Paulien Cornelisse heeft een minilaboratorium op het toneel gebouwd. Flesjes, buisjes, pipetjes, een microscoop – in haar derde programma Maar ondertussen smeert ze zichzelf uit over dekplaatjes en toont haar cellen vergroot aan het publiek. Sinds de cellen onrustig gedrag vertonen heeft haar binnenkant haar belangstelling, en net als in haar eerdere voorstellingen deelt ze […]
‘Zullen we zo langzamerhand eens aanstalten maken?’ Het is een van de favoriete zinnetjes van Paulien Cornelisse. Elk woord in de zin is onbestemd. De taalgevoelige cabaretière stelt na een grondige analyse vast dat het een omslachtige manier is van zeggen: ‘We komen hier nooit meer weg.’ In Aanstalten vloeien de taalobservaties weer rijkelijk in een vermakelijk en ambachtelijk programma.
Aanstalten vormen het centrale thema in de gelijknamige voorstelling van Cornelisse. In de coronaperiode onderging ze een operatie aan haar schildklier: de klier verantwoordelijk voor de hormonen die je een gevoel van succes en erkenning geven na het afmaken van een taak. En als iets afmaken geen voldoening geeft, dan volgen na de aanstalten algauw weer ‘afstalten’, aldus Cornelisse. Met onafgemaakte projecten als gevolg.
Met haar gebruikelijke warrig-associatieve stijltje vertelt Cornelisse over haar bezigheden in de coronaperiode. Veel tijd had ze ineens, bijvoorbeeld om haar fascinatie met ingeademde spraak uit te pluizen met behulp van een Zweedse wetenschapper. We leren hoe je een Japanse ‘dorodango’ maakt: met aarde, water, tijd en aandacht. Dan is er nog een momentje voor de oerknal, waar geen aanstalten aan vooraf konden zijn gegaan. Of toch?
Als doorgewinterde comédienne weet ze wat ze doet en met haar materiaal weet ze uitstekend aan het lachen te maken. Als programma voelt het echter een beetje gemakkelijk. Het format is vrij standaard; de dorodango, de schildklier, de creatie en daarbinnen geplaatste afgeleiden werken toe naar een klassiek, gestileerd comedy-eind, waarin al die lijntjes samenkomen in één zelfgeschapen (on)logisch slottafereel. Met een lekkere dosis dopamine tot gevolg, waarvan je spontaan gaat applaudisseren.
Ergens voelt het alsof een halfslachtig thema als ‘aanstalten’ hier ook medeplichtig aan is. Een perfect thema om allerlei lijntjes en gedachten in te plempen die nog niet helemaal uitgewerkt zijn, opstapjes naar een programma waar toch weer vanaf werd gezien. Een ideale afvoer van ideeën die al jaren rondzwemmen in je hoofd, zonder zekerheid dat je die ooit ergens zal kunnen presenteren – dat was de coronatijd ook. Met Aanstalten heeft Cornelisse een prima voorstelling afgeleverd om samen die coronatijd af te sluiten.
Foto: Mam van Dam
