De podia in Nederland hebben in 2023 een volledig herstel doorgemaakt na de zware jaren van de coronapandemie. Dit blijkt uit de jaarcijfers opgehaald bij de 155 leden van de Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties (VSCD). Op het gebied van bezettingsgraad en kaartverkoop zitten de podia weer op hetzelfde niveau van 2019. Echter, naast een toename van activiteiten en omzet, worstelen podia ook met hogere kosten en te weinig indexatie vanuit de overheid.

In totaal ontvingen de VSCD-podia afgelopen jaar 10,4 miljoen bezoeken met 31.000 voorstellingen en concerten. Dit is een aanzienlijke stijging ten opzichte van de voorgaande corona-jaren. Vergeleken met 2019 lag het aanbod van uitvoeringen in 2023 nog iets lager (-3 procent), maar was de vraag hoger (+3 procent). Het aantal bezoekers per uitvoering is dan ook meer dan in 2019 (361 ten opzichte van 339). Opvallend zijn de cijfers over online kaartverkoop. In 2019 kochten bezoekers één op de drie kaarten online, en in 2023 werden vier op de vijf tickets online verkocht.

In 2023 steeg het aanbod van podia met 9 procent. De vraag naar voorstellingen en concerten steeg zelfs met 30 procent in vergelijking met 2022. De omzet steeg mee met het toenemende aanbod en de stijgende vraag: kaartverkoop steeg met 32 procent, horeca met 27 procent en verhuur met 33 procent.

De kosten namen echter eveneens toe, benadrukt de VSCD. De directe inkoopkosten stegen met 25 procent en energieverbruik met 26 procent. Ook waren er in 2023 meer mensen aan het werk bij de podia. Bij een podium werkten gemiddeld 32fte, 6 procent meer dan in 2022. In totaal stegen de personeelskosten bij de podia met 9 procent.

Bovendien ontvingen niet alle podia (slechts 64 procent) in 2023 indexatie over de gemeentesubsidie. Gemiddeld was die indexatie 5,1 procent, iets meer dan de 4,1 procent inflatie. In 2022 was de gemiddelde indexatie echter 2,3 procent en de inflatie 11,6 procent. Het ‘indexatietekort’ dat toen ontstond is in 2023 amper teruggedrongen en bedroeg eind 2023 minstens € 26 miljoen. Dit tekort zorgt, samen met de voorgenomen gemeentelijke bezuinigingen vanaf 2026, de hogere kosten én de voorgenomen afschaffing van het lage btw-tarief op cultuur, voor een minder positieve stemming bij de podia dan de cijfers van 2023 doen verwachten.

Foto: Simon Schutter  – Rabobankzaal Amphion