Prachtige muziek door het Hexagon Esemble met de indringende sfeer van een Iraans-Koerdisch instrumentarium. En een te ingewikkeld verhaal waarin geprobeerd wordt het eeuwenoude Gilgamesj-epos te verbinden met de huidige tijd. (meer…)
Sama en haar vader hebben beiden een voorliefde voor taal, alleen herkennen ze die niet van elkaar. Terwijl Sama het liefst nieuwe woorden verzint, is haar vader bezig met het vertalen van een eeuwenoud tablet in spijkerschrift. In hun zoektocht naar woorden zijn ze uiteindelijk vooral op zoek naar de taal voor de moeilijkste dingen om over te praten.
In de eerste zinnen van Koning Gilgamesj valt Sama (Julie Mughunda) met de deur in huis. Haar moeder is tien jaar geleden overleden, toen Sama één jaar was. Haar vader (Leòn Ali Çifteci) praat er nooit over en stort zich op het vertalen van een oud tablet. Ze vindt haar vaders interesse in spijkerschrift eigenlijk oersaai, maar helpt hem met vertalen in een poging om een gesprek aan te gaan over haar moeder. Zo ontdekken Sama en vader George het verhaal van Gilgamesj (Merel Pauw), koning van Uruk, en wildmens Enkidu (Steven Ivo).
De rol die taal speelt in het verhaal sluit naadloos aan bij de stijl van hiphoptheatergroep DIEHELEDING. De tekst zit vol vrolijke poëzie en leuke woordgrapjes, vooral in het taalgebruik van Sama en Enkidu. Om de wereld beter te leren begrijpen, zetten ze taal naar hun eigen hand. Als het regent, spetshuilt het, nachtmerries zijn paardendromen en vechten wordt bamklapdansen. De taalspelletjes worden geregeld op een lekkere hiphoptrack gezet en vooral Merel Pauw laat zich zien als een ijzersterke rapper.
Taalkundig en muzikaal zit de voorstelling sterk in elkaar, maar als geheel voelt Koning Gilgamesj ook wat rommelig en opgejaagd. Het verhaal van Gilgamesj springt van de hak op de tak, wat ongetwijfeld het gevolg is van het mythische bronmateriaal uit 2100 v. Chr.. Gilgamesj wordt bijvoorbeeld geïntroduceerd als tiran en Enkidu als held die zijn volk komt verlossen, maar de verhaallijn over het onderdrukte Urukese volk wordt niet ingelost. In plaats daarvan besluiten Gilgamesj en Enkidu in een oogwenk dat ze geen zin hebben om met elkaar te vechten en beginnen ze direct een liefdevolle relatie. De band tussen Gilgamesj en Enkidu is ondanks het gehaaste begin overigens wel een mooie lijn in de voorstelling. Het laat een liefde zien in een pure vorm, zonder duidelijke scheidslijn tussen vriendschap en romantiek.
Koning Gilgamesj heeft een game-element, ontworpen door Charlie Duran. Bij binnenkomst krijgt je als toeschouwer een iPad die je gedurende de voorstelling nodig hebt. Soms dient de iPad als stemkastje, waarbij het publiek een keuze krijgt over het verloop van het verhaal. Het is al snel duidelijk dat we inhoudelijk geen hele grote invloed hebben op de voorstelling, maar de tablet maakte wel een kleine, mooie wending mogelijk, die zonde zou zijn om te verklappen. Bovendien zorgt het apparaat voor extra humor, zoals wanneer we een chatgesprek met één van de personages mogen aansturen.
Daarnaast wordt de iPad slim ingezet in de scenografie, waardoor we op een speelse manier onderdeel worden van het licht- en geluidsplan. Het game-onderdeel zou nog iets dynamischer en inhoudelijker kunnen, maar het is zeker een goede aanzet in een interessant onderzoek naar virtuele publieksparticipatie.
Tussen de snelle hiphop en een lekker gehalte onderbroekenlol door heeft Koning Gilgamesj een gevoelige boodschap. In de woorden van George: ‘Mensen kunnen al duizenden jaren niet met de dood omgaan.’ DIEHELEDING is er niet bang voor de jonge toeschouwers ook bij dit thema actief te betrekken en laat het publiek bij het verlaten van de zaal een monument bouwen voor de mensen die je verloren bent, die je mist, of die je wilt vieren. Zo slagen de makers erin om grote gevoelens te communiceren op een manier die goed aansluit bij het jonge publiek.
Foto: Sunny Jagesar