Choreograaf en danser Rutkay Özpinar slaat na tien jaar zijn vleugels uit bij Korzo. Met Lift Off, een drieluik van uiteenlopende choreografieën toont hij zich een veelzijdig performer. De avond is een gelaagde reis door thema’s als identiteit, collectiviteit en kwetsbaarheid, uitgevoerd met een sausje heb-ik-jou-daar-even en bergen lef.

Johnny Montgomery: een alter ego ontketend
Hij is freaky, sexy én edgy. Özpinar opent de avond met een solostuk en kruipt daarbij in de huid van zijn alter ego: Johnny Montgomery. Het toneel is aardedonker wanneer de eerste klanken van Jorg Schellekens’ soundscape de spanning opbouwen. Zodra de schijnwerpers als zoeklichten (licht: Sanne Rosbag) Özpinar raken, is hij een mimespeler on steroids. Özpinar, in zwarte broek, colbert en witte tanktop, domineert het vertrek als een derwish uit je macaberste dromen. Een wervelwind van klassieke balletposes, flamenco-achtige flair en hiphop-locking wisselen elkaar in rap tempo af. Hij trekt bewegingen van elkaar los alsof ze onderdeel zijn van een innerlijk gevecht.

In een huiveringwekkende climax dalen drie microfoons uit de nok van het theater. Özpinar voert een dialoog met zichzelf, zijn stem schel en bevreemdend: eerst als een opgewekte commentator, dan als een man die door zijn demonen wordt overmeesterd, bipolaire trekjes vertoont? Het spel roept associaties op met The Joker. Dat zie je terug in tics (het omkrullen van lippen, optrekken van wenkbrauwen) en hoor je in zijn holle, aangezette lach. Het contrast tussen de flamboyante Johnny en de kwetsbare Rutkay zijn zowel verwarrend als ingenieus.

Shifting Spaces: een collectief organisme
In het tweede werk, uitgevoerd door dertien jonge dansers van het Codarts Lyceum, verkent Özpinar de dynamiek tussen het individu en de groep. Het lichtontwerp van Maarten van Dorp en de kostuums van Asalia Khadjé (korte zwarte broekjes en topjes) versterken de choreografie, waarin vloersequenties en explosieve sprongen op de zaal worden afgevuurd.

Een memorabele scène toont de dansers liggend als sardientjes in blik, één voor één omhoog kronkelend als visjes op het droge. Hun ademhaling, luid en intens, voegt een hypnotiserende fysieke dimensie toe. Soms voelt dat sektarisch, zoals in The Handmaid’s Tale, met verrassende vondsten in het bewegingspalet, die zowel straf als verlossing lijken te brengen. Als geheel lijkt de groep één ademend organisme. Het leidt tot een opzwepend spel van controle, gevolgd door chaos.

Something About Something: een surrealistische drie-eenheid
Het slotstuk, danst Özpinar samen met Clara Cafiero en Justin Brown en is een visueel en emotioneel meesterwerkje. De dansers glijden vanuit de schaduw naar voren in vleeskleurige kostuums met opengesperde ogen ontworpen door Annemarije van Harten en uitgevoerd door Hermien Hollander. Het roept een sfeer op die zowel intiem als vervreemdend is. In de eerste minuten mondt dat uit in een seksueel aandoende sandwich: kadetje, beleg, kadetje.

De choreografie speelt met verstilling en explosieve momenten. Turkse ritmes, hartslagachtige soundscapes en stroboscopisch lijkende bewegingen zonder lichttrucs maken het tot een ontregelend tafereel. De drie dansers vormen een onafscheidelijke eenheid, elkaar ondersteunend en steeds opnieuw vormend. Waar de eerste twee ruimte maken, kronkelt de derde door de ontstane openingen in de choreografie. Het spel van licht en schaduw, gecombineerd met een verfijnd bewegingsvocabulaire, maakt dit werk een waardige afsluiter van Lift Off.

Foto: Gerrit Schreurs – Johnny Montgomery