De bel gaat en Desirée duikt meteen onder tafel. Is het iemand van zuigelingenzorg die haar baby wil meenemen? Of de man die haar zwanger heeft gemaakt, en die ze van haar christelijke leider niet meer mag zien? Of hoort de angstige vrouw die bel alleen maar in haar hoofd? Duidelijk is dat het niet goed gaat met deze moeder.

Desirée is uit de goot gehaald door Father Siego van de obscure Church of the True Confessors, die haar in een stevige greep houdt. Aan haar losbandige moeder heeft ze meer ellende dan steun overgehouden. Freddy, de man die haar zwanger heeft gemaakt, is geen redder in de nood, en zij is ook nog haar baantje kwijt als schoonmaker bij een chique witte dame.

Ze is door de christelijke sekte van Father Siego alleen maar verder in de war en in de put geraakt en nu denkt ze ook nog dat door de fouten in haar leven de duivel bezit heeft genomen van haar baby. Kortom, een enorme bak ellende waar die jonge moeder niet meer uit komt.

Op Nieuwjaarsdag 1980 las de op Aruba geboren Norman de Palm een klein berichtje in een New Yorkse krant, over een vrouw die volkomen was doorgedraaid en tot een gruwelijke daad was gekomen. De Palm, die Educational Theatre studeerde in New York en in Nijmegen een opleiding Klinische Psychologie had gevolgd, schreef een filmscenario waarin hij probeerde te achterhalen wat er allemaal met die vrouw gebeurd kon zijn.

Curaçaoënaar Felix de Rooy maakte met dat scenario zijn eindexamenfilm Desirée voor zijn studie televisie- en filmregie in New York. Op de aftiteling van de film, die in 1982 in première ging, staat Spike Lee als assistent geluidsman.

De theaterversie van Désiree kreeg veel applaus in New York, Edinburgh en vervolgens ook in Amsterdam. Na de succesvolle tournee van Desirée vestigden De Rooy en De Palm zich in 1983 in Amsterdam, en richtten daar, net als in New York, het kunstenaarscollectief Cosmic Illusion op.

Sociaal isolement
Nu, ruim veertig jaar later heeft Rightaboutnow Inc. een enigszins gemoderniseerde versie van Désiree onder regie van Marjorie Boston op het repertoire gezet. Veel hoefde er niet veranderd te worden, want de naargeestige thematiek is nog steeds actueel. We zien een gemarginaliseerde donkere vrouw, die in sociaal isolement raakte, ongewenst zwanger wordt en steeds verder van de realiteit verwijderd raakt.

In Ritzah Statia, die zelf moeder is van een baby van vijf maanden en, zoals zij na afloop vertelde, geestelijk dus dicht op dit onderwerp zit, heeft Rightaboutnow Inc. een geweldige vertolker gevonden van dit drama. In elk woord en elke beweging zien we de verwarring, de wanhoop, de angst en de teleurstelling in het leven.

Ze rommelt wat in de keuken met melk en poeder, giet het resultaat vanuit het pannetje rechtstreeks in de open mond van het kindje en wordt dan boos dat het een grote spuugpartij wordt. Ze praat heel lief tegen het kindje, zingt reclamejingles, het Curaçaose kinderliedje ‘Luna ku solo’ en een uitgesmeerde versie van ‘I Will Always Love You’, maar ze is totaal de weg kwijt.

Je weet al vanaf de eerste minuten dat dit fout gaat aflopen, maar Statia speelt die spoiler in het hoofd van de bezoeker helemaal weg. Er gaat een rilling door je lijf als zij haar baby toevertrouwt: ‘De hemel is maar een paar kilometer van ons vandaan.’

De Palm en De Rooy waren eregasten op de première van Desirée en zagen dat hun stuk in prima handen is gekomen.

Foto: Elzo Bonam