Casting-persoonlijkheid Hans Kemna is zondagavond na een kort ziekbed overleden. Kemna was een van de eerste en meest invloedrijke casting-directors van Nederland, onder meer via zijn eigen bedrijf Kemna Casting en bij Toneelgroep Amsterdam/ITA.

Hans Kemna werd op 3 maart 1940 in Rotterdam geboren. Het toneel speelde in het gezin van Kemna een kleine maar beslissende rol: zijn vader, die werkzaam was aan het Fins consulaat, was voorzitter van een toneelvereniging en zijn moeder ging vaak naar toneel. De vonk sloeg helemaal over nadat hij in de Rotterdamse Schouwburg Hans Croiset had gezien in Een bruid in de morgen van Hugo Claus, zo vertelde hij in 2017 in een interview met Hein Janssen in het contextprogramma Een leven lang theater.

Kemna zat van 1960 tot 1963 op de Toneelschool in Amsterdam en werkte daarna als acteur bij onder meer de Nieuwe Komedie, Toneelgroep Arena en Ensemble/Zuidelijk Toneel Globe. Ook presenteerde hij een tijdlang radio- en televisieuitzendingen en maakte enkele grammofoonplaten.

Omdat hij zich tevens tot een uitstekend schermer ontwikkelde en na de toneelschool met Rutger Hauer fanatiek verder oefende, werd hij in 1969 samen met Hauer gevraagd voor de televisieserie Floris. Tijdens de opnames sprak hij met regisseur Paul Verhoeven vaak over andere acteurs en Verhoeven zou als eerste geopperd hebben dat casting wel iets voor Kemna zou zijn. Dat beroep bestond in die tijd nog niet in Nederland. ‘Vaak is het de vriendin van een regisseur of iemand van de dramaturgie, maar een serieuze bemoeienis voor het beroep van casten was er niet. Dat heeft me bevreemd, in Engeland en Amerika bestaat het wel’, aldus Kemna in 2017.

In 1970 richtte hij zijn eigen casting-bedrijf Hans Kemna Casting op, dat in 1980 overging in Kemna Casting en dat hij tot 1999 leidde. Hij begon met het verzamelen van foto’s van acteurs en actrices die hij uit kranten en tijdschriften knipte en vervolgens ordende in kaartenbakken. Hij bewaarde ook van alle voorstellingen het programma. Maar het allergrootste belang was volgens hemzelf, zijn ‘wezenlijke interesse in toneel en in toneelspelers’. Kemna zag heel veel toneel, vaak samen met zijn vriend, de Engels-Nederlandse regisseur en acteur Adrian Brine (1936-2016) met wie Kemna in 2000 trouwde.

Vanaf de oprichting in 1987 was Kemna ook betrokken bij Toneelgroep Amsterdam, waar hij samen met artistiek leiders Gerardjan Rijnders en later Ivo van Hove de tableau de la troupe samenstelde. Toen hij daar in 2022 na 35 jaar stopte, bedankte Van Hove Kemna voor de lange samenwerking en loofde hem om zijn ‘oprechte opinies en verrassende ideeën’. Kemna heeft er volgens de regisseur mede voor gezorgd dat het gezelschap vernieuwd werd en een absoluut topniveau had. ‘Kemna houdt van acteurs en ziet hen altijd als de kern van het theater.’

In 2005 ontving Kemna een Gouden Kalf voor zijn bijdrage aan de Nederlandse filmcultuur. Hij woonde al vele jaren in Amsterdam, waar hij zondag omringd door vrienden is ingeslapen.

Foto: Koos Breukel