De precaire positie van zzp’ers op de culturele arbeidsmarkt blijft aanhouden. Dat is een van de conclusies uit de eerste jaarrapportage van de vernieuwde Cultuurmonitor, een online tool waarmee de Boekmanstichting data uit de culturele sector verzamelt en analyseert. 

In de Cultuurmonitor verzamelt en analyseert de Boekmanstichting samen met de sector data en inzichten over het culturele leven in Nederland. Het instrument zal de komende jaren steeds verder uitgebouwd en doorontwikkeld worden. Vanaf deze maand staat op de site een dashboard dat op basis van een online database belangrijke indicatoren over het culturele leven in Nederland visualiseert. Meer kwalitatieve informatie is te vinden op specifieke domein- en themapagina’s.

De Jaarrapportage 2021 van de vernieuwde Cultuurmonitor geeft een overzicht van de belangrijkste ontwikkelingen in de cultuursector in 2021, en de meest recente versies van alle domein- en themapagina’s. De domeinpagina Theater wijst onder meer op knelpunten in het systeem die de coronacrisis aan het licht heeft gebracht. Vrije Theaterproducenten en zzp’ers werden hard geraakt, onder meer door een tekort aan financiële steun en het niet realiseren van trickle-down effecten. In overige deelsectoren kromp de totale omzet minder sterk door de stabiliserende werking van meerjarige subsidies en de ontvangen coronasteun.

De coronacrisis laat eveneens een forse terugval zien in publieksdeelname. Waar in 2018 nog bijna driekwart van de Nederlanders weleens een bezoek bracht aan de podiumkunsten, is dat in 2020 nog niet eens de helft.

Opvallend in de cijfers is een enorme stijging van het aantal zelfstandigen in de cultuursector, terwijl het aantal banen daalt. Bij de podiumkunsten nam het aantal banen tussen 2010 en 2019 af met 11 procent, terwijl het aantal zelfstandigen met 89 procent toenam.

Positieve ontwikkelingen die de Cultuurmonitor noemt zijn onder meer de experimenten met nieuwe mogelijkheden voor online presentaties om zo alsnog publiek te kunnen bereiken en initiatieven om diversiteit en inclusie te verankeren in de sector.

Foto: Het ambitieuze verhaal van een niet-werkende millennial vrouw professional van het NUT, Bart Grietens