You’re the Top toont het leven van de legendarische componist Cole Porter. Achter de façade van optimistische liefdesliedjes zien we een man die nooit echt gelukkig in de liefde is geweest. Porters muziek hebben we allemaal wel eens gehoord, maar de man achter klassiekers als ‘I’ve Got You Under My Skin’ of ‘Ev’ry Time We Say Goodbye’ is in Nederland een stuk minder bekend.  

Desondanks schreef Pieter van der Waterbeemd in 1995 een musical over zijn leven, met niemand minder dan Willem Nijholt in de hoofdrol. Drieëntwintig jaar later staat de voorstelling weer op de planken, ditmaal met Paul Groot in de rol van Porter. Lang heeft Groot daar naar verluid niet over hoeven na te denken: hij zag het origineel in 1995, en was direct verkocht.

You’re the Top verhaalt over de jonge jaren van Cole Porter, bezien vanuit zijn oudere zelf. Zijn sterrenstatus – Porter was in de jaren twintig en dertig een van de grootste componisten op Broadway – passeert de revue, maar de focus ligt op zijn tragische liefdesleven. We zien hem als jongeman in Parijs, waar hij moet kiezen tussen een relatie met zijn geliefde Boris of een verstandshuwelijk met de rijke Linda Lee Thomas. Hij kiest voor het laatste, tot ongenoegen van zijn boezemvriend Monty Woolley. Over de jaren ontvouwt zich een interessante verstandhouding tussen Cole en Linda. In plaats van de frigide omgang die voor de hand zou liggen, zien we twee gelijkgestemde zielen die een platonische relatie met elkaar onderhouden. Echt gelukkig is Porter echter niet: zijn vrouw accepteert weliswaar zijn homoseksualiteit, maar herinnert hem er ook aan dat het hem zijn carrière kan kosten als het ooit openbaar wordt.

De verkrampte verhouding met zijn seksualiteit blijft Porter tot op hoge leeftijd achtervolgen. Verlamd door een ongeluk laat hij zich verzorgen door de jonge Bobby, die hij afwisselend naar zich toe trekt en van zich afstoot. Monty Woolley heeft intussen de liefde gevonden bij een gekleurde jongeman, en is door Porter in de band gedaan. De huidskleur van zijn vriend heeft er vermoedelijk mee te maken, maar al snel blijkt dat er meer aan de hand is. Het feit dat Woolley de keuze heeft gemaakt die Porter nooit heeft durven maken, is voor hem onverteerbaar.

Er is genoeg moois te zien en te horen in deze nieuwe You’re the Top. Porters muziek en liedteksten blijven een genot om naar te luisteren, en worden vertolkt door acteurs die er prima mee uit de voeten kunnen. Bij vlagen gaan nummers te veel een eigen leven leiden, en gaat het verlangen om de grootste hits ten tonele te brengen ten koste van de vaart in de vertelling.  Na verschillende liedjes kan het niemand zijn ontgaan dat de eerste akte zich in Parijs afspeelt, en een scène in een televisiestudio wordt gretig aangehaald om evergreens uit Kiss me Kate – Porters meest bekende musical – te zingen. Daartegenover staan momenten waar muziek de handeling versterkt. ‘What is This Thing Called Love?’ wordt gezongen wanneer Porter zijn keuze tussen liefde en verstand moet maken. Het jazzy geluid van de muziek geeft de scène een melancholieke ondertoon die mooi past bij het verlies dat hij ervaart: Linda is zijn toegang tot de Amerikaanse high society, maar de kans op echte liefde is hij kwijt.

Het zijn de meer emotioneel geladen scènes als deze waar Porters muziek aan zeggingskracht wint. Naarmate we meer te weten komen over zijn leven, wordt de tegenstelling tussen de muziek en de man achter de muziek duidelijk. We horen geraffineerde, spitsvondige liedjes over de liefde, en zien een man die nooit voluit voor de liefde heeft kunnen kiezen. Paul Groot maakt van Cole Porter een grillige gentleman, die zowel geestig als venijnig uit de hoek kan komen, en tegen het eind van de avond verrassend kwetsbaar wordt. American Songbook Productions heeft in hem een meer dan waardige opvolger gevonden voor Willem Nijholt, die tijdens de première in de zaal zat. Na twintig jaar is de cirkel rond.

Foto: Ben van Duin