Zal ik maar direct met de kern beginnen? Ik ben boos op mijn sectorgenoten. Niet op allemaal, maar wel op een heel groot deel. Ik ben boos op al die grote gezelschappen voor jeugdtheater die vanuit hun marketingafdelingen met dikke subsidie hebben bedacht dat een registratie voor jeugdtheater maar 2,99 waard is. Dus het met de hele familie bekijken van een onlinetheaterervaring is nog geen euro per persoon waard. SAY WHAT!!??
Een initiatief als vakantietheater doet het wat mij betreft niet veel beter. Waarbij een streamkaartje nog steeds maar € 7,50 per huiskamer kost. Zijn we er werkelijk van overtuigd dat onze producten, die online gestreamd worden, in de tijd dat de live ervaring niet kan, werkelijk zo weinig waard zijn?
Sinds de lockdown zijn we in de theatersector natuurlijk met man en macht aan het proberen connectie met ons publiek te houden. We willen ons publiek zien en gezien worden. We missen het contact. We missen de energie. We missen alles waar we het eigenlijk voor doen, namelijk de interactie tussen publiek en maker. Wat marketingafdelingen hebben bedacht om de connectie en zichtbaarheid te behouden is het delen van oude registraties. In eerste instantie gebeurde dit gratis om de moed er in te houden en mensen blij te maken. Al gauw bleek dat we voorlopig de afstand tot ons publiek nog wel even moeten houden. Streamen en registraties zijn nu eigenlijk de enige manier waarop we bij het publiek kunnen komen. Conclusie: de online platforms springen als paddenstoelen de grond uit.
Wij waren al een tijdje bezig met de digitale ondersteuning van onze voorstellingen. Bij Buro Bannink proberen we onze makers bewust te maken van hun aanwezigheid op YouTube en andere kanalen en hoe sterk je deze middelen in kan zetten voor publieksconnectie. Maar de voorstellingen echt streamen en registraties ‘verkopen’ is voor ons ook een nieuw gedachtegoed. De vraag bij iedereen: wat is het nu waard? Welke prijs hang je aan het product? In welke markt stap je en waar moet je je toe verhouden?
Om die prijs te bepalen kun je natuurlijk een vergelijking maken met netflix. Aangezien zij een bereik hebben van miljoenen mensen is wellicht de prijs die zij kunnen stellen niet helemaal realistisch voor theater. Als we voor een abonnement van nog geen 10 euro onbeperkt theater gaan bieden, hoe gaan we dat dan financieren met 100 of 1000 bezoekers. Wanneer ben je kostendekkend? Laat staan winstgevend zodat er ook iets naar de makers kan gaan? Het bouwen van een streamingservice, het onderhouden van de site, het maken van een registratie, het zijn allemaal flinke investeringen. We willen ook met deze onlineversies van voorstellingen een mooie beleving achterlaten en dat kost tijd, moeite en geld.
De afgelopen jaren was ‘fair practice’ en ‘fair pay’ een belangrijk topic in onze sector. Met het advies van de Commissie der wijzen lijkt deze direct uit het raam gegooid te zijn. We moeten plots uitgaan van de maximale inkomsten en niet meer van het dekken van de kosten. Als er een gemeentelijke subsidie tegenover staat, is dit wellicht nog wel te doen, maar voor de makers die vrij produceren is het onmogelijk om te spelen wanneer de kosten hoger zijn dan de inkomsten.
We kunnen toch niet naar een systeem waar we zelf betalen om iets voor ons publiek te doen? Dit is toch ons werk? We moeten toch allemaal betaald worden voor ons werk? Gelukkig is hiervoor bij veel theaters begrip. Wanneer zij een voorstelling streamen naar het publiek dan is dit grotendeels voor een normale kaartprijs. Nu kan met een stream natuurlijk een heel gezin kijken en is het publiek alsnog goedkoper uit. Maar de prijs komt wel iets dichter bij de verkoopprijs die normaal gehanteerd wordt. Waardoor publiek het ook ervaart als een normale prijs en ze wanneer de theaters weer open gaan ook niet scheef kijken naar die prijs.
Wanneer we dan als makers en impresariaten gaan concurreren met onze klanten, dus onze theaters, dan moeten we wel die prijs serieus gaan benaderen! Zeker omdat we ook een keuze moeten maken over de fair pay. Ik vind dat een acteur, hoe minimaal ook, wel gecompenseerd moet worden voor zijn optreden. Dat er inkomsten voor het gezelschap tegenover de stream moeten staan.
Veel theaters boeken bij ons nu een registratie van een voorstelling of een livestream. Wij faciliteren dit op basis van de normale uitkoopsom. Zo kan een gezelschap gewoon spelen en hun team betalen. Dit dekt een theater door de kaartverkoop ook gelijk te houden aan een kaartprijs. Zo houden we de markt van ons jeugdtheater in vorm. Want hoe willen we teruggaan naar die toch al zo krappe en financieel uitdagende markt van jeugdtheater wanneer we nu voor een habbekrats elke ervaring online gooien?
