Acteur Eric van der Donk (92) overleden

Acteur Eric van der Donk is zaterdag op 92-jarige leeftijd overleden. Voor zijn film- en televisiecarrière, speelde Van der Donk decennia lang bij vernieuwende theatergezelschappen als Puck, Toneelgroep Theater en het Publiekstheater. In 1978 won hij een Louis d’Or.

Zijn eerste rollen speelde Van der Donk (Amsterdam, 1929) vanaf 1954 bij Toneelgroep Puck, dat voorstellingen maakte voor een jong publiek voornamelijk vanuit het toenmalige Nieuwe de la Mar Theater in Amsterdam. Hij stond daar in voorstellingen met onder anderen een zeer jonge Jules Croiset, Egbert van Paridon, Guus en Bob Verstraete, Piet Römer, Leen Jongewaard, Eric Schneider en Annemarie Prins.

In 1960, toen Puck overging in Toneelgroep Centrum, stapte Van der Donk over naar Toneelgroep Theater in Arnhem, waar hij tot 1985 zou bijven. Daar kreeg hij te maken met de Nederlandse toneelvernieuwing onder leiding van onder meer Elise (Liesje) Hoomans en de jonge, ambitieuze Hans Croiset, twee regisserende acteurs. Zij brachten Brecht, Shakespeare, Pirandello en Goldoni zoals we die niet eerder zagen. Hier speelde Van der Donk in 1977  jonker Jerolimo Rodrigo in De Spaanse Brabander (Bredero, regie Hoomans), waarvoor hij een Louis d’Or voor de meest indrukwekkende mannelijke hoofdrol van dat seizoen zou winnen.

Opvallend uitstapje in die tijd was een opvoering van Genets De Meiden in 1966 in de Mickery-boerderij van Ritsaert ten Cate in Loenersloot. Onder de naam Stichting Incidenteel Theater Experiment regisseerde John van de Rest voor het eerst in Nederland een bezetting van uitsluitend mannen. Zo zou ook Genet het gewild hebben, dat vertelde althans een hardnekkige mythe die vooral door Jean-Paul Sartre in de wereld was gebracht. Van der Donk speelde de Madame, naast Henk van Ulsen en Hans Culeman als meiden.

Na Toneelgroep Theater volgden nog rollen bij onder meer Het Publiektheater, Persona, het Ro Theater en Theater van Het Oosten. In 1993 speelde hij bij Joop van den Ende Theaterproducties naast John Kraaijkamp sr. de rol van Oskar van Santen in De Sunshine Boys.

Eric van der Donk (rechts) en John Kraaijkamp sr. Foto: Pan Sok, Collectie Theater Instituut Nederland

Vanaf eind jaren tachtig was Van der Donk voornamelijk op het scherm te zien. Hij speelde in populaire televisieseries en -drama’s als Medisch Centrum West, Bij nader inzien, Pleidooi, Oud Geld en Lijn 32. Grote films waren Max Havelaar, Kruimeltje en De Kroon. Voor zijn rol als Schuyt in De Langste Reis won hij in 1996 een Gouden Kalf.

Enkele van de televisiedrama’s waarin Van der Donk hoofdrollen speelde zijn geschreven door Maria Goos, die hem in 2013 interviewde voor tijdschrift Scènes over zijn leven op toneel. Hij keek daarin tevreden terug op zijn carrière. ‘Ik denk dat ik wel op waarde geschat ben. Ik heb, op een paar maanden na, altijd werk gehad, meer dan vijftig jaar lang. Het is een prachtige carrière geworden met een mooie opbouw.’ Op de vraag of het spelen hem gelukkig gemaakt had, antwoorden hij: ‘O ja! Dat is één van de redenen waardoor ik op mijn 84ste nog een jonge uitstraling heb; het vak. En erkenning. Ik hoor regelmatig: ‘O, wat hebben we van u genoten.”