‘Wie is toch Marino Marini?’ Die vraag vormt het eigenlijke begin van There is a discussion. De voorstelling van Nieuw West bestaat vrijwel uitsluitend uit vragen. Vragen die meer vertellen dan dat ze een antwoord verlangen.

Al die vragen worden gesteld door Marien Jongewaard. In zijn clownspak lijkt hij naar het publiek toe te zijn gekomen om over het weer te praten. Niet het weer van Celsius en millibar, maar de gevoelstemperatuur. Maar na die lichtverteerbare entree verandert hij van toon en gaat in sober zwart gekleed achter een tafeltje zitten, met het publiek vlak voor hem als bij een lezing.

In There is a discussion geeft Jongewaard een nauwelijks verholen zelfportret in een zorgvuldig opgebouwde, lange reeks van vragen, onderbroken door een verhaal van een oom uit de kindertijd of een dansje. Hoe beeldend de vragen soms ook geformuleerd zijn, ze vertellen ook over de jeugd van Marini in ‘lawaaierige portiekwoningen’ in een ‘steenkoolgestookte stad’. Ze verwijzen naar wat indruk op hem maakte: Cobra-schilders, een Che Guevara-opera die nogal wat deining veroorzaakte, een tekst op een oorlogsmonument.

Al die verpakte mededelingen scheppen een beeld van de theatermaker en van zijn drijfveren. Dat gebeurt niet zonder zelfspot overigens: ‘Marino Marini – heeft die nooit spraakles gehad? Zijn ze vergeten hem zijn accent af te leren?’

There is a discussion is opnieuw een fraaie tekst van Rob de Graaf. Hij zit Jongewaard dicht op de huid, wat na ruim dertig jaar samenwerken niet verwonderlijk is. De titel van de voorstelling is afkomstig van een werk van de conceptuele kunstenaar Ian Wilson. Die schreef op een blocnoteblaadje de uitspraak ‘There is a discussion‘. En die discussie ging hij later met zijn publiek ook daadwerkelijk aan. Een discussie aangaan, dat is ook Jongewaards idee over kunst.

Dat wordt duidelijk in het laatste deel van de voorstelling, wanneer de vragen moeten wijken voor uitspraken en het bijna ingetogen acteren voor nieuwe energie. De gespeelde theatrale lezing culmineert in een bevlogen statement van een theatermaker die kiest voor zijn ’theater van de onredelijkheid’ en ‘niet voor het vermaak en de bevestiging en de lichtverteerbaarheid’. Ook nadat hem is verteld dat hij ‘bedankt werd voor de moeite, maar dat het nu niet meer hoefde’. Jongewaard/Marini moet ‘dingen’ blijven maken, want waar leeft hij anders voor? Hij moet doorgaan. Gelukkig maar.

Foto: Sanne Peper