De afgelopen weken heb ik heel hard gewerkt aan een platform voor onze voorstellingen. Dit is nu volledig gericht op de programmeurs van jeugdtheater en cultuureducatie. Onze presentatiedag kan niet doorgaan, maar we willen volgend jaar wel de theaters in. Dus moeten we ons aanbod zichtbaar maken bij onze theaters. Mijn gezelschappen hebben heel hard gewerkt om van hun voorstellingen prachtige registraties en online ervaringen te maken. Ons team heeft mega hard gewerkt om een heel nieuwe manier te vinden en alles op te tuigen om verkoop te weeg te brengen. Ik kies er daarom voor om de prijs van mijn eigen presentatiedag gelijk te houden met de vorige jaren. Helaas kunnen we onze bezoekers geen lunch en koffie bieden. Maar toch vind ik dit een eerlijke prijs voor wat wij voor hen maakten, ook al is het online.
Het platform dat we nu hebben ontwikkeld, vind ik prachtig. Het is een mogelijkheid om vanaf nu direct te streamen richting alle mensen thuis. We kunnen jeugdtheater op de beeldbuis brengen en daarmee in tijden dat niks kan toch kinderen inspireren. Wellicht dat we dit in de toekomst na de BETA fase ook echt gaan doen. Nu kies ik ervoor om een voorstelling een dag te verhuren voor € 12,50. Als ik eerlijk ben, vind ik dit voor een huiskamer vol kinderen eigenlijk te weinig. Maar goed, de ervaring is zeker anders en de drempel moet wel haalbaar blijven. Nadat ik deze prijs aan mijn gezelschappen communiceerde, kreeg ik direct de reactie van een gezelschap dat ik mezelf dan uit de markt prijs. Waarop ik resoluut zei: ‘als dit uit de markt is, dan wil ik niet mee doen in deze markt. Mijn gezelschappen bieden een kwalitatieve ervaring en dit is al een prikkie.’
Ik sta voor eerlijke betaling voor alle betrokkenen. Ik ben geen netflix. Ik ga geen concurrentie aan met ‘mijn’ theaters. Ik wil kansen creëren voor mijn makers, maar niet ten koste van alles, niet over de rug van de acteurs en zeker niet ten kosten van de theaters. Dus bij deze, met grote urgentie voor al mijn collega’s in het vak: zorg voor onze sector, gooi geen registraties en streams in de uitverkoop!
Laten we met elkaar proberen dat we een fair pay-constructie kunnen handhaven. Ook nu. Of beter: juist nu!
Karin Bannink is oprichter en artistiek en zakelijk leider van Buro Bannink. Het impresariaat voor jeugdtheater, jongerentheater en cultuureducatie vertegenwoordigt ruim 30 gezelschappen richting theaters, festivals, cultuurbemiddelaars en scholen. Dit artikel verscheen eerder bij Cultuurpers.
Die kaartprijs is toch bedoelt per persoon? Dus niet voor een geheel huishouden maar uitgaand van dit voorbeeld 3,99 of 7,50 per kaartje?
Het kaartje geldt voor de stream van meestal 24 uur beschikbaar en dan per woonkamer.
Beste Karin, je hebt natuurlijk gelijk.
We werden vorig jaar maart met z’n allen overvallen toen de theaters gesloten werden. Ook op dit moment zitten nog steeds velen met de handen in het haar.
We hebben als sector van alles ondernomen om zichtbaar te blijven. Na een periode van paniek hebben we in korte tijd een grote ontwikkeling doorgemaakt en komen we tot (soms zeer geslaagd) online aanbod.
In die zin zie ik het al als vooruitgang dat er nu betaald ipv gratis online naar voorstellingen wordt gekeken, ook al is het voor slechts een paar euro.
Naamsbekendheid, zichtbaarheid en kennismaking met een voorstelling of gezelschap is ook waardevol dus ik zie de waarde van een investering ook op die manier. Het is tevens een investering in een mogelijk toekomstscenario. Bovendien is er inmiddels een andere vorm van werkgelegenheid in de culturele sector ontstaan voor streamingsdiensten, producenten, camera- en geluidsmensen, editors, beeldregisseurs en biedt het performers de kans om te kunnen werken en zich te presenteren.
Het is vooralsnog de grootste uitdaging om mensen überhaupt betaald naar online theatervoorstellingen te laten kijken. Mijn eerste Netflix abonnement kostte destijds 4,- per maand, maar inmiddels 12,- Dat heeft met aanbod en kwaliteit te maken.
