De dj op het podium draait rap en hiphop. Twee acteurs komen op, Gremio en Hortensio. Ze rappen over het meisje van hun beider dromen, Bianca. Witte gordijnen zweven als achterdoek. Rechts op het podium staat een kubusachtige vorm waarin een getralied venster zit. Het samenspel tussen acteurs en dj zorgt meteen voor vaart en energie.

Zo begint Feeks! van toneelgroep ZEP, een bewerking door Peter Pluymaekers van een van Shakespeares beroemdste komedies The taming of the shrew (Het temmen van de feeks, 1590-1594). En dan komt de adorabele Bianca op, langbenig en kortgerokt, soepel draaiend met de heupen, een en al verleidingszucht. De rap verstomt. Bianca is de jongere zus van Katharina, de titelheldin. De entree van Katharina gaat gepaard met geschreeuw, slaan, rennen, het kapotscheuren van de gordijnen.

Regisseur Pluymaekers neemt met zijn gezelschap ZEP een bijzondere plaats in. Eerdere voorstellingen als MC Shake en Rome en Juli’s Posse troffen de kern met een unieke combinatie van klassiek teksttoneel en rap ofwel, volgens het artistieke credo van Pluymakers, Low Culture, High Level Theater. Dat ZEP zich nadrukkelijk richt op een doelgroep, de Vmbo-leerlingen tussen 12 en 16 jaar, bevestigt een artistieke durf: de voorstellingen moeten toegankelijk zijn, aansluiten bij jonge toeschouwers die weinig ervaring in de schouwburg hebben, zonder dat het ten koste gaat van de kwaliteit.

Bij Feeks! lukt deze inzet opnieuw wonderwel. Het is opmerkelijk hoe de hiphop- en rapstijl zich vloeiend voegt naar tekst en beweging. Niet alleen de beide lovers van Bianca, ook Petruchio als de huwelijkskandidaat voor de stuurse, onhandelbare Katharina voegt de bewegingsritmiek van hiphop feilloos toe op Shakespeare. Tussen deze overwegend jonge, dynamische spelers valt een fantastisch acterende Anke van ’t Hof als de moeder op.

Katharina, opgegroeid zonder vader, heeft het met een hardvochtige moeder te stellen: zij wil Bianca pas aan het huwelijk prijsgeven als de oudste dochter, Katharina, aan de man is. Deze opzet geeft aan de komedie zijn dramatische kracht. Van ’t Hof als moeder Baptista acteert met een bewust hoekige motoriek en groteske overdrijving. Het contrast tussen haar speelstijl en die van de jonge, losgeslagen bende om haar heen is groot, en dat maakt haar rol indringender dan ik in eerdere versies zag. Ook in tekstbehandeling werkt die tegenstelling: Van ’t Hof munt uit in klassieke dictie. En dan rapt en hiphopt de cast om haar heen. Excellente keuze van Pluymaekers om Van ’t Hof als krachtige tegenstelling tot Katharina op te voeren, ook in educatief opzicht. Zo speelt de voorstelling met verschillende stijlen.

Hoe wervelend deze Feeks! ook is, er blijven enkele onvolkomenheden. Allereerst geeft Katharina zich net iets te snel gewonnen en wordt er nogal veel op wangen geslagen met kletsende, vlakke hand. Ook het slot ontbreekt, dat huiveringwekkende moment waarin Katharina nederig vraagt of haar man op haar gespreide handen zijn schoenen plant. Een vrouw moet, aldus Katharina, ‘place your hands below your husband’s foot’. Deze scène is vervangen door mimisch spel waarin Katharina verliefd op de rug van Petruchio zit en juist haar blote voet in zijn gespreide handen plaatst.

Dat is een vrouwvriendelijker beeld maar het klopt niet met de harde strekking van het origineel. Hiermee heeft Pluymaekers zijn Feeks! minder fel gemaakt dan het stuk oorspronkelijk is. In feministische kringen is vaak bezwaar gemaakt tegen Het temmen van de feeks. Die discussie is in deze versie niet terug te vinden.

Afgezien hiervan is de voorstelling knap gespeeld door Joy Wielkens als een vurige Katharina, Staycian Jackson in de rol van verleidingszieke Bianca en Gustav Borreman als de tomeloos energieke ‘vrouwentemmer’ Petruchio. Moeder Anke van ’t Hof speelt in een dubbelrol ook de kokkin: zij spiegelt de hongerige Kate de heerlijkste lekkernijen voor die ze niet krijgt. Deze dubbelrol is scherp gekozen: niet alleen Petruchio temt zijn lief, ook de moeder is in het complot betrokken.

Foto: Serge Ligtenberg