Conny Janssen danst misschien wel het liefste in ruige omgevingen: verlaten fabriekshallen, onderzeebootloodsen, tramremises. Behalve dat je daar lekker de ruimte hebt, krijg je er het contrast tussen de menselijke en de megamaat cadeau. In Courage laat ze haar dansers los op de immense gashouder, industrieel erfgoed uit 1920, in het Rotterdamse Vierhavengebied.
Wat zou de diameter zijn van de enorme stalen hoedendoos die ooit vol zat met gas? Veertig meter? Zestig meter? Aan het begin van de voorstelling legt Davide Bellotta met de dekens die op hoopjes liggen een kleurig pad overdwars. De dansers wagen zich er een voor een overheen, zoekend en tastend, met kleine gebaren van huiver en nieuwsgierigheid.
In de zee van ruimte die het speelvlak is, ligt het muziekeiland van Maartje Teussink. Zij componeerde de soundtrack, met feeërieke muziek en tinkelende belletjes, maar ook rondsuizende elektronica, klarinet met zang, en de stoere ritmes die ze slaat op haar contrabas. Een bescheiden, maar heel waarde- en sfeervolle bijdrage levert het koortje achter haar. Het bezet een segmentje van de enorme cirkel, drie rijen dik, waar ook het publiek zit. Op kringloopstoelen, allemaal anders, wat er vrolijk en divers uitziet.
Divers en kleurrijk zijn ook de dansers. Ze hebben hun wortels in uiteenlopende culturen en werelddelen en laten de tonen zien die de menselijke huid kan aannemen. Het gaat Janssen om meer dan fraai gebeeldhouwde lijven. Die zijn er, maar ze staan altijd in dienst van expressie en de kracht van diversiteit. Dus is er plaats voor de Japanse powervrouw Marko Shimoda, de oudtestamentische profeet Bellotta en de kleine, pittige Courtney Robertson. Iedereen is anders en eigen, niemand is minder en het is steeds boeiend om te zien hoe ze zich tot en met elkaar verhouden, in matchende of juist sterk contrasterende duetten.
Voor die duetten is plaats als de dansers zich de ruime een beetje vertrouwd hebben gemaakt. Met hun kleine, soms mimische gebaren verkennen en proberen ze. Ze krabbelen terug, falen misschien, maar gaan dan toch weer door, met ontzag en zelfbewustzijn, met begrip en verwondering, angstig en verwachtingsvol. Geleidelijk durven ze weidsere gebaren aan, verdiepen ze zich in elkaar en komt er ruimte voor liefde. Veranderingen in de atmosfeer zorgen weer voor schrik- en vluchtreacties. Je blijft als mens altijd onderhevig aan grotere krachten.
Het decor ondersteunt dat idee heel overtuigend. Thomas Rupert heeft met de stoelen rondom en de grote bleke bol als middelpunt een groot gebaar gemaakt dat samen met het licht van Remko van Wely uitstekend werkt.
Het is Conny Janssen gelukt om met haar dertien dansers de immense ruimte naar haar hand te zetten, in beeld, geluid, licht en beweging. De sfeer van haar voorstelling doet denken aan het nieuwe circus van bijvoorbeeld Le Theâtre du Soleil. Courage is een complete avond. Vooraf kun je eten, tentoonstellingen bekijken en naar een bandje luisteren. Als je na afloop buitenkomt, krijg je met een beetje geluk nog een prachtige lucht als toegift, boven de skyline van de Rotterdamse havens.
Foto: Leo van Velzen
