Na haar zoektocht naar de muzikale kern van Leonard Cohen en Jimi Hendrix heeft Beatrice van der Poel zich nu op Jacques Brel gestort. (meer…)
De pianoklanken lijken uit een ver verleden te komen, ze haperen wat, de stem van de zanger is niet meteen te herkennen, en dat maakt het juist spannend: zanger en acteur Maarten Heijmans biedt al snel de oplossing. Zijn grote held Ramses Shaffy (1933-2009) zingt: ‘Je mag me niet ontkennen’, een getemperd-lyrisch lied over efemere liefde. Even bijzonder als het lied is Heijmans’ uitleg: ‘In de jaren zeventig nam Ramses eindeloos veel liedjes op met de cassetterecorder. Had hij zo’n cassettebandje vol, dan betaalde hij de slager ermee, ook al was de rekening tot zesduizend gulden opgelopen.’
Hoeveel kunstenaarsromantiek komt hierin samen, vooral het betalen met kunst van zoiets voor de ware artiest banaals als dagelijkse inkopen. Het parlando gezongen lied is uit 1971. De zaal werd er stil van. Als Heijmans daarna het tijdloze, nog altijd wonderbaarlijk mooie ‘Zing, vecht, huil, bid, lach, werk en bewonder’ inzet, dan is de Ramses-hommage compleet. Toch wilde Heijmans met zijn nieuwe show Maarten zingt van alles juist géén ode aan de grote Ramses brengen en een Nederlandstalig liedjesprogramma presenteren van zijn favoriete kleinkunstenaars als Theo Nijland, Peter van Rooijen, Maarten van Roozendaal en Jan-Paul Buijs. Want hij had Shaffy al voldoende geëerd, eerst als vertolker van de zanger in de gelijknamige dramaserie Ramses (2014), waarmee hij een Gouden Kalf in de wacht sleepte, daarna maakte hij een theatertour met uitsluitend Shaffy-liederen. In Heijmans, precies een halve eeuw jonger, herleefde Ramses.
Nu zingt Maarten dus van alles, allemaal covers, zelfs Kermit de Kikker met de ‘Rainbow Connection’, vertolkt met een aandoenlijk gitaartje. Heijmans draagt een wat vreemd ogend kostuum, ergens het midden houdend tussen een clown en een Amerikaanse hobo. De zwarte smalle pijpen van zijn pantalon zijn te kort, over het witte shirt zwarte bretels, langs de broekspijpen loopt een witte streep. Zijn begeleiding bestaat uit vijftien strijkers van het orkest Kamerata Zuid en dat is een meer dan uitstekende keuze. De (alt)violen, cello’s en een contrabas zorgen voor een solide, soepele en sfeervolle begeleiding. Het orkest opent het optreden met ‘Jupiter’ van Gustav Holst uit diens orkestsuite The Planets (1914-1916). De jonge, Tilburgse componist Enrico Ferri is verantwoordelijk voor de muziekbewerking van het gehele programma.
Heijmans stond afgelopen zaterdagavond voor een meer dan halflege zaal in de Dordtse schouwburg Kunstmin, een van de allermooiste neorenaissance-zalen van ons land met een prachtige akoestiek. Hij noemde de zaalbezetting ‘intiem’. De sfeer kwam wat moeizaam op gang, het leek alsof er een deur dicht was tussen podium en zaal, ondanks de verve, grote overtuiging en de veelzijdigheid van Heijmans stembereik. Hij bracht ‘Goon’ van Van Roozendaal over de ik-persoon die zo graag ‘met één meisje’ zou afspreken – en niet meteen met iedereen – precies in het juiste gruizige timbre. Of het scherp-satirische ‘Flikker op met je panache’ van Van Rooijen van diens cd Liefde, dood & Bob Ross. Als je weet uit welke context dit lied komt, dan wint het aan zeggingskracht. Het is de zwakte van zeker het begin van de show dat niet duidelijk is wat Heijmans wil: hij geeft nauwelijks uitleg, zoekt geen contact met de zaal en varieert in hoog tempo in tal van uiteenlopende nummers en stijlen, van rap tot melancholie, van gekke zangstemmen tot extatisch acteren, waarin over de grond rollen niet ontbreekt. Ook naar de keuze voor de Britse componist Holst en zijn verklanking van de hemellichamen blijft het gissen.
Het brengen van een programma met liedjes vereist meer dan een aaneenschakeling, er moet ook zoiets zijn als een dramaturgie en een regie. Die ontbreekt. Heijmans benoemt zelf ‘de liefde als overkoepelende thema’ van de avond, maar daarmee ben je er nog niet. Er bestaan in de Nederlandse kleinkunst wel meer liedjes over de liefde, maar waarom déze keuze werd gemaakt wordt niet duidelijk.
Dat neemt niet weg dat zijn versie van ‘Business Time’ van Flight of the Chonchords over de ultieme liefdesavond met Sally die telkens niet doorgaat (want het is woensdag wasdag, want Sally is moe, want het tandenpoetsen kost veel tijd, want want…) een van de hoogtepunten is, humoristisch gebracht. Maar achter Flight of the Chonchords gaat een musicalduo schuil uit Nieuw-Zeeland, dus de invalshoek ‘Nederlandstalig’ doet geen opgeld. In de loop van de anderhalf uur durende line-up doet dat laatste er minder toe, Heijmans heeft uiteindelijk de zaal ‘warm’ gezongen én als overtuigend podiumacteur die beschikt over een schatkist aan stemmen voor zich gewonnen.
