Sama en haar vader hebben beiden een voorliefde voor taal, alleen herkennen ze die niet van elkaar. Terwijl Sama het liefst nieuwe woorden verzint, is haar vader bezig met het vertalen van een eeuwenoud tablet in spijkerschrift. In hun zoektocht naar woorden zijn ze uiteindelijk vooral op zoek naar de taal voor de moeilijkste dingen om over te praten. (meer…)
Als kind maakte je van de hoge, rokende schoorstenen langs de snelweg wonderlijke wolkenfabrieken, zo magisch als de chocoladefabriek van Willy Wonka. Bovenste Knoopje Open fantaseerde er het sympathieke muzikale sprookje Koning Karel en de Wolkenmakers omheen, over de ijdele, imperialistische Koning Karel die alleen maar aan zichzelf denkt en zijn liefdevolle rechterhand: Knecht.
Was Bovenste Knoopje Open niet een band? Of een cabaretgroep? Jazeker, de afgelopen jaren heeft frontman Sjoerd van Capelleveen uiteenlopende projecten georganiseerd onder dezelfde naam, met daarnaast nog podcasts en jeugdtheater. Het sprookje over Koning Karel is na De kleine prins zijn tweede jeugdtheatervoorstelling. Het bevat een goed gedoseerde hoeveelheid kinderhumor en een aantal korte vertalingen van Beatles-hits, die voor volwassenen een welkome dosis nostalgie toevoegen. Van Capelleveen en medeacteur Mika But wisselen elkaar moeiteloos af op toetsen en gitaar en houden met hun muzikaliteit het tempo en de sfeer erin.
Sjoerd van Capelleveen kondigt zijn verhaal aan als een sprookje over een Knecht die eigenlijk liever muziek zou maken dan knechtentaken vervullen. Als dat inderdaad de kern is, wordt die een beetje ondergesneeuwd binnen de context van de wolkenmakers en vriendschap tussen Koning en Knecht.
Koning Karel (leuk ijdel neergezet door Van Capelleveen) sloot ooit (zo’n duizend jaar geleden) een deal met de duivel: zo lang hij de zon zou blokkeren, wordt zijn leven verlengd. Overal verrezen fabrieken (wolkenmakers), de zon bleef verstopt en het volk werd geïndoctrineerd met de animalfarmachtige slogan: ‘Wolken zijn goed, de zon is slecht.’ Een verwijzing naar de klimaatcrisis? Een waarschuwing voor imperialisme? Of dictatuur? Een juf zou er alle kanten mee op kunnen.
Revolutionaire groep radiomakers
Mika But steelt je hart als Knecht, die in regie van Leander Zimmerman onhandig ongeremd is, met argeloos optimisme en een vrolijke naïviteit. Je gunt hem al snel de liefde van Koning Karel, waarmee hij echte vriendschap ervaart, maar dat heeft de norse Koning Karel nog niet zo goed door. Pas als hij Knecht wegstuurt om een revolutionaire groep radiomakers op te doeken die boven de wolken zweeft á la Radio Veronica (slim vormgegeven door Louwe Noordhoff), begint de Koning hem te missen. Dat zaait de kiem voor verandering.
In de zeer fantasierijke vertelling blijkt Knechts missie een zelfontdekkingstocht. Hij komt allerlei vreemde types tegen onderweg, waaronder een prachtige John Lennon-pop, en zingt uiteindelijk op live-radio een ontroerend lijflied als antwoord op de vraag: ‘Wat maakt jij, jij?’ Koning Karel, die net verzuchtte dat hij Knecht zo graag zou horen zingen, luistert er op afstand in vervoering naar. Met dat beeld weet het duo echt te raken.
Hier en daar zakt de aandacht even weg. De introductie van het radiostation is erg uitgebreid, de meeste vreemde types onderweg doen weinig om het verhaal vooruit te helpen en de vele verwijzingen naar verschillende revolutionaire verhalen halen de focus weg bij het verhaal. Het slot is echter erg mooi en brengt een boodschap van vriendschap en opoffering. Die moraal blijft uiteindelijk bij aan deze sympathieke tweemansproductie voor op school en in het theater.
Foto: Yan Kei Lo