Het lijkt een onmogelijkheid: vijfenveertig mensen die tijdens de première voor het eerst samenkomen om een voorstelling te brengen die voor het publiek de moeite waard is om bij te wonen. Van dat wonder was ik getuige. Met stijgende verbazing en verwondering zag ik hoe een groot gezelschap, bestaande uit van de straat geplukte amateurs, een vloeiende choreografie uitvoerden. Met een vanzelfsprekendheid alsof ze al jaren podiumervaring achter de rug hebben.

Voor dit mirakel zijn twee New Yorkse theatermakers verantwoordelijk, Abigail Browde en Michael Silverstone. Sinds vijf jaar geven zij leiding aan 600 Highwaymen. Onder die naam maken ze voorstellingen waarin ze telkens werken met mensen die geen professionele theaterachtergrond hebben en, belangrijker nog, elkaar vóór die tijd niet kenden. Met hun performances willen ze die mensen bij elkaar brengen op een manier waarop dat in het dagelijkse leven ook vaak gebeurt: onvoorbereid, als bij toeval. Het begrip ‘live’ krijgt bij Browde en Silverstone een totaal nieuwe betekenis.

Voor The record hebben ze zich onder andere laten inspireren door het werk van Rineke Dijkstra, de Nederlandse fotografe die met zoveel mededogen mensen portretteert. Dat is te zien. Diezelfde liefde voor ‘de gewone mens’ straalt van de voorstelling. Alsof er een dwarsdoorsnede van de samenleving is gemaakt. Kinderen, tieners, veertigers, zestigplussers: ze zijn er allemaal. In hun dagelijkse kloffie. Van naveltruitje tot pullover, in shorts en jurken, in T-shirts of colberts.

In het dagelijkse leven zou je zo’n bonte stoet gedachteloos aan je voorbij laten trekken. Maar door deze mensen  op een podium te zetten gebeurt er iets magisch. Ondanks de grootte van het gezelschap blijf je steeds unieke individuen zien. Al was het maar omdat je voortdurend weet hebt van het feit dat ze elkaar niet kennen en nog niet eerder een ruimte hebben gedeeld. Hoe is dit mogelijk? Hoe kan het dat ze niet tegen elkaar opbotsen? En hoe weten ze elkaar te vinden als er samen iets gedaan moet worden?

The record is een unieke lofzang op de mens en waar hij toe in staat is. Als individu en als collectief.  De voorstelling begint in stilte, met slechts één persoon op het immense podium. Een oefening in concentratie, lijkt het. Gaandeweg voegen zich meer mensen bij hem. De even simpele als effectieve choreografie suggereert daarna een getijdenbeweging. Als eb en vloed stromen de mensen het podium op en af.

Maar wat almaar blijft is die aanwezigheid in het hier en nu. En het besef daarvan. The record maakt van elk mens een bijzondere mens. Humanistischer kan haast niet.

Foto: Maria Baranova