‘Keihard lachen’ is al jaren de leus van Cameretten, het oudste cabaretfestival van Nederland. Dus de jury van de 53ste editie had, mocht dit ook voor haar een criterium zijn, zaterdagavond een makkie: te lachen viel er maar om één finalist. En daar was het publiek het mee eens. Hij won dus Jury- en Publieksprijs: Chris Verlaan. De Persoonlijkheidsprijs is dit jaar niet uitgereikt.
Een dertiger met een nerdy uiterlijk. Keurig zwarte broek en wit shirt, een beetje houterig en ongemakkelijk, geen bijster goeie muzikant en evenmin een bijster goed zanger. Een kruising van Hans Dorrestijn, Kees Torn en Katinka Polderman. Maar op alledrie heeft Verlaan nog wel een forse achterstand in te lopen, wat betreft muzikaliteit en rijmschema’s. Verlaan is autistisch. En dat buit hij uitermate geestig uit, zodat hem de muzikale en zangtechnische tekortkomingen snel worden vergeven. Zoals Johan Cruijff altijd al zei: ‘Elk nadeel hep z’n voordeel.’
Er zijn er meer die een podium opklimmen en hun handicap, achterstand of gebrek inzetten voor grappen en zelfspot. Die vanuit die posities hun eigenheid willen delen en het publiek een geheel eigen maat nemen. Verlaan voegt daar met verontschuldigende glimlach een verfrissende portie bijtend cynisme over ons mensen aan toe. En een eigen wereldbeeld. Hij treedt nu al vaak op in kleine zaaltjes als singer-songwriter, met wat hij ‘Kleinkunst op z’n knulligst’ noemt.
Man in de maak heet zijn programma. Waarin hij zijn ‘achterstand’ boeiend en grappig weet neer te zetten. De jury sprak van ‘veel slimme vondsten en woordgrappen en fijn engagement’. Maar vroeg zich wel af of de stijl van Verlaan de spanningsboog ook een uur zou kunnen vasthouden.
De twee andere finalisten, het duo Waterkonijnen en de stand-upcomedian Hassan el Rahaui zetten zichzelf ook neer als mensen met ‘een achterstand’. Waterkonijnen bracht een slaapverwekkend en beroerd uitgevoerde dialoog over hun jeugd in een allochtoon gezin, met een liefdeloze vader en een analfabetische moeder. El Rahaui kwam met een al even uitgekauwd verhaal over het ‘zoeken naar begrip’ van een allochtone jongen. Voor allebei gold: nergens een goede grap, nergens wordt het confronterend en boeiend. Ze riepen vooral de vraag op of ze zich hebben afgevraagd wat een zaal vol mensen er aan heeft om naar hun navels te staren. Dat is toch wel het minste waarop je een antwoord moet hebben als je een podium zoekt.
De jury van deze aflevering van Cameretten – bestaande uit juryvoorzitter Rob van Wijk, Jeanne Kers, Lucien Kembel, Marieke van Dam en Charles Droste – sprak in haar nabeschouwing zowaar nog over ‘een ‘sterke editie’ en een finale waarin te zien was dat het genre zich steeds verder ontwikkelt en de makers op zoek zijn naar de grenzen van het cabaret.’ ‘God bewaar ons’, mompelden enkelen die naast ondergetekende zaten. Maar aflevering 53 had in elk geval een leuke en nieuwsgierig makende winnaar, om wie ze soms keihard moesten lachen.
Foto: Jaap Reedijk
