Als via een oude radio Somewhere over the rainbow, Waarheen, waarvoor en We’ll meet again klinken weten de oudere toeschouwers gelijk hoe laat het is: hier valt een sterfgeval te betreuren. De jongere kijkers mogen nog heel even in het ongewisse blijven, maar ook zij worden niet snel daarna geconfronteerd met het onvermijdelijke: de dood. (meer…)
‘Hoi!’, roept een koning vanaf de kasteelmuur naar de roodharige man beneden. ‘Hallo!’, roept deze en ze kijken elkaar aan. ‘Je komt zeker voor de…’, stamelt de koning. ‘Ja, ik kom voor de…’, antwoordt de man langzaam. Ze kijken elkaar aan. Hun armen strekken zich, bijna raken ze elkaars gezicht aan. ‘Voor de…’
Het zand van gisteren van Jansen & De Boer is een nieuw sprookje over een koning, zijn moeder en zijn nieuwe lakei en speelt zich af in een koninkrijk aan zee. De moeder van de koning vindt dat hij moet trouwen, maar haar zoon is al verliefd, en wel op zijn lakei. Dat druist in tegen haar plannen om een rijke schoonfamilie te vinden. Ze ontpopt zich tot een koelbloedige schurk van formaat en steekt een fataal stokje voor de romance.
Theatrale multitalenten Noralie Jansen en Willeke de Boer schreven en ontwikkelden rondom dit compacte verhaal een kleurrijke omlijsting met lucht, afwisseling en humor. Acteur Levi Middendorp bespeelt met hen drie karaktervolle poppen (gemaakt door Jansen). Ze laten hen zingen, verliefd worden en van elkaar dromen. Ieder kan elkaars pop spelen. Verder wordt de cast heel creatief uitgebreid: met een strik op is Middendorp plots een rijke stinkerd, naast een vissenstaart is De Boer een cryptische zeemeermin.
Een beetje zoals de golven in de branding van de zee regisseerde Elout Hol hen. Zwierig wervelen poppen, acteurs, attributen en decorstukken om en over elkaar heen, acteurs onderbreken elkaar en nemen elkaars zinnen over. Een simpel decor, sfeervol lichtontwerp, dromerige muziek en een bescheiden hoeveelheid attributen scheppen daarnaast een nieuwe wereld met een vleugje magie: pratende vergeetachtige vissen, eigenwijze meeuwen met komisch commentaar en natuurlijk die grote liefde op het eerste gezicht houden het drama luchtig.
Wat is het mooi om te zien hoe levensecht de lakei en de koning verliefd op elkaar worden bij hun eerste ontmoeting. Vreselijk eng is het als de lakei door de moeder van zijn geliefde wordt gekielhaald op zee. Dat ze vervolgens ook nog alle zeedieren opeet, die hij als boodschapper stuurt vanaf het strand waar hij is aangespoeld, maakt van haar een zeer boosaardige schurk. Ondertussen dromen de jongens van elkaar verder – voor altijd van elkaar gescheiden.
Door de poëtische invulling van de grotere thema’s die dit verhaal aansnijdt, geeft deze kindervoorstelling ook volwassen publiek stof tot nadenken. Wat een betoverend kleinood leveren die twee alleskunners Jansen & De Boer hiermee af.
Foto: Erik Franssen