Tien jaar geleden maakte Theatergroep Echo, toen net opgericht door de actrices Anna Schoen en Lotte Dunselman, de voorstelling Eindland voor festival Over het IJ in Amsterdam. In de knoestige tekst van Jibbe Willems werd een woestenij geschilderd zoals die er uit zou kunnen zien nadat de wereld zoals wij die kennen goeddeels vergaan was. (meer…)
‘Geen antwoorden, maar vragen,’ belooft tgECHO in de publiciteitstekst van haar nieuwe voorstelling. In Tussentijd willen de makers vragen oproepen over wat de mens tot mens maakt. Uitgerust met een zaklamp, een overall en plastic handschoenen kijken de actrices Anna Schoen en Lotte Dunselman daarvoor terug op de geschiedenis van de mens.
Dat de voorstelling ons inderdaad geen nieuwe antwoorden wil bieden, wordt al snel duidelijk. De actrices spelen vooral alom bekende beelden uit de geschiedenis na. Met weinig woorden imiteren ze holbewoners die vuur of rotstekeningen maken, Grieken die ten strijde trekken en Romeinen die kunst maken. De brave schoolcanon eindigt bij het heden waarin gruwelijke oorlogen worden gevoerd en een gigantische afvalberg ontstaat.
Jibbe Willems schreef bij de beelden poëtische en swingende teksten. In een monoloog over de voorbije eeuw klinkt het ‘boem pauweslag en ratata hiroshima nagasa ki-ki-ki-ki…’ Maar de actrices spreken die zakelijk uit. Alsof ze een voice-over inspreken voor een National Geographic-documentaire over de mens. Misschien willen de actrices dat we op die manier anders naar ons zelf gaan kijken, maar daarvoor is de tekst dan weer te illustratief. Op een mooie, persoonlijke eindmonoloog na, blijft die vooral hangen in het aanstippen van diezelfde hoogte- en dieptepunten uit de menselijke geschiedenis.
Hetzelfde doet de muziek. Die bouwt op van vaag geknetter tot uitgebalanceerde klassieke noten. Op die manier wordt elke gedachte op hetzelfde niveau verdubbeld. Niets verwart. En af en toe gaat ook nog demonstratief het zaallicht aan, want het gaat ook over ons.
Gelukkig heeft Tussentijd nog een grote troef in handen. Charlotte Köhlerprijswinnaar Wikke van Houwelingen ontwierp een origineel decor van 250 vierkante meter aluminiumfolie. Bij aanvang hangt alles nog strak als gordijn rondom het speelvlak , maar al snel gebruiken de spelers het materiaal om er prachtige rekwisieten van te knutselen. Stukjes zilverpapier transformeren van gordijn naar tak, vuursteen, speer, boog, kind, tas, kroon en mitraillette. En uiteindelijk komen alle stukjes weer samen in een grote vuilnisbelt, die symbolisch wordt overhandigd aan het publiek.
Gekleurd licht zorgt daarbij voor prachtige effecten. Als bijvoorbeeld rood licht op een hoopje zilverpapier flakkert, ontstaat er vuur. Ook mooi is het openingsbeeld, waarin de actrices door een klein gaatje in het aluminiumgordijn het publiek beschijnen en begluren.
Helaas is ook deze mooie vormgeving vooral een illustratie van het gespeelde en gesprokene. Niets schuurt, verdiept of verpersoonlijkt, waardoor de bezoeker ook nergens aan het denken gezet wordt. Zo mist Tussentijd naast antwoorden eigenlijk ook de vragen.
(foto: Menno van der Meulen)
Ik vond ‘ t prachtig!