Het kloppend hart van menig dorp in de winter is de ijsbaan. Of beter: wás de ijsbaan. Nu de winters niet meer zijn wat ze ooit waren vervagen de herinneringen aan de plek ‘waar je mag vallen en weer opstaan, waar iedereen gelijk is’. Deze nostalgische verzuchting klinkt in het begin van Under wetter, In perfekte simmerjûn op de iisbaan, de grote locatievoorstelling van Tryater en Ivgi&Greben. (meer…)
Hoe moet een theateravond eruit zien om voor écht iedereen, theaterliefhebber of niet, geschikt te zijn? Tryater stapte onder regie van Tatiana Pratley uit de eigen theatermakerbubbel en probeerde het uit te vissen. Mensen van zowel binnen als buiten het Frieze culturele veld kregen een enquête voorgeschoteld. Het antwoord? Een leuke avond vol amusement en een voldaan gevoel na afloop.
In zijn nieuwste Friestalige voorstelling doet Tryater zijn uiterste best om al het publiek het zo goed mogelijk naar zijn zin te maken. Titel: ‘wat jo wolle’, wat u wilt. Voor het ultieme zitgemak worden er kussentjes uitgedeeld bij de ingang. In de zaal lezen we ‘Ús grutste prestaasje is jim ferdivedaasje’ (onze grootste prestatie is jullie vermaak): het motto van de avond, om nog eens te benadrukken dat het publiek en amusement in het middelpunt staan.
Geen zware heftige onderwerpen dus, of zoals de titel insinueert, geen ‘as you like it’ van Shakespeare, maar een avond vol amusement waarin het publiek simpelweg vermaakt wordt. Voorafgaand aan de voorstelling wordt nog eens een enquête uitgedeeld waarin het publiek aan kan vinken naar welke genres, thema’s en theatrale middelen de voorkeur uitgaat. Het blijkt vooral om het publiek in de stemming te krijgen, aangezien uiteindelijk alle genoemde opties in de voorstelling de revue passeren.
We zien in een dorpshuisachtige variété-setting een romantische scène (natuurlijk Romeo & Julia als cliché), een New-Kids achtige klucht, een mislukte vlog, een ode aan Friesland, BN’ers, een existentieel crisismoment bij de plaatselijke snackbar, een musical over verschillende, botsende meningen, en de loterij die natuurlijk niet mag niet ontbreken. Voor die paar mensen die toch diepgang in de voorstelling wilden, voegde Tryater de Tweede Wereldoorlog in Friesland toe, uiteraard met een komische noot.
De vier acteurs brengen hun rol zeer overtuigend, zelfs in de rappe wisselingen tussen scènes en personages. Ze spelen zowel zichzelf als andere personages waardoor de grens tussen fictie en werkelijkheid af en toe spannend vervaagt. Aly Bruinsma als veteraan van het theater, Lourens van den Akker en Ali Zijlstra als de verliefde jonkies en Nynke Heeg als twijfelkont.
Voor de pauze is de voorstelling het sterkst. Daarna raakt het concept wat uitgewerkt en begint het een beetje te kabbelen. Het is ook jammer dat de enige act met een beetje ruimte voor twijfel en levenslessen, ook een komisch laagje behoeft, waardoor het toch niet helemaal goed uit de verf komt.
Maar daar tegenover staat voor iedereen in de zaal wel een ferdivedaasje: kermisachtige taferelen, veel show en humor. Een zeer dynamische en uitbundige voorstelling dus waarin Tryater op een vermakelijke manier verschillende keuzes en meningen van het publiek belicht.
Of deze voorstelling echt voor iederéén, alle culturen, jong en oud, liefhebber of niet, geschikt is kan ik natuurlijk niet goed beoordelen, maar voor mij als 23-jarige Friezin kwam het dicht bij een ‘ideale theateravond’.
Foto: Kamerich en Budwilowitz
Volgens mij is de tekst van deze voorstelling uit de pen van schrijver Wessel de Vries. Waarom wordt zijn naam in de recensie nergens genoemd? Ik vermoed dat de tekst een belangrijke bouwsteen van de voorstelling is, en al om die reden een vermelding waard is. Het is toch jammer hoe weinig plek ( jonge) schrijvers meestal in toneelrecensies krijgen. Ik had toch graag ook iets over de tekst willen lezen. Dat had ik graag gewild. Wat soe ik graach wolle…..