Het gebeurt ergens halverwege de voorstelling. Nadat danseres Aymará Parola in een soort piëta-houding op Ariah Lesters schoot heeft gelegen, frunnikt ze in zijn mond en haalt daar een draadje uit. Ze trekt er aan en het draadje wordt een draad. Tot onze stomme verbazing blijft ze trekken totdat de draad meterslang is. Wat is dit voor goocheltruc? Heeft Lester tot nu gespeeld met een knot garen in zijn mond? Dat lijkt uitgesloten want hij heeft al een nummer gezongen. Hoe kan dit?

Los van de vraag hoe het kan, rijst de vraag naar de betekenis. Symboliseert de draad de eeuwige navelstreng waarmee moeder en kind verbonden zijn. In het licht van Lesters eerdere werk zou dat niet onlogisch zijn. In zijn voorstelling White (Ariane) maakte hij liedjes van tekstfragmenten uit het dagboek dat zijn moeder bijhield tijdens haar zwangerschap. Bovendien draait alles in El Nacimiento or [Rebirth] om – de titel zegt het al – geboorte.

Maar als die lange draad al staat voor de navelstreng, wat willen Lester en Parola er dan mee uitdrukken? Nadat de draad de volledige lengte van het podium heeft, lopen ze er de zaal mee in en trekken ze hem over de hoofden van de mensen, die voor deze scène in rood licht gezet zijn. Is dit een verwijzing naar de wedergeboorte uit de titel? Of juist een symbolisering van de wens terug te keren naar de baarmoeder? De geconcentreerde aandacht waarmee Lester en Parola de handeling uitvoeren zou ook kunnen duiden op een ritueel uit een verre cultuur.

Het is een van de talloze raadselen die de in collagevorm gegoten voorstelling oproept. De geest van de toeschouwer moet uiterst lenig zijn om de schier eindeloze reeks associaties te kunnen duiden. In de eerste scène zien we op grote schermen hoe er een gipsen afdruk gemaakt wordt van de torso’s van een man en een vrouw, later worden die torso’s kapot geslagen door een grote steen. Is dat dezelfde steen die Parola even daarvoor gebaard heeft? Zoals elk mens kapot maakt wat hem lief is, zoals Oscar Wilde schreef? Of moet dit juist geduid worden als het vernietigen van iets, een afgietsel van een mens, wat onecht is?

In hun zoektocht is veel duister maar de pijn (van de geboorte, van het scheppen) is een prominent aspect. Al in de tweede scène, nadat Lester zich tergend langzaam ontdaan heeft van zijn Japans aandoende kostuum en zijn masker, schrijdt hij naar een plek voor op het podium. Via een sensor op zijn voorhoofd creëert hij daar muziek terwijl het bloed uit zijn mond stroomt, bovenop het witte masker dat langzaam rood kleurt.

Hoe ondoordringbaar dit universum veelal ook is, er is geen moment dat je Lester en Parola niet gebiologeerd volgt in hun raadselachtige trip. Hun performance is gegoten in pregnante beelden en muzikaal maak je een reis over alle continenten, met de veelzijdige stem van Lester als gids.

Aan het eind van El Nacimiento or [Rebirth] worden er drie lijsten omhoog getrokken. Langzaam draaiend vormen ze een soort teken, als van een geheim genootschap. Een lidmaatschap zou ik niet overwegen maar eenmalig getuige geweest te zijn van hun wonderbaarlijke rituelen, dat had ik niet willen missen.

Foto: Leontien Allemeersch