De nieuwe enscenering die Ivo van Hove en Anne Teresa De Keersmaeker maakten van West Side Story, is door de internationale pers overwegend positief ontvangen. De musical ging gisteren in première in het Broadway Theatre in New York. Maar de belangrijkste recensie, die in The New York Times, is kritisch.

‘Een triomf‘, ‘niet te missen‘, ‘ten diepste modern‘ zijn een paar van de commentaren uit de belangrijkste kranten over de herziene versie van de musical. Ivo van Hove haalde de oorspronkelijk in 1957 uitgebrachte Broadway-klassieker (verfilmd in 1961) radicaal naar het nu, waarbij niet alleen het rigoureuze inkorten (hij schrapte bijvoorbeeld het lied I feel pretty), maar vooral het vervangen van de iconische choreografie van Jerome Robbins, vooraf voor verdeeldheid zorgde onder Amerikaanse theaterliefhebbers.

De reacties op het werk van De Keersmaeker zijn wisselend. Rolling Stone is enthousiast en spreekt van een ‘krachtige nieuwe choreografie’. The Stage benoemt de ‘hectische energie met gymnastische flips en hints van breakdancing’. The New York Times schrijft over een choreografie met ‘agressieve accenten van taekwondo en boksen (…) Maar over het algemeen lijken deze dansers niet op kamikaze-straatstrijders maar meer op rennende puppy’s, die niets liever doen dan rondjes rennen in cirkels en op hun rug kronkelen.’ Het Amerikaanse cultuurplatform Vulture zegt dat de bijdrage van de postmoderne choreograaf eigenlijk ‘een verrassend conventionele melange van stijlen’ is.

Vooral entertainment-magazine Variety is enthousiast over de choreografie: ‘Hoewel niet zonder gratie, is haar eigen stijl minder ballistisch, atletischer en soms zelfs brutaal – een authentieke stijl voor onze eigen tijd. Soms neemt het korps zelfs de functie van een Grieks koor op zich. Terwijl Tony en Maria Somewhere zingen, doen de gebroken bewegingen van het dreigende koor een verbluffende visuele uitspraak over hoe vervreemd deze kinderen eigenlijk zijn van hun fel met elkaar strijdende sociale groepen.’

Voor het succes van een Broadway-show is de kritiek in The New York Times van het grootste belang. Criticus Ben Brantley – die Van Hoves werk al lang volgt – had grote moeite met het gebruik van (live-)video die Jan Versweyveld in de voorstelling verwerkte. Volgens Brantley was er daardoor sprake van een ‘herhaaldelijk versplinterde focus’, waardoor ‘er weinig emotionele concentratie [is] en daardoor weinig mogelijkheden om echt bewogen te raken’. Ook Vulture plaatste kanttekeningen bij het veelvuldige gebruik van film: ‘Schakel de projectors uit. De goede momenten zijn alle momenten die niet afhankelijk zijn van video.’

Roundup van de recensies

‘This classic American musical inspired by Romeo and Juliet comes alive in a production bursting with frenetic energy, passion, pathos and those glorious Leonard Bernstein-Stephen Sondheim songs. It’s a stunning achievement for van Hove, known for deconstructions of celebrated works such as A View From the Bridge and Network.’ – The Telegraph, vijf sterren

‘But Van Hove also jettisoned the beloved ‘I Feel Pretty’ ditty altogether. But this viewer doesn’t miss them (or it), especially since the young black, brown, and white bodies onstage truly do act out a version of West Side Story that more honestly reflects America’s newer generations and the dark realities many face. When the new interpretation of ‘Gee, Officer Krupke’ appears in the second act, it’s not played for comic relief — rather, since it’s a song about abuse and neglect,  the performers move like zombies. No longer goofy vaudeville, it’s now smart and chilling.’ – Rolling Stone, vijf sterren

‘What the less-imposing dance and Van Hove’s camera close-ups do is enable richer characters, especially the young lovers. The extraordinary [Isaac] Powell makes the most moving, motivated and emotionally turbulent Tony you’re likely to have seen. His golden-voiced ‘Maria’ is Mountain Dew-inflected, with a teen’s energy and squirmy awkwardness, and the ‘Tonight’ duet with his Maria, an affecting [Shereen] Pimentel, is a serene stunner. You can feel the show’s amped up angst through [Amar] Ramasar’s brooding Bernardo during the rainy rumble.’ – New York Post, vier sterren

‘Van Hove has said he wanted to make the violence more tangible, and mock-fight scenes plus a liberal use of fake blood ensure this is the case, the show ultimately hews closer to its gloomy, doomed love. The end arrives abruptly, with no time to linger or rationalize the tragedy; something has been lost, and it didn’t need to be this way. It’s a fitting close for a show that throws down a bunch of gambles, most of which pay off – though of course, the biggest gamble was already set: a revamp of a beloved classic on Broadway, with big-name producers, is sure to lure ticket buyers, grit and controversy or not. After breaking box office records while still in previews, it looks like it has already paid off.’ – The Guardian, vier sterren

‘The actors are dwarfed by their towering screen selves; emotions get writ large. The moving empty street shots compress the bodies on stage and create anxiety. The video brings intimacy – the heavy breathing of Tony and Maria fogging a mirror that stands between them – and the violence becomes more vicious in close-up. Not everything works. A montage during America feels conceptually murky and the vividly saturated glamour shots of characters in some of the other montages feel out of place.’ – The Stage, vier sterren 

‘But I fail to detect a natural rhyme or reason for the way video is used here, aside from the location street shots that often provide backdrops for outdoor scenes and a ‘black lives matter’-style montage about police violence for the jaunty ‘Office Krupke’ number. There are a lot of split screens and a lot of frankly clichéd, commercial-style images of characters running and brooding.’ – The New York Times

‘So is it all trash? No. It’s self-defeating for long sections, but there’s enough promising material to wish that everyone could have just taken a year off and tried again. Sure, the screen utterly overpowers the stage while also feeling like an afterthought — but that makes the first decision easy. Switch off the projectors. The good moments are already the ones that don’t rely on video.’ – Vulture

‘There’s no doubt that the sensibility has shifted in this revival, but not enough to seem theatrically radical. Although we no longer seem to be in the 50s, the modern elements are mainly structural, like the gigantic scenic projections (designed by Luke Halls) on the back wall. At first they seem intrusive, more aggressive than enlightening because they’re competing with, and often overwhelming, the stage action below.’ – Variety

‘Meer dan als een verhaal over een verboden liefde beklijft deze nieuwe West Side Story  vooral door zijn maatschappelijke relevantie. De musical toont pijnlijk de niet zo verenigde staat van Amerika. Raciale profilering, seksueel geweld, migratiehysterie: het zit er allemaal in.’ – De Standaard, vijf sterren

Nog veel meer links naar recensies staan verzameld op Playbill.com.

Foto: Jan Versweyveld