Opeens een dreun, boem!, meteen aan het begin van de voorstelling: een man met helm op ligt languit op de theatervloer. Is hij een gestrande motorrijder? Is hij als een zwarte engel uit de hemel neergedaald? Een tweede man komt kijken, duwt op zijn lichaam waar geluid uit komt.

Dit is het enerverende begin van Transit – fasten your seatbelt, there’s no estimated time of arrival, een performance door het duo Nick Deroo en Tom de Ronde. De mimespelers vonden elkaar op de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten. Met After the Echo wonnen zij de Best of Fringe Amsterdam 2021.

Het nieuwe Transit sluit qua melancholieke sfeer aan bij After the Echo, het speelt zich eveneens af in een surrealistische wereld waarin de mens eenzaam is. De gevallen man, met armen en benen gespreid op de grond, is zo’n eenzame figuur. Zelfs als de andere speler opkomt, ook al gehelmd, wordt de eenzaamheid niet opgeheven. De motorhelmen met klep dragen ook niet bij tot contact, integendeel.

Ondertussen creëert de soundscape van Jethro Cooke een duistere wereld van zoeken. Als de tweede man nog eens opkomt, ditmaal een bagagekar voor zich uit duwend, begrijp je als toeschouwer dat we de titel ’transit’ letterlijk moeten nemen: dit is een tijdelijke plek, een doorgangshaven, bijvoorbeeld op een vliegveld waar wachten en telkens hopen op vertrek van een vliegtuig de bepalende factoren zijn.

Er komt een spannende dynamiek wanneer de derde performer opkomt, Amber Veltman. Ook zij draagt een helm. Vervolgens ontstaat een met verve uitgevoerde mime-act waarbij de ene (Nick Deroo) de helm niet kan afzetten; de andere twee klimmen op en over hem heen, rukken aan zijn helm, houden hem op de kop, leggen hem op de grond, hijzelf begint ook aan zijn helm te sjorren. Uiteindelijk lukt het.

Wat een waanzinnige performance, explosief en dynamisch, acrobatiek en circusact lijken samen te komen. Door de juiste belichting is het ook als een filmscène. Al snel lost de kluwen lichamen met al die handen en benen op in een extreem sereen moment. Boven de speelvloer hangen drie lichtbuizen in schuine stand, ze lijken een soort vierkante opening naar de hemel te suggereren. Uit die hemel klinkt de inmiddels fameuze aria van Purcell over dood en vergiffenis, over klacht en rouw en kou en dood. Veel gehoord in het theater, maar nu komt er een nieuwe dimensie bij. Het is de roep de aarde te ontstijgen. Niet met een vliegtuig, hoewel de ondertitel van Transit dat suggereert, maar eerder als een engel.

Wat volgt zijn spannende ontwikkelingen die als een gevecht zijn met zwaartekracht en menselijke beperkingen, zoals de helm-scène dat al uitdrukte. De spelers vallen keer op keer plat op de grond, worden geholpen door een medestander die dan ook weer plat op de grond gaat. Dat zou je kunnen zien als de aardgebondenheid van de mens. Maar daar tegenover staat het verlangen naar het hogere, naar verlossing. Dat laatste krijgt een uitbeelding door Tom de Ronde die, geheel naakt en met een nadrukkelijk mager uitgelicht lichaam, op religieuze muziek als het ware probeert de hoogte in te stijgen. Hij probeert als het ware in het licht te gaan staan, strekt zijn armen de hoogte in, reikt omhoog, maar valt weer.

Deze lang uitgesponnen scène zit vol symboliek: is hij Christus, is hij de mens na de zondeval? Ondertussen komt Deroo weer op met zijn bagagekar. het statische en dynamische komen weer bij elkaar. Hoogtepunt is het slotbeeld waarin het drietal de ook al beroemde song It’s All Coming Back To Me Now van de Canadese zangeres Celine Dion playbackt. Humoristisch en toegewijd. Alle motieven komen samen, het zoeken en wachten. Deze romantische ballade sluit goed aan bij overkoepelende thematiek, de mens die zich aldoor ergens tussenin bevindt, aldoor op doorreis is, zowel in de liefde als in het dagelijks leven.

Foto: Joshua Walter