Na afloop van de ‘alternatieve oudejaarsconference’ Doodlopende weg van Hart voor Humor-comedian Paul Schoolderman krijgen we in de parkeergarage onder Café Weltschmerz in een troosteloze hoek van het Schiphol-terrein een exemplaar van ON’S Magazine in handen gedrukt, het ledenblad van Ongehoord Nederland. Daarin staat het advies: ‘Je kunt maar beter snel Arabisch leren.’ Ook al zou je Hart voor Humor de comedytak van Ongehoord Nederland kunnen noemen (oprichter Jonathan Krispijn is politiek verslaggever bij die omroep), Paul Schoolderman is niet de comedian die louter voor eigen parochie preekt.
Er wordt nogal eens beweerd dat comedians uit het linkerdeel van de samenleving de humorwereld beheersen. Sterker nog, het is een vaak geuite mening dat rechtse mensen geen gevoel voor humor hebben, zoals ook hele bevolkingsgroepen of zelfs hele nationaliteiten, zoals de Duitsers, in die humorloze hoek worden geplaatst. Berlijn kent echter meer dan twintig comedyclubs, waar het humorniveau absoluut niet onder doet voor wat er in Toomler in Amsterdam of Club Haug in Rotterdam wordt aangeboden. En je kunt veel van Geert Wilders en Tweede Kamervoorzitter Martin Bosma zeggen, maar niet dat zij geen gevoel voor humor hebben.
En ja, wat is rechts en links? Het zijn tegenwoordig nauwelijks hanteerbare begrippen geworden. Je kunt Hans Teeuwen makkelijk zowel in de ene als in de andere categorie plaatsen. En door het woke en anti-woke debat is de scheiding links-rechts al helemaal niet meer te handhaven.
Het ongevaccineerde anti-woke geluid
De comedians van het gezelschap Hart voor Humor, met Jonathan Krispijn, Wouter Meijs, Paul Schoolderman, Rogier Kahlmann, Taco Eijzenbach, Badr Maghrani en Jean van Seventer, zijn heel duidelijk in hun stellingname. Die zullen niet zo snel op GroenLinks-PvdA of D66 stemmen. Dus voor het ongevaccineerde anti-woke geluid, in de sfeer van de Geen Stijl-site en Ongehoord Nederland, moet je zijn in Café Weltschmerz bij het oude Schiphol.
De huisclub ligt niet echt lekker in de stedelijke loop en als je door de unheimische parkeergarage loopt, heb je niet het idee dat je op weg bent naar een feestelijk etablissement. Maar eenmaal boven aangeland kom je terecht in een sfeervolle en goed geoutilleerde club, met een paar bijzonder sympathieke kenmerken: je betaalt niet alleen je kaartje naar draagkracht (voor € 2,50 kun je al naar binnen), maar ook aan de bar wordt aan de inhoud van je portemonnee gedacht. Neem wat je wilt en betaal wat je kunt en wilt missen.
De oudejaarsconference werd soepeltjes ingeleid door MC Jonathan Krispijn, die is opgegroeid in de Haagse Schilderswijk met zijn alleenstaande Colombiaanse moeder. Zijn vader is een Joodse Nederlander en daarom zegt Krispijn dat hij er ‘als bruine Jood uitziet alsof hij de oven heeft overleefd’.
Het voorprogramma werd verzorgd door Wouter Meijs, die in het verleden meerdere malen het voorprogramma van de jazzshow van Hans Teeuwen in Club Panama voor zijn rekening heeft genomen. Met het materiaal dat hij in Weltschmerz bracht, dat aan elkaar hing van flauwiteiten en geforceerd stoere opmerkingen over het doodslaan van Extinction Rebellion-actievoerders, zou hij niet door de auditieronde van een onbeduidend comedyfestival zijn gekomen. Alleen de grap over de geniale Jezus die al zijn belangrijke levensmomenten op feestdagen heeft gepland, haalde een voldoende.
De filosoof van Hart voor Humor
Dat was geheel anders bij Paul Schoolderman, die werd aangekondigd als de filosoof van het Hart voor Humor-collectief. Hij vatte het afgelopen jaar bondig samen met de opmerking: ‘Wat bezielt de mensen in hemelsnaam?’ Aan die vraag kon hij eigenlijk alle belangrijke gebeurtenissen van het jaar ophangen, en dat deed hij op een vrolijk cynische toon. Hij kan zich helemaal vinden in de gedachte van de Amerikaanse comedian George Carlin: ‘In elke cynicus gaat een teleurgestelde idealist schuil.’ Als je de fantastische George Carlin als held en voorbeeld hebt, dan ben je op het goede comedy-pad.
Schoolderman is vernietigend over de man die Trump heeft beschoten: ‘Acht schoten en alleen een oor geraakt. Op de kermis krijg je dan een troostprijs.’ Met zijn moeder kan hij het niet goed vinden: ‘Ik ben niet in het verkeerde lichaam, maar uit het verkeerde lichaam geboren.’
Het quoten van een paar grappen van Schoolderman (tevens docent basisonderwijs) is geen ramp, want hij maakt er vele tientallen, van lekkere platte tot uiterst intelligente. Over Xi Jiping, NSC, Joost Klein, ‘jodenjacht’ en de Zuid-Afrikaanse ex-paralympisch atleet Oscar Pistorius (Blade Runner), die dit jaar ‘op vrije voeten’ kwam. Schoolderman maakt slimme U-bochten in zijn redeneringen en weldoordachte grappen. Sommige zullen zeker in de smaak vallen bij het Ongehoord Nederland publiek, maar hij is absoluut niet eendimensionaal.
De conference van Schoolderman eindigt met een prachtige link tussen de politieke moord in Sarajevo in 1914 die de Eerste Wereldoorlog inleidde en huidige popmuziek. Gelukkig is Doodlopende weg binnenkort op YouTube te zien, want de conference verdient een veel groter publiek dan twee avonden in die uithoek van het Schiphol-complex.
Patrick, als je denkt dat Hans Teeuwen met evenveel recht in de linker- als in de rechterhoek geplaatst kan worden, ben je volgens mij ernstig in verwarring over wat die begrippen betekenen. Teeuwen heeft afgelopen najaar in NRC nog ontkend dat racisme een probleem is, heeft een obsessie met het verdedigen van Israël en tiert verder alleen nog maar tegen de islam, Femke Halsema en “politieke correctheid”. Hij is op geen enkele manier links.