Geboren en getogen Amsterdammer Samir zegt tijdens een sollicitatiegesprek dat hij Sam heet. Elke keer als hij zich voorstelt met Samir wordt hij afgewezen, ditmaal niet. Zijn broer verwijt hem zijn ware identiteit te verkwanselen. Dit is een van de veelzeggendste scènes uit de voorstelling Game over door Meervaart Studio en Lost Project in het kader van Town Tales, een festival met nieuwe, diverse theatermakers afkomstig van de vier Amsterdamse cultuurhuizen.

De elf getalenteerde acteurs, in leeftijd variërend van 14 tot 25 jaar en van diverse etnische achtergrond, hebben elk hun eigen monoloog geschreven. In de regie van Priscilla Vaudelle en in samenwerking met choreograaf Erwin Kiene is Game over een swingend, wervelend geheel met een nadrukkelijke boodschap.

De spelsituatie is die van een schoolklas of -plein. Hier heersen regels over de spelletjes, zoals een quiz of ‘Ik zie wat jij niet ziet’, die scholieren en jongeren spelen. Maar elke keer zijn er enkelen die zich hiertegen verzetten en weigeren de regels klakkeloos te aanvaarden. Dit ‘niet aanvaarden’ is de metafoor. In de nog altijd door witten overheerste stad Amsterdam, waar desalniettemin 180 nationaliteiten leven, gelden er ongeschreven ‘witte’ regels. Als je zegt dat je Samir heet en niet Sam, dan verlies je het. De wedervraag is dan; ‘Waar kom je vandaan?’ En als je dan antwoordt ‘Amsterdam’ of ‘Osdorp’ dan is dat niet goed genoeg, want ‘Waar kom je echt vandaan?’ Of: ‘Waar zijn je ouders geboren?’ Dus ook: ‘Waar kom je echt écht vandaan?’

Het was de eigen keuze van de groep inclusiviteit als voorstelling te brengen. De jongeren verzetten zich tegen racisme, tegen elke vorm van ‘-isme’, zoals ze nadrukkelijk laten weten. In de quiz stellen ze vragen aan het publiek, zoals ‘Hoeveel moskeeën zijn er in Nederland?’, ‘Wat is het beste Marokkaanse restaurant van Amsterdam?’ en ‘Hoeveel nationaliteiten kent de stad?’. Het publiek blijft veel antwoorden schuldig.

De boodschap is duidelijk: er ontbreekt nog altijd kennis van over medestadsbewoners met een migratieachtergrond. Erg mooi is de scène waarin een Ghanees-Arubaanse vrouw klaagt over dat voorstellingen altijd over racisme gaan, ze wil weleens een theaterbezoek zónder dit onderwerp. Dat is een gewaagde monoloog, briljant gespeeld met humor en scepsis.

De uitbundige choreografie maakt Game over ook tot een dance- en hiphopfeest. De Meervaart Studio biedt jongeren de gelegenheid hun talenten te ontwikkelen. Game over is beslist een kwalitatief hoogstaande voorstelling die verder durft te gaan dan tal van reguliere uitvoeringen over zo’n precair onderwerp als racisme en het buitensluiten van mensen met een niet-witte achtergrond. De jongeren laten zich leiden door het zoeken naar schoonheid, reinheid, oprechtheid. Het zijn waardevolle thema’s, met ongekende inzet en overtuiging gebracht. Ze noemen zich met verve ‘de nieuwe generatie’ die leven in hun favoriete stad, Amsterdam. Waarvan acte.

Foto: Dave van Hout