater aan Codarts Rotterdam. Klik hier voor meer informatie.