De Kunstenbond, de vakbond voor werkenden in de creatieve sector, klaagt de Nederlandse overheid aan vanwege het beleid rondom coronasteun voor zzp’ers in de cultuursector. Al in juli sommeerde de bond de staat tot compensatie, maar na een afwijzing van verantwoordelijkheid vanuit de vier betrokken ministeries, stapt De Kunstenbond nu toch naar de rechter.
De Kunstenbond stelt de staat aansprakelijk voor de ‘onevenredig geleden coronaschade’ van zzp’ers in de culturele en creatieve sector. Volgens de vakbond zijn zzp’ers in de cultuursector zwaarder getroffen door de coronamaatregelen dan andere werkenden, terwijl er minder toegang was tot steun en compensatie. Samen met negen zzp’ers sommeert de Kunstenbond de staat tot compensatie, anders dreigt een rechtszaak.
Gisteren heeft de Kunstenbond een aansprakelijkstelling verzonden, waarin de vakbond de achterstelling en uitsluiting van de sector en haar werkenden uiteen zet. Als de staat verzaakt om binnen 28 dagen met een compensatievoorstel te komen, daagt de Kunstenbond de staat voor de rechter. De mede-eisers zijn leden van de vakbond die zeer zware financiële gevolgen ondervinden van coronamaatregelen en gebrek aan coronasteun.
Op basis van beschikbare cijfers van het CBS en berekeningen van de Taskforce culturele en creatieve sector, gaat de Kunstenbond uit van tienduizenden gedupeerden, met een gezamenlijk schadebedrag dat wordt geschat op 1,6 miljard euro. Onder de naam ‘De Kunst Klaagt Aan’ roept de Kunstenbond getroffen zzp’ers op om zich op de website met hun verhaal en schadebedrag te melden. Vanochtend stond de teller daar op ruim 1 miljoen euro.
Cultuur was volgens de Kunstenbond voor het kabinet geen prioriteit tijdens de coronacrisis. De bond beschrijft hoe de culturele en creatieve sector bij de coronamaatregelen stelselmatig uitgesloten werd van versoepelingen, terwijl andere sectoren wel of deels hun werkzaamheden konden voortzetten. De maatregelen werden ook keer op keer erg kort voor intrede bekend, terwijl het werk van de getroffen zzp’ers al in de maanden daarvoor verricht was.
Tegelijkertijd kwamen juist de zzp’ers in de culturele en creatieve sector, die daar meer dan de helft van de werkenden vormen, er bekaaid vanaf met de generieke coronasteun van het Rijk. De Kunstenbond maakte meermaals het bezwaar dat door sectorspecifieke kenmerken veel regelingen voor culturele zzp’ers onbereikbaar bleven en vroeg tevergeefs om maatwerk. Diegene die al aanspraak konden maken op Tozo, werden teruggeworpen op bijstandsniveau.
De honderden miljoenen aan sectorspecifieke noodsteun werden vooral verdeeld onder bedrijven, instellingen en lokale overheden, en kwamen niet top-down ook bij zzp’ers terecht. Vorig jaar toonden ook cijfers van de Boekmanstichting aan dat steungeld via organisaties zzp’ers niet bereikte en zelfs op de planken van instellingen bleef liggen.
Als gevolg hiervan hebben volgens de Kunstenbond veel zzp’ers hun spaargeld opgegeten en kampen ze met belastingschulden.
Foto: Under Wetter van Tryater, Anna van Kooij