De financiële schade door de coronacrisis is nu al enorm, en het einde is nog niet in zicht. Wat zijn de verhalen achter de cijfers? Theaterkrant gaat in gesprek met zzp’ers uit de theatersector. Waar doen ze het van? Hebben ze nog werk en inkomen? En hoe gaan zij om met de onzekerheid die de coronacrisis brengt? Deze keer: acteur en zanger Jochem Smit.

Inmiddels heeft Jochem Smit langer niet dan wel in de musical Soldaat van Oranje gespeeld. Op 1 februari speelde hij zijn eerste voorstelling, op 11 maart de laatste voor de coronacrisis. Nu zit hij al bijna drie maanden thuis en probeert zichzelf bezig te houden met gitaar spelen, zingen, wielrennen en lezen. ‘Ik vind dat er nu veel uren in een dag zitten. Ik was gewend om zes voorstellingen per week te spelen, dat slokte al mijn tijd op.’

‘Op dit moment werken de acteurs van Soldaat van Oranje niet, omdat acteren niet is aangemerkt als contactberoep. Soldaat van Oranje is een bestaande productie, ik denk dat anderhalve meter afstand houden zowel op het toneel als backstage vrijwel onmogelijk is.’

Smit is in loondienst. ‘Mijn contract loopt tot de zomer. Op 31 oktober vieren we ons tienjarig jubileum. Dan hoopt de musical weer in een aangepaste versie te spelen. De kaartverkoop staat nu open tot dat moment.’

‘Het zou kunnen dat mijn contract niet wordt verlengd. Het probleem is alleen dat, als de voorstelling weer gespeeld kan worden, er ook een cast moet zijn. Er is een totaal gebrek aan steun voor de vrije sector. De kosten lopen door, maar er is geen enkele compensatie vanuit de overheid.’

Smit ziet de toekomst somber tegemoet. ‘Omdat we niet weten hoelang het gaat duren. Ik voel mij heel machteloos. De sector wordt buitensporig hard geraakt, en ik denk dat wij dat nog jaren gaan voelen. Ik ben nog niet zo lang geleden afgestudeerd en heb al veel leuke voorstellingen mogen spelen. Maar werk vinden is niet makkelijk, en dat wordt vanaf nu alleen maar moeilijker. Veel producties die voor aankomend seizoen gepland stonden, worden nu een seizoen opgeschoven. De cast wordt dan meegenomen. Dat betekent voor mij dat er nog minder werk is, want het werk dat er is, is al gecast.’

‘In het voorjaar van 2021 ga ik als het goed is in een voorstelling van een gesubsidieerd gezelschap spelen. Of dat doorgaat, is afhankelijk van het BIS-advies. Maar ik maak mij ook zorgen over de periode daarna. Stage Entertainment heeft haar meeste voorstellingen geschrapt tot maart 2021. De Graaf & Cornelissen heeft twee toerende producties van volgend seizoen uitgesteld naar het seizoen daarna. De toekomst staat op losse schroeven. Deze sector is altijd al onzeker geweest, maar dat nam ik voor lief omdat ik het werk zo leuk vind. Maar nu wordt de onzekerheid wel heel erg groot.’

‘Ik denk erover na of ik op termijn wellicht iets anders moet gaan doen. Het punt is dat ik dit vak niet half kan doen. Je kunt niet een studie doen en daarnaast nog parttime als acteur werken. Als je dit vak een beetje afserveert, serveer je het volledig af. Ik weet natuurlijk niet of ik tot het einde der tijden in deze sector werkzaam zou zijn geweest. Maar die beslissing zou ik graag zelf willen maken, en niet gedwongen door deze situatie.’

Werk verloren? Ja.
Inkomsten verloren? Tot nu toe niet.
Uitkering? Nee.

Foto: Roy Beusker