PUNCH!

PUNCH! is een bescheiden festival van Dansmakers Amsterdam en toont een gevarieerd palet voorstellingen van jong choreografisch talent, niet alleen uit eigen toko maar ook uit het nationale en internationale netwerk van producenten. 

Een van de meest in het oog springende voorstellingen in PUNCH! 2013 is wellicht A gesture that is nothing but a threat, een voorstelling van de Portugese makers Sofia Dias en Vítor Roriz. Het duet werd anderhalf jaar geleden overigens al gepresenteerd tijdens Springdance. A gesture that is nothing but a threat is een hypnotiserende dialoog tussen woord en beweging. In een reeks razendsnelle, zowel verbale als fysieke herhalingen wordt de miscommunicatie tussen twee personen vormgegeven. Een tafel, twee stoelen, een cactus en een plantenspuit staan symbool voor een huiselijke locatie. Op de achtergrond een grote foto van planten, de tuin van het optrekje wellicht.

Open you eyes, I hope you are right, a whole parade, the operette. In een snel tempo herhalen Dias en Roriz zinnen die steeds van betekenis veranderen door een verschuiving van klanken. Langzaam vertaalt het ritme van de woorden, de stem en het geluid zich naar beweging. Een spelletje hints wordt een choreografie, een verhit tafelgesprek een pure fysieke aangelegenheid. De twee verwijderen zich van elkaar, unisono gesproken zinnen vallen uit elkaar terwijl beweging het ritme van de taal overneemt. In haperende, neurotische bewegingen, vaak hulpeloos lege mimische handelingen, verplaatsen de twee zich. Tot de vrouw ten slotte alleen aan de tafel zit en spreekt in een ondefinieerbare taal met een merkwaardige ritme. Wie goed luistert hoort dat in het Engels dat ze gebruikt, letters weggevallen zijn. Sommige voorstellingen wil je graag nog eens zien, A gesture that is nothing but a threat is er zo-een.

Op diezelfde avond is in Theater Bellevue is er nog een choreografie te zien; het minder verrassende Dance van Scapinodanser Loïc Perela. Perela, afkomstig uit Frankrijk, creëerde Dance afgelopen voorjaar tijdens Danslokaal van Conny Janssen Danst. In Dance zet hij zijn publiek in een vierkant om het speelvlak, dicht op de dansers, die bij aanvang al bewegen. Met hun bovenlichamen deinen ze energiek op een pulserende soundscape, een beweging die ze ruim een half uur vol houden. Dance is een geënsceneerde rituele dans compleet met extatisch moment . Op het hoogtepunt grijpen de dansers elkaar vast en en maken ze vaart dicht op elkaar in een ronde kring. Zo snel, dat een van hen, Kim Jomi Fischer, met beiden benen in de lucht kan zweven. De groep valt uit elkaar en de individuen hervinden de pulserende beweging van hun torso’s tot de muziek langzaam dooft en we nog slechts hun gehijg horen. Dance lijkt vooral een bijzondere beleving voor de dansers zelf, wat de rol is van het publiek of de boodschap van het stuk blijft erg ongewis.

De verrassing van PUNCH! is ongetwijfeld Boy o boy van de jonge choreograaf Conner Schumacher (Dansateliers Rotterdam), een solo die onderdeel uitmaakte van een reeks voorstellingen in de Melkweg. De Amerikaan komt uit een religieus nest en in Boy o boy, zijn eerste solo, speelt hij met de taboes van zijn conservatieve achtergrond. Zo gaat hij aan de haal met een microfoon, waarvan hij de standaard in zijn onderbroek propt en de microfoon zelf als een fallus boven zijn mond laat hangen. Op band hoort het publiek  het verhaal van een jongen die heimelijk masturbeert maar een penisfractuur oploopt. Hij moet het gebeuren aan zijn moeder opbiechten en belandt in het ziekenhuis. Met behulp van een reeks eenvoudige acties, waaronder ook een uitgekiende herhaling van achterwaartse salto’s, deelt Schumacher de meest intieme herinneringen uit zijn jeugd met het publiek. Een ervaring die je bijblijft.

PUNCH! speelt zich niet alleen af in het theater, ook op locatie zijn voorstellingen te zien. Bijvoorbeeld Signs van Jochem Stechmann, een project dat al eerder op Oerol te zien was. Stechmann maakt met seinvlaggen een ‘scheepvaartballet’ op de oevers van het IJ. Reizigers op de boot krijgen op papier een overzicht van het alfabet en kunnen het ontcijferen, maar dat is nog niet zo eenvoudig als je de woorden niet kent. Op grote betonnen blokken staan drie dansers in witte pakken en met hun groene vlaggen, ze onthalen de reizigers van de veerboot en zwaaien hen ook weer uit. Welkom, turn, stop, wie de woorden heeft ingefluisterd gekregen kan de bewegingen herkennen. ‘Oh, het is een project van een jonge kunstenaar,’ legt een van de reizigers een ander uit. ‘Meer is het niet hoor!’

Stechmann is een van de kunstenaars uit de eigen stal van Dansmakers, dat met dit project een bruggetje legt met de nieuwe locatie – het toekomstige Danshuis Amsterdam – aan het IJ.