Sinds 15 december zijn alle theaters in verband met de coronamaatregelen opnieuw gesloten voor publiek. Repeteren mag nog wel, maar in plaats van te gaan try-outen en in première te gaan, gaat een voorstelling nu vanuit de repetitieruimte rechtstreeks ‘de ijskast’ in. Performer Jip Warmerdam: ‘Een voorstelling wordt er niet altijd beter van als je maar door blijft repeteren.’ (meer…)
Intimiteit is een kernwoord in het oeuvre van de Argentijnse theatermaker Fernando Rubio. In You can leave your hat on, dat twee seizoenen geleden te zien was in de Nederlandse theaters, zat het publiek midden in een installatie van kleren en op de vorige aflevering van het Groningse Performing Arts Festival Noorderzon maakte hij behoorlijk wat indruk met zijn fascinerende performance Alles aan mijn zijde. Daarin liet hij de bezoekers zich een voor een neervlijen op een in de vijver drijvend bed, helemaal alleen met een actrice die kleine verhaaltjes vertelde.
Ook voor zijn jongste project dient het publiek zich weer op het speelvlak te bevinden. In de Noorderkerk, vlak bij het festivalterrein in het Noorderplantsoen, heeft Rubio een ruimte gecreëerd die gedomineerd wordt door schoolborden. Iedereen zit op krukjes, alsof we weer terug zijn op de kleuterschool. Boven de speelvloer hangt een enorm net, gevuld met honderden kleurige ballonnen.
Een acteur komt op en tekent met krijt een jongetje dat zijn vingertje in de lucht steekt. Een aandoenlijk ventje dat om aandacht vraagt. Het blijkt de opmaat tot een kolkende stroom aan herinneringen, associaties over (de werking van) het geheugen en filosofisch-poëtische overpeinzingen over de tijd, ons gebracht aan de hand van tekeningen op de schoolborden, dia’s en filmpjes van vroeger en een reeks kleine scènes en monologen. Zo bescheiden als zijn optreden vorig jaar was, zo uitbundig is Rubio’s aanwezigheid deze keer. Veel te uitbundig, naar mijn smaak. Om niet te zeggen: er valt geen touw aan vast te knopen.
Zo kan een aangrijpend verhaal over een moeder die zich pijn en vernedering heeft moeten laten welgevallen afgewisseld worden met een scène waarin een actrice heen en weer springt om haar woede te uiten. Of krijgen we allemaal een stukje papier en een potlood met het verzoek een jeugdherinnering op te schrijven. ‘Neem gerust de tijd,’ wordt er nog gezegd. Maar voordat je amper drie zinnen hebt kunnen opschrijven, wordt je aandacht alweer gevraagd voor een volgende scène. Daar zit je dan, met je halflege velletje. Onderwijl gaan de filmpjes en dia’s door en raken de schoolborden langzaam vol met tekeningetjes en schrijfoefeningen.
In een interview zegt Rubio dat de geestestoestand tussen slaap en nog net niet wakker zijn de meest inspirerende beelden oplevert. Hij heeft ongetwijfeld in zijn leven al heel veel van die beelden verzameld. En het lijkt erop dat hij het tijd vond ze allemaal te gebruiken. Daardoor is deze voorstelling propvol geworden en raken we bedolven onder een stortvloed aan onuitgewerkte ideeën.
En dan is dit ook nog deel één van een trilogie. Ai.
Foto: Karel Zwaneveld