Gisteren is Jacques d’Ancona in zijn woonplaats Paterswolde overleden aan de gevolgen van een hartkwaal. D’Ancona schreef 67 jaar lang theaterrecensies voor het Dagblad van het Noorden. Hij bleef tot het einde doorschrijven: op 11 juli verscheen zijn laatste artikel in de krant. Jureren en recenseren waren zijn ‘passies voor het leven’, zei hij in 2003 in een interview in NRC. In de Stadsschouwburg in zijn geboortestad Groningen had hij een vaste plek: op rij 9, stoel 2.

D’Ancona werd als jonge tiener al door zijn ouders meegenomen naar de Stadsschouwburg Groningen, waar zijn liefde voor het theater begon. Op zijn vijftiende stond hij in de winter bij tien graden onder nul om half zeven ’s ochtends voor de Stadsschouwburg, memoreert hij in zijn levensverhaal Ze hebben je nodig, dat hij ter ere van zijn tachtigste verjaardag door collega Eric Nederkoorn liet optekenen. ‘Dan ging daar de deur open voor de kaartverkoop voor dat weekend. We waren niet de enigen die daar stonden. Wel het liefst de eersten.’

Hij startte op 19-jarige leeftijd bij het Nieuwsblad van het Noorden (inmiddels Dagblad van het Noorden), waarvoor hij de laatste jaren nog altijd gemiddeld twee theaterrecensies per week schreef. ‘Niemand schreef langer voor deze krant dan Jacques en niemand zal hem waarschijnlijk ooit nog inhalen’, aldus hoofdredacteur Evert van Dijk.

D’Ancona noemde zichzelf ‘een beroepskijker die altijd liefhebber is gebleven’ en wars is van ‘gladgestreken’ stukjes. ‘Ik interpreteer wat is beoogd. Wat bedoelen ze, wat willen ze, wat maken ze ervan?’ zei hij in Ze hebben je nodig. ‘Ik kijk naar wat klopt, wat niet. Deugt het inhoudelijk, is het tekstueel verantwoord? Ik ben heel erg op techniek. Ik ben niet van onvolwaardige voorstellingen die zijn gebaseerd op goede bedoelingen.’ Spijt van een recensie zegt hij nooit te hebben gehad. ‘Misschien heb ik weleens een minder sterke tekst geschreven, er wel eens mee geworsteld om het goed op papier te krijgen, maar spijt, nee.’

Naast zijn werkzaamheden als (theater)journalist, genoot d’Ancona landelijke bekendheid door zijn deelname als juryvoorzitter van de Soundmixshow in de jaren tachtig. Ook was hij onder meer jurylid van Cameretten, Ron’s Honeymoon Quiz, de Miniplaybackshow en de Musical Awards. Daarnaast was hij ruim twintig jaar lang voor de KNVB actief als scheidsrechter en een van de initiatiefnemers van het Eurovoetbaltoernooi voor jeugdspelers. Ook maakte hij deel uit van de scheidsrechterscommissie van de KNVB. ‘Werken voor de scheidsrechterscommissie, dat is als recenseren. Hoe is de uitstraling van de arbiter, wat kan hij, wat niet, en daar dan een helder rapport over formuleren.’

Zelf heeft hij ook op de planken gestaan, in producties als Later is nu en Rocky Over The Rainbow. Ter ere van zijn tachtigste verjaardag maakte GOOV Muziektheater in 2017 de voorstelling Jacques J. – De musical, over het leven van d’Ancona. D’Ancona had de laatste 27 jaar van zijn leven een relatie met acteur en producent Hans Langhout. Hij is 86 jaar geworden.

Foto: Anneke Janssen/ANP