Een paar maanden geleden maakte Hans Teeuwen een grappige parodie op de excuusvideo van de gevallen zanger Dotan. Teeuwen verontschuldigt zich in zijn filmpje voor het feit dat hij social media heeft gebruikt om een ‘bepaald imago’ te creëren, en biedt vervolgens zijn nederige excuses aan voor de onoprechtheid van zijn eigen excuusfilmpje. Teeuwen zegt in een bijzin ook nog spijt te hebben van het feit dat hij de afgelopen maanden zo weinig gedaan heeft aan Hans Teeuwen World, de nieuwe online community die op 1 december 2017 gelanceerd werd.

Hoewel Teeuwen dit schertsend bedoelt, zit er wel een pijnlijke kern van waarheid in. Hans Teeuwen World beloofde een levend digitaal archief te worden, waar elke week een nieuw, grappig filmpje op zou verschijnen. De website is niet gratis: je kunt je erop abonneren voor 34,99 euro per jaar. Hoewel de website inderdaad een indrukwekkend archief bevat met bijna alles wat Teeuwen gemaakt heeft – van zijn volledige theateroeuvre tot muziekalbums tot grappige filmpjes – droogde de stroom aan nieuwe filmpjes al gauw op.

Hoe komt dat? Als ik Teeuwen hierover opbel, zegt hij: ‘Ik ben erachter gekomen dat ik dat helemaal niet kan, elke week een nieuw filmpje. Tot nu toe heb ik de luxe gehad dat ik zelf kon bepalen wanneer ik iets maakte. Ik ging pas iets maken als ik ook echt iets te vertellen had. De afgelopen maanden was dat niet zo. Het duurt altijd even voor mijn kijk op de werkelijkheid weer fris is. Ik wil mezelf ook niet gaan herhalen.’

Teeuwen raakte ook gefrustreerd door het tegenvallende aantal abonnees (de teller staat nu op 1403), want op die manier bereiken zijn filmpjes maar een klein publiek. Terwijl het voordeel van online filmpjes nu juist is dat je als maker heel snel kunt reageren op actuele gebeurtenissen en daar ook meteen een groot publiek mee kunt bereiken. Teeuwen: ‘Als ik iets leuks maak, wil ik dat iedereen het ziet. Dus als ik zo’n filmpje over Dotan maak, zet ik het meteen op Facebook.’

Als Teeuwen eenmaal inspiratie heeft, leidt dat wel tot bijzonder grappige filmpjes. Het beste, nieuwe filmpje op Hans Teeuwen World is ‘Witte Dick’, waarin Teeuwen een ironisch voorstel doet voor een nieuwe Zwarte Piet. Teeuwen maakte het een half jaar geleden rond sinterklaastijd. Witte Dick is geheel wit geschminkt, maar heeft een sterk Antilliaans accent: ‘Ik kan heel hard werken / Veel harder dan die Piet / Die trouwens ook racistisch was / En dat ben ik dus niet.’ Dit filmpje is behoorlijk fout, vooral vanwege het accent dat Teeuwen gebruikt. Maar het is ook erg grappig en meer dan alleen een sneer naar de antiracisten. Witte Dick is een nogal tragische figuur, een racistische clown die denkt dat racisme weggenomen kan worden door de zwarte schmink van je gezicht te halen, terwijl hij ondertussen vrolijk met Antilliaans accent blijft praten.

In veel andere satirische filmpjes neemt Teeuwen nog duidelijker politiek stelling. Dat is opvallend, want Teeuwen is in zijn solovoorstellingen vaak ongrijpbaar. Dat was al zo vanaf zijn debuutvoorstelling Hard en zielig (1994). Na de moord op Theo van Gogh heeft Teeuwen zich in het rechtse kamp van islamcriticasters geschaard. Hij is zich steeds vaker serieus gaan uitspreken tegen de (fundamentalistische) islam, bijvoorbeeld in Zomergasten in 2011.

In recente satirische filmpjes (voor een deel ook terug te zien op Hans Teeuwen World) neemt Teeuwen vaak stelling tegen de ‘linkse wegkijkers’: de antiracisten die niet willen inzien hoe gevaarlijk de islam is en liever hun kop in het zand steken. Daarbij doet Teeuwen vaak alsof hij spreekt vanuit de positie van de linkse criticus, om die positie vervolgens belachelijk te maken.

Zo voert hij in één van zijn filmpjes een linkse gutmensch op die liever de westerse cultuur dan de islam bekritiseert: ‘Ach, grapjes maken over de islam, dat vind ik helemaal niet interessant. Ik vind het veel interessanter om grapjes te maken over m’n eigen cultuur, om op die manier met zelfspot het goede voorbeeld te geven.’ Hij zet er een komisch stemmetje bij op, om te benadrukken hoe laf deze figuur is. In een ander filmpje (alleen op YouTube te zien) drijft Teeuwen de spot met antiracisten die overal racisme in zien. De ironie bereikt een hoogtepunt als Teeuwen uitroept: ‘De islam? Laten we het er liever eens over hebben waarom er alleen maar witte mannen in de Beatles zitten!’

Deze filmpjes laten Teeuwens sterke maatschappelijke engagement zien. Teeuwen: ‘Ik maak dit soort filmpjes niet om geld mee te verdienen, maar omdat ik iets te zeggen heb. Ik heb met al die filmpjes nooit iets verdiend. Op YouTube uploaden mensen soms filmpjes van mij, maar daar verdien ik zelf niks mee. Ik heb daar eigenlijk nooit iets aan gedaan.’

Hoewel Teeuwen al langer experimenteerde met grappige filmpjes op internet en hier in 2008 al eens een website voor oprichtte (Hans Teeuwen TV), zijn zijn filmpjes steeds politieker geworden. Met zijn satirische filmpjes lijkt Teeuwen een interessante, nieuwe artistieke vorm te hebben gevonden.

Heeft Hans Teeuwen World dan toch de toekomst? Naar eigen zeggen beginnen ‘de creatieve sappen’ wel weer te stromen. Wellicht volgen er in de toekomst dus meer satirische filmpjes. Tot die tijd heeft Hans Teeuwen World vooral een archieffunctie en is het een Mekka voor diehard Hans Teeuwen-fans.

Foto: Eva Boeter