De onderste helft van het op de achtergrond geprojecteerde beeld zal ons de hele voorstelling niet verlaten. Het is een woestijn in zijn meest kale, uitgemergelde vorm. Geen goudgele zandvlakte met glooiende heuvels maar dode, verbrokkelde aarde zover het oog reikt. Een beeld als uit een post-apocalyptische film. (meer…)
Tekenen en dans, het is een beproefde combinatie in de voorstellingen van de Vlaams-Marokkaanse choreograaf Sidi Larbi Cherkaoui. Als kind was hij verzot op de strips van Osamu Tezuka en zijn grote bewondering voor de Japanse mangakunstenaar heeft hij nu vertaald in verhalen, videoprojecties, dans en kalligrafie.
Sidi Larbi Cherkaoui schetst een beeld van Japan, een land dat getekend is door de desastreuze gevolgen van twee atoombommen die in augustus 1945 de steden Hiroshima en Nagasaki troffen. De Japanse geschiedenis van de laatste helft van de twintigste eeuw krijgt nieuwe betekenis in het licht van de dreigende kernramp als gevolg van de tsunami die in 2011 plaats vond, terwijl de choregraaf met zijn team in Tokio aan het werk was aan de nieuwe voorstelling.
Tekenaar Tezuka uitte zijn vooruitstrevendheid en maatschappijkritiek in duizenden manga’s. Sidi Larbi Cherkaoui toont deze stripverhalen en plaatst een aantal karakters op het toneel zoals Astro Boy, Insect Woman en Tezuka zelf die altijd in zijn eigen strips figureerde. Het zijn geen vrolijke vrijblijvende verhalen zoals Larbi onder meer laat zien in een seksueel getinte scène met een priester en een moordende psychopaat.
Als altijd werkt Larbi met krachtige dansers, ditmaal vooral mannen met een enkele rol voor een vrouw. Bij vlagen komt de vaste hand van de choreograaf tevoorschijn in de wervelende dans, de bewegingen vloeien daarbij letterlijk uit het penseel. Vaker zijn ze illustratief, zoals wanneer Larbi nog een ander perspectief met de voorstelling verweeft – wetenschappelijke feitjes uit de biologie om naar een oplossing toe te werken die de verwoestende kracht van kernenergie in de toekomst wellicht kan neutraliseren.
Net als zijn vorige voorstellingen kent Tezuka sterke beelden. Soms worden de videoprojecties handmatig gemanipuleerd, waardoor op de bladzijden van het stripverhaal kan worden ingezoomd en via verschillende tekeningen in vogelvlucht een strip tot leven komen. Lange smalle banen wit papier worden veelvuldig ingezet als projectiescherm of decor, de mogelijkheden worden onuitputtelijk benut.
Ook nu zingen en spelen de musici live op het podium. Componist Nitin Sawhney maakte een geluidsscore met zowel emotioneel geladen liederen als dreigend tromgeroffel, of met de klanken van een mechanisch muziekdoosje die de kindertijd oproept waarin de liefde voor het werk van Tezuka vat kreeg op de choreograaf.
Door de grote fascinatie en liefde voor zijn onderwerp wil Sidi Larbi Cherkaoui in Tezuka te veel vertellen, de boventiteling van al die in verschillende talen gesproken teksten werkt daarbij niet mee. De associatieve theater- en danstaal heeft de vaart van een avontuurlijk jongensverhaal, waardoor beelden en scènes over elkaar heen tuimelen en deze onvoldoende kans krijgen om te beklijven en dat is jammer. De vaak abstracte benadering van een thema door de choreograaf die een rijkdom aan associaties oproept met een gelaagdheid die een grote vrijheid tot interpretatie biedt, ontbreekt daardoor in Tezuka.