Robert Wilson is wereldberoemd als theatermaker, maar waagt zich slechts zelden als performer op het toneel. Eind jaren zeventig voor het eerst, en twintig jaar geleden met een solo, Hamlet. Weer twintig jaar later neemt hij eindelijk een van zijn grootste inspiratiebronnen ter hand en het resultaat is verbijsterend. Wilson ontdoet Samuel Becketts Krapp’s Last Tape van […]
Sam Wills komt uit Nieuw-Zeeland en spreekt geen woord Nederlands. Dat is ook niet nodig want tijdens de hele voorstelling More Tape zit zijn mond met tape dichtgeplakt. Het weerhoudt hem er niet van een grote reeks van korte liedjes en sketches te brengen. Met vrijwilligers uit de zaal weet hij originele en leuke spelletjes te doen die iedereen thuis in de woonkamer kan nadoen.
Om zijn sprakeloosheid te compenseren maakt hij gebruik van zijn grote gitzwart omlijnde ogen, een grote bewegelijkheid en veel huis-, tuin- en keukenattributen die in een paar kartonnen dozen op toneel staan. Een geluidsband brengt flarden van Wagner en Orff als de spanning wordt opgevoerd, en populaire muziek tijdens de feelgood-momenten. Maar zijn leukste hulpmiddelen zijn de talloze vrijwilligers die hij uit de zaal plukt. Het zijn er zoveel dat het onmogelijk doorgestoken kaart kan zijn.
Zo laat hij de ene vrijwilliger een pingpongbal die door een föhn omhoog wordt geblazen met een golfstick in het publiek slaan. Vier andere vrijwilligers poseert hij in zo’n kluwen met elkaar dat ze er niet meer zonder zijn hulp uitkomen omdat ieder op de ander steunt. Als matador vecht hij met een vrijwilliger die op een eigenzinnige manier een stier nadoet om de gunst van een vrouw die met een klapperend kunstgebit castagnetten nadoet.
Rode draad in de voorstelling is het aftellen naar iets onheilspellends. Dat aftellen is begonnen nadat iemand uit de zaal op een grote rode knop heeft gedrukt. Een voice-over laat op gezette tijden weten hoeveel tijd er nog rest. Maar wat er precies gaat gebeuren is niet duidelijk en wat er precies gebeurt ís, is zelfs niet duidelijk na de voorstelling. De vaart wordt in de voorstelling gehouden door de snelle opeenvolging van de spelonderdelen. En dat zonder zich te bedienen van virtual reality, special effects of andere ingenieuze mechanieken. Een rolmaat, een paar ballonnen, een föhn, een plastic roos; meer heeft hij niet nodig.
Op het toneel stelt Sam Wills zich op als the boy next door, zonder sterallures of gewichtigdoenerij. Zou het daarom zijn dat hij telkens weer genoeg vrijwilligers vindt, die zonder protest of reserves met hem het toneel opstappen? En die mensen uit de zaal zijn dan geen slaafse opvolgers van zijn aanwijzingen, maar evenwaardige sparringpartners die op hun eigen manier reageren en soms zelf leuker dan Wills zelf dreigen te worden. Gelukkig weet hij hier al even improviserend mee om te gaan, krijgt elke vrijwilliger een groots applaus en gaan ze als vrienden uit elkaar.
Foto: Colin Boulter