‘Ik wil dingen tonen waar je anders overheen kijkt. Opdat ze meer waarde krijgen. Kleine dingen raken uiteindelijk altijd aan iets groots.’ Dat zei Floor Huygen toen ze bij ZT Hollandia in 2001 Nageslacht maakte, een stuk over dood en liefde, beter: over dood en dierenliefde, nog beter: over de varkensslacht als ultieme liefdesdaad. Een boerin doodt haar lievelingsvarken, midden in een grote uitbraak van de varkenspest, zo’n epidemische dierenziektegolf waarvoor ook het begrip ‘ruimen’ werd uitgevonden, een soort preventieve massaslacht. De boerin in Nageslacht (Carola Alons) doodde haar dier liever zelf, individueel en intiem. En in de voorstelling die Floor Huygen erover maakte sprak het dier ook terug, in de persoon van toneelspeler Bert Luppes.
Bij Theatergroep Hollandia begon Floor Huygen in 1989 als regieassistent. In 1997 lanceerde co-artistiek leider Paul Koek het idee om een voorstelling te maken over een man die een volledig onttakelde meelfabriek in Leiden beheerde, als laatste der Mohikanen, die ook het licht uit mocht doen. Floor Huygen ging dat arbeidersportret regisseren en vroeg journalist Lex Bohlmeijer om die laatste arbeider te interviewen. Zijn taal, vol kromme en onafgemaakte zinnen, liet ze in het toneelscript voor de acteur (Bert Luppes) intact.
King Corn of zogezegd en alles had de poëtische kracht en de onschuld van weerbarstige communicatie in alledaagse gebruikstaal. Huygen noemde zich toen al ‘nieuwsgierig naar taal als vertaling-op-zich van ervaring’. Toneel dat ontstaat uit interviews – Floor Huygen en haar mensen hadden een volledig nieuwe tak binnen het genre ‘documentair theater’ uitgegraven.
Na haar studie aan de Toneelacademie Maastricht en een moeizame zwerftocht door het toneellandschap als freelance regisseur keerde Floor Huygen in de jaren negentig terug naar het Limburgse land van haar studietijd om voorstellingen te maken die wortelden in het landschap waaraan ze zo verknocht was. Daar begon het maakwerk met haar eigen signatuur werkelijk, met in eerste instantie sfeervolle en lichtelijk surrealistische voorstellingen, zoals de monoloog Hartstreek van Kamiel Vanhole, die in 1997 de selectie van Het Theater Festival haalde. In 2005 werd Floor Huygen de derde artistiek leider van Theater Artemis in Den Bosch, na oprichtster Pauline Mol en de vorig jaar gestorven Matthijs Rümke. Ze creëerde daar iets wat een begrip is geworden: toneel voor vele leeftijden. Vanuit de idee, de visie eigenlijk, dat kinderen en de zogeheten ‘grote mensen’ vaak in werelden leven die door waterdichte schotten lijken gescheiden, ging Floor Huygen in het theater de wereld creëren waar men weer samen kon komen om van alles te beleven in een nieuw perspectief: ‘Menselijkheid. Dat is wat er op het spel staat en waarover wij theater willen maken. Er is behoefte aan samenhang. In de voorstellingen van Artemis kunnen kinderen en volwassenen samen iets meemaken en uitwisselen wat er echt toe doet.’
Zeg nu zelf, dat is wezenlijk iets anders dan toneel onder het motto ‘van 8 tot 88’. En ook nog eens geheel in lijn met het werk van haar voorgangers in de Bossche Predikheerenpoort. Klassieke prozateksten als Wuthering Heights van Emily Brontë (in een bewerking door Jeroen Olyslaghers, 2009) en Het Portret van Dorian Gray van Oscar Wilde (2011) werden voor dit doel bewerkt tot onstuimige en prijswinnende voorstellingen.
Ook het maken van portretten van rusteloze eenlingen op basis van journalistieke interviews zette Huygen door, zoals in Reis van een Rus, gebaseerd op het leven en de werken van musicus Oleg Fateev (2010). Haar Woeste Hoogten, rusteloze zielen won in 2010 de Gouden Krekel voor de meest indrukwekkende jeugdtheaterproductie en was in 2012 te zien op een presentatie van Nederlands toneel in New York. Drie monniken van Bernard Dewulf (met Paul Koek, Bert Luppes en Titus Muizelaar) werd in datzelfde jaar haar laatste regie.
In 2012 werd bij Floor Huygen een ernstige hersenziekte vastgesteld, die haar verder werken onmogelijk maakte. Op 10 januari 2016 stierf ze, 59 jaar jong. Haar familie, vrienden en het Nederlandse toneel bereidden haar een afscheid waarvoor de beide zalen van de Bossche Verkadefabriek, haar toneelthuis in feite, op 15 januari maar net voldoende plaats boden voor een mooi en warm eerbetoon aan een te vroeg uit haar tijd gevallen toneelkunstenaar.
foto: Theater Artemis
Dossiers