Laten we mooie producties blijven maken en online publiek trekken, dan kan de prijs, (ook in het theater) omhoog.
Beste Karin,
Het aanbod van Podiumkids Thuis is voor de aangesloten jeugdgezelschappen een belangrijke en tijdelijke manier om verbinding te behouden met het publiek. Om jong en oud te blijven inspireren met verbeeldingskracht en te motiveren om straks, als het weer kan, vooral live naar het theater te komen.
De registraties die we voor €2,99 aanbieden, hebben hun sporen in het theater ruimschoots verdiend; ze hebben getoerd (sommigen zelfs tot ver buiten ons land), er zijn kaarten voor verkocht en alle makers en acteurs zijn betaald voor hun inzet. Alle gezelschappen die registraties op Podiumkids Thuis hebben geplaatst, hebben afspraken gemaakt met de rechthebbenden (waarmee fair pay gewaarborgd is). We zien het platform dan ook zeker als een steun(tje) in de rug voor alle uitvoerenden. Daarnaast bepalen gezelschappen bijvoorbeeld zelf hoe lang een registratie te zien is op het platform.
Zie ons aanbod als een cadeautje. Door nu registraties met ze te delen, houden we contact met ons publiek en we zijn ervan overtuigd dat ze ook straks weer de gevraagde prijs zullen betalen voor live verbeeldingskracht. We staan te popelen om te gaan toeren met ons kersverse en prachtige aanbod.
Sonja Rinkel, projectcoördinator Podiumkids
Over Podiumkids
Podiumkids is een collectief van 26 professionele gezelschappen die theater-, muziek- en dansvoorstellingen maken voor kinderen van 2 tot en met 12 jaar. Podiumkids wil jeugdtheater onder de aandacht brengen bij zoveel mogelijk mensen. Dat doet ze met de Podiumkids Prijs, maar ook met de website http://www.podiumkids.nl: de uitagenda voor de hele familie.
De Podiumkids Prijs wordt mede mogelijk gemaakt door de Nederlandse Associatie voor
Podiumkunsten (NAPK).
Dank Niek, voor je reactie waar ik me goed in kan vinden.
Hoewel ik alle ideëele gedachten van connectie houden met je publiek begrijp en ook dondersgoed weet dat podiumkids een marketing tool is vind ik ondanks de reacties de onderbouwing niet voldoende om de frustratie weg te nemen. Het word enkel aangewakkerd.
Het is duidelijk merkbaar dat grote gezelschappen met de nodige marketing budgetten de luxe hebben om te praten over de connectie met je publiek onderhouden. De ruimte hebben om te zeggen dat de mensen die werken aan de streams betaald worden voor hun diensten. De acteurs die de voorstellingen toen hebben gespeeld en toen ‘goed’ verdiend hebben en fair pay betaald hebben gekregen. Zitten nu echt aan de tozo. Van 2,99 blijft er denk ik wel heel weinig over om hun een steuntje in de rug te geven. van 12,99 blijft er zelfs heel weinig over… Hoe zorg je dat het kostendekkend is? Daar is als een club met de nodige subsidie geen/minder zorg over, maar je hebt wel de verantwoordelijkheid naar de sector om je daar wel over te bekommeren. Om dit wel mee te nemen in de prijsstelling.
Op dit moment is het de realiteit dat alle niet gesubsidieerde makers moeten leven van inkomsten vanuit online streams. Die makers zijn in razend tempo aan het vernieuwen en herijken. Veel theaters bewegen mee en nemen ook risico’s. Men wil samen ontdekken en nieuwe producten creëren voor het publiek. maar dan moet het publiek wel bereid zijn te kijken en daar komen dit soort initiatieven plots. Waarom voor 15 euro gaan kijken als het ook voor 2,99 kan?
De concurrentie is volledig oneerlijk, ik vind echt dat jullie je achter de oor mogen krabbelen over wat zo’n marketingsplatform teweeg brengt. En in hoeverre je de benarde situatie van makers nog benarder maakt.
Ik zie het niet als cadeautje, ik zie het als een kloof in onze sector. Die in deze tijd heel veel groter is geworden en die volgens mij puur door handelen zonder bewustzijn en begrip buiten de eigen voordeur, wordt versterkt.
Stuur je trouwe klanten één keer in de zoveel tijd een registratie als cadeautje, van die voorstelling die ze al bezochten zodat ze het kunnen herleven. maak een kleurplaat, een educatief filmpje. Maar zet geen landelijke campagne op vanuit oneerlijke concurrentie met als neveneffect broodroof. Dit is namelijk echt niet nodig en je doet meer kwaad richting je collega’s. Denk aan de lange termijn, denk aan de mensen die hun brood verdienen met publieksinkomsten en niet met subsidie. Doe lief, denk marktconform, denk fair pay, zie je invloed op de markt.
Neem je verantwoordelijkheid