Een paar maanden voor haar honderdste verjaardag is actrice Truus Dekker overleden. Ze werd bekend door theaterrollen in regie van Scharoff en van televisieprogramma’s van Wim T. Schippers. (meer…)
Afgelopen vrijdag overleed actrice Marjon Brandsma, die lange tijd bij Baal en later bij Toneelgroep Amsterdam speelde. Brandsma is tachtig jaar oud geworden.
Al voordat Marjon Brandsma (Groningen, 1943) in 1966 naar de Toneelschool ging, werkte ze met Leonard Frank bij het Studententoneel, waar ze onder meer Rein Edzard, Eddy en Cox Habbema, Peter de Baan, Bram Vermeulen en Freek de Jonge leerde kennen. Brandsma studeerde vervolgens in 1970 af aan de Amsterdamse Toneelschool, in de nasleep van Aktie Tomaat.
Tot 1972 zat ze aangesloten bij het Instituut voor Onderzoek van het Nederlands Theater. Ze was het jaar erop een van de oprichters van Toneelgroep Baal, waaraan ze tot 1975 vast verbonden bleef en later meermaals naar terugkeerde. In 1992 zei ze in een interview met NRC Handelsblad over haar tijd bij Baal: ‘Ik leerde er niets voor waar aan te nemen zonder na te denken. Wij waren kritisch over de maatschappij, ideologisch bevlogen en links-moralistisch, maar we spaarden ook onszelf niet.’
Over toneelspelen zei ze in hetzelfde interview: ‘Jaja, ik weet het, dat klinkt gemeenplaatserig, maar op het toneel is kwetsbaarheid inderdaad een onmisbaar element. Je moet risico’s willen nemen, dat is nu net het leuke van het vak. Als wantrouwen en angst de overhand krijgen, dan speel je slecht.’
Vanaf eind jaren zeventig speelde ze diverse, vaak grote rollen bij onder meer het Publiekstheater, Toneelgroep Amsterdam en Het Nationale Toneel. In 1982 won Brandsma de Theo d’Or voor beste vrouwelijke hoofdrol voor haar rol in Leugens onder de roos bij de Haagse Comedie.
Naast haar toneelwerk was ze ook te zien in diverse film- en televisierollen, waaronder in Grijpstra en De Gier, Ernstige Delicten en Waltz. Ze stond voor het laatst in 2012 op het podium in Oom Wanja van Hummelinck Stuurman Theaterbureau, in regie van Gerardjan Rijnders.
Foto: Pan Sok / De Theatercollectie (Stichting TIN)
Ik sloot Marjon Brandsma in mijn hart nadat ik haar, lang geleden, voor het eerst zag en wel in de rol van Ellida in ‘De vrouw van de zee’ van Henrik Ibsen. Geen actrice had eerder zo een verpletterende indruk op mij gemaakt. Ik weet het nog als de dag van gisteren. Voor mij blijft zij door deze rol altijd in mijn herinnering.
Marjon leerde ik in 1979 kennen toen ik aan het scenario voor “AnnA” werkte, gebaseerd op Heere Heeresmas “Zwaarmoedige verhalen voor bij de centrale verwarming”. Ze zou een vrouw spelen die een op haar lijkende vrouw in haar eigen woning tegenkomt. Kinkt ingewikkeld, maar Marjon kon heel stil tegen een spiegel aan leunen.