De locatievoorstellingen van het Zeeland Nazomerfestival zijn weer prettig verschillend: klassiek, hedendaags, couleur local. Na een komedie van Shakespeare in een grote stadskerk en boeren in een schuur op het platteland is Dezelfde zee, naar het boek van Amos Oz, subtiel melancholiek literair teksttheater over verlies in een winterstalling voor jachten. Zeelandia is daarvoor in zee gegaan met het Vlaamse gezelschap De Tijd, vanouds meesters in het genre.
Het zijn ontheemde mensen die Dezelfde zee bevolken. De zachtaardige, indirecte, wat onhandige belastingadviseur Albert Danon heeft zijn vrouw kortgeleden verloren aan kanker. Zijn zoon Rico verwerkt de dood van zijn moeder op zijn eigen manier, in Tibet. Daardoor is zijn vriendin Dita ook aan de zwerf geraakt. Ze heeft geen huis meer en trekt in bij Albert, die zich schaamt voor de onverenigbare erotische en dochterlijke gevoelens die ze bij hem oproept. Vriendin Bettine zou zich graag ontfermen over Albert, maar dat komt ondanks hun goede verstandhouding niet van de grond. Zo doolt iedereen, op zoek naar een nieuw evenwicht.
Het is typerend dat De Tijd de rollen in hun bewerking niet heeft genoemd naar personages in het boek van Oz, maar naar de voornamen van de acteurs die de teksten uitspreken. De personages worden niet sprekend opgevoerd, de acteurs vertellen delen uit het boek na in de derde persoon. Wel nemen Lucas Vandervost, Mieke De Groote, Jonas De Vuyst en Evgenia Brendes in grote lijnen de belangrijkste personen voor hun rekening. Het gaat niet om de ontwikkelingen in het verhaal of de plot, maar om het weergeven van de overwegingen en gedachten van de personages, die die personages maar zelden uitspreken tegen anderen. En, het belangrijkste, om de taal van Amos Oz.
Die taal is altijd in goede handen bij De Tijd, waar Rosa Vandervost de regie heeft overgenomen van haar vader Lucas. Zij bewerkte het stuk ook. Die generatiewissel klinkt logisch, maar in een interview zegt ze: “Thuis werd er nooit over toneel gepraat. Pas vanaf mijn dertiende heb ik een paar theatervoorstellingen gezien.”
De vier acteurs doen niet meer dan op het grote plankier hun teksten zeggen. Hun lichamen bepalen het toneelbeeld. Boven de mooie schildering van zee en wolken van vormgeefster Sabina Kumeling achter het speelvlak zie je door de open deuren van de botenloods de masten van de jachten in Haven Kloosternol in Scharendijke.
Dezelfde zee zal geen voorstelling zijn voor iedereen. De toon is vanaf het begin tot het einde ingetogen en melancholiek, stemverheffingen zijn zeldzaam. Op de achtergrond klinkt zachte jazz met een klagende sopraansaxofoon. Wie vuurwerk zoekt en interactie, komt niet aan zijn trekken. Wie kan genieten van poëtische taal in een uitstekende tekstbehandeling, heeft een mooie avond.
Foto: Lex de Meester
