‘Stel je voor dat een gevierde filmster doordraait en in waanzin een moord pleegt’, zegt componist Merlijn Twaalfhoven tijdens de Off Days van het Opera Forward Festival. Eigenlijk is dit zo’n beetje het verhaal van Hamlet en toch is het niet met elkaar te vergelijken. In het ene geval gonst het nieuws met hoge snelheid rond op social media, in het andere geval is het kunst en blijft het binnen de besloten muren van het theater. Hoe breng je die werelden door muziek te maken bij elkaar? Hij vroeg de operaliefhebbers met hem mee te denken en wie dat wilde kon bij de uitgang van de zaal meteen een afspraak maken.
Een mooie manier om de deuren van de muziekwereld wijd open te zetten. Dat doet De Nationale Opera ook met dit festival, dat naast de grote internationale operavoorstellingen ruimte maakt voor jong talent. Maar liefst 350 studenten van de conservatoria en allerlei andere kunstvakopleidingen volgden een onderwijstraject en presenteren zes korte operavoorstellingen op locatie in het gebouw. Ze lieten zich inspireren door het thema macht en onmacht in Georg Büchners Woyzeck, die ook de basis is voor de opera Wozzeck in het hoofdprogramma.
In de publieksfoyer op het tweede balkon speelt de mythische miniopera Seconds of Fear. De vormgeving wekt met eenvoudige middelen de suggestie van een eindeloze stroom water, waarlangs een zwart gekleed koor opdoemt. In het begin overstemmen de trompet, trombone en bastrombone de twee sopranen Lilian Tong en Viola Cheung, maar als de dames loskomen grijpt de muziek je bij de keel. Aan de andere kant van het gebouw speelt in de uitgestrekte montageruimte de wonderlijke opera Verbena met een klankspel van musici op harp, vedel, altviool, contrabas en percussie. De musici zitten verspreid in de ruimte op een soort eilandjes, met hun blote voeten in de aarde en de dirigent op een metershoge stoel. Het surrealistische beeld wordt versterkt door de kwetsbare kinderstem, die een associatief sprookje vertelt over de geboorte van een kind dat in een plant verandert. De diepe bas van Jasper Leever rolt daarbij als een dondergolf door de zaal.
Het meest verrassend is de strijd tussen hoofd en hart in Aporia van de jonge regisseur Stijn Dijkema. Sopraan Anouk van Laake spettert links en rechts van het podium klodders verf op twee levensgrote doeken. Daartussenin speelt het krachtenspel, met een grote groep koorleden die zich net als de soliste tussen het publiek begeeft. De ontspannen choreografie en de zangstemmen die overal in het publiek klinken, geven je het gevoel dat de muziek je volledig omsingelt.
De korte opera’s zijn natuurlijk niet perfect en soms kan de fysieke préséance van de koorleden beter, maar dat geeft niet. New Talents is een geweldige kweekvijver voor talent en een ontmoetingsplek voor rijp en groen in de operawereld. Bovendien laten de levendige miniopera’s, die ook nog spelen in het entresol en het noodtrappenhuis, zien dat het gebouw van de Nationale Opera & Ballet nog zoveel meer te bieden heeft dan avondvullende opera en balletvoorstellingen. De deuren zouden veel vaker open kunnen staan voor dit soort inspirerende initiatieven.
Foto Verbena: Desiré van den Berg
