Toneelschrijver en -regisseur Léon van der Sanden is op 1 oktober overleden. Hij maakte naam met talloze theaterbewerkingen en vertalingen, van Duitse en Engelse toneelklassiekers en vooral vele romans.

Van der Sanden (1953) groeide op te Rijswijk en studeerde onder andere Nederlandse taal en letteren aan de Universiteit van Utrecht. In 1979 begon hij met regisseren, vertalen en bewerken. Onder meer bij de Theaterwerkplaats, De Kist, Frascati, het Ro Theater en vooral Het Vervolg toonde hij een passie voor veelal Duitse schrijvers, zoals Franz Xaver Kroetz, Georg Büchner, Heiner Müller, Fassbinder en Thomas Bernhard. Maar hij regisseerde evengoed Eugene O’Neill, Tennessee Williams, Edward Albee, Henrik Ibsen, Herman Heijermans en Hugo Claus

Bij het Maastrichtse Het Vervolg, dat in 2009 opging in Toneelgroep Maastricht, was hij jarenlang artistiek leider. In 1996 presenteerde hij er zijn eerste romanbewerking De avonden, die zowel artistiek als commercieel een succes werd. Gerard Reve zelf kwam vier keer kijken en was gegrepen. In een brief aan de makers noemde hij de bewerking ‘veel en veel meer dan een schitterend toneelstuk: het is een bom. (…) Het toneelstuk De avonden stijgt boven plot en materie uit.’

Daarna maakte Van der Sanden bij hetzelfde gezelschap boekbewerkingen van onder meer De gelukkige huisvrouw (Heleen van Royen), Mank (Herman Brusselmans), Berlin Alexanderplatz (Alfred Döblin) en Datumloze dagen (Jeroen Brouwers), die hij allemaal ook zelf regisseerde.

Voor Het Nationale Toneel bewerkte en regisseerde hij Eline Vere (Louis Couperus). En bij Suburbia waagde hij zich aan een theaterbewerking van Madame Bovary (Flaubert) en een eigen stuk over oud-politica Neelie Kroes. Beide stukken werden geregisseerd door Julia Bless.

De laatste jaren werkte Van der Sanden vooral voor Bos Theater Producties. Naast een nieuwe bewerking van De Avonden (Reve), schreef voor de producent theaterbewerkingen van Hoe mooi alles (Mirjam van Hengel), Haar nam was Sarah (Tatiana de Rosnay, geregisseerd door Ursul de Geer), Vele hemels boven de zevende (Griet Op de Beeck, geregisseerd door Ursul de Geer) en zeer recent nog twee Hendrik Groen-voorstellingen, die geregisseerd werden door Gijs de Lange: Pogingen iets van het leven te maken en Zolang er leven is. 

Foto: Bos Theater Producties, Leo van Velzen