Met de première van Blindness in augustus 2020 opende het Donmar Warehouse na maanden lockdown weer de deuren. Dat moet een bijzondere ervaring zijn geweest: de nog onwennige bezoekers die koptelefoons krijgen aangereikt, voor het eerst in lange tijd weer een theaterruimte betreden, op afstand van elkaar gaan zitten en luisteren naar de stem van Juliet Stevenson, die hen vertelt over een fictieve epidemie van blindheid. (meer…)
Jurre de Cock is vijfendertig jaar werkzaam als rechercheur en daar wordt met een feestelijk jubileumprogramma bij stilgestaan. Het plaatselijke theater is afgehuurd, en De Cock wordt onder valse voorwendselen naar het theater gelokt, alwaar een groep afgevaardigden van het politiekorps samen met het publiek de oude rechercheur in het zonnetje zal zetten. Maar nog voor de feestelijkheden goed en wel van start zijn gegaan, valt assistent Vledder op onverklaarbare wijze op de grond. Het water waarvan hij heeft gedronken blijkt vergiftigd.
Baantjer 2 Live! is de tweede Baantjer-aflevering in het theater. Twee jaar eerder stonden dezelfde hoofdrolspelers in De Cock en de moord in het theater op het toneel. Nu lijkt die formule krampachtig te worden uitgebuit.
Dat begint bij het script. Peter Römer (zoon van de televisie-De Cock Piet Römer) fabriceerde in principe een Baantjer-waardig plot. Precies volgens de wetten van de whodunnit strooit hij in eerste instantie ruimschoots met verdachtmakingen en schrijft hij er tegen het einde een aantal min of meer onverwachte omslagen in. Niets mis mee.
Maar vervolgens gebruikt hij dat plot als kapstok voor werkelijk onuitstaanbaar ongeïnspireerde dialogen; waarin elke emotie en elk vermoeden expliciet benoemd wordt. Uitgerekend bij dit genre moet er wat te raden zijn, personages moeten slinks, diffuus en mysterieus zijn. Römers tekst heeft bovendien geen baat bij de veel te uitdrukkelijke enscenering van regisseur Frank van Laecke. Alle grootse woorden worden begeleid door groots spel: het maakt de boel allemaal behoorlijk soap. De personages van Appie Baantjer zijn gebaseerd op archetypes, maar Römer en Van Laecke lijken dit te hebben verward met karikaturen. Juist een dergelijk concept, waarin op het podium relatief weinig gebeurt en vooral veel wordt geëvalueerd, vraagt om spannende, interessante personages.
Dan is er nog de tenenkrommende publieksparticipatie. Momenten waarop de toch al niet zo dramatische situatie stil wordt gelegd om het zaallicht aan te gooien, De Cock een overvloedig resumé inlast om vervolgens het publiek een aantal voor de hand liggende antwoorden te ontfutselen – vaak op een schoolse, poppenkast-achtige manier. Het premièrepubliek was daar in ieder geval niet te happig op, waardoor deze intermezzo’s hun doel behoorlijk voorbijschoten. Bovendien was er – voor zover ik kon beoordelen – geen sprake van echte beïnvloeding van het publiek. Waarom dan halfslachtig die schijn ophouden?
Met Peter Tuinman hebben ze een mooie De Cock te pakken. Rustig en ontspannen staat hij op het podium, maar hij kan ook ineens hard en scherp zijn. Het is jammer dat zijn beheerste en gecontroleerde spel in deze productie zo weinig wordt uitgebuit. Peter Römer bewijst met zijn rol als de hoofdcommissaris als acteur beter op zijn plek te zijn dan als toneelschrijver. Hij speelt een onhandige, sullige Buitendam, die met een groot autoriteitsprobleem kampt; trouw aan de boeken en de tv-serie. Maar het is bij lange na niet genoeg.
Wie naar Baantjer 2 Live! gaat moet dat niet doen voor enige artistieke bevrediging. De voorstelling speelt dankbaar in op onze nostalgische gevoelens, met als cadeautje een fijne bijrol van Nienke Sikkema, net zoals op televisie als mevrouw de Cock.
Maar ik zou toch aanraden om een oude televisieaflevering terug te kijken.
Foto: Triple Entertainment