Ellen Vogel, de grande dame van het Nederlandse toneel, is op 93-jarige leeftijd op 5 augustus overleden. Haar veelzijdige toneelcarière besloeg meer dan zestig jaar.
Ellen Vogel (1922) debuteerde in 1945 met een kleine rol in Weekend in Californië van het net opgerichte gezelschap Comedia, met onder anderen Ko van Dijk en Mary Dresselhuys. Toen vanuit Comedia in 1950 de Nederlandse Comedie ontstond maakte Vogel, net als veel van haar Comedia-collega’s, de overstap naar het nieuwe gezelschap van Han Bentz van den Berg, Johan de Meester en Guus Oster. In eerste instantie huisde het gezelschap in Den Haag, maar met ingang van 1953 werd het de vaste bespeler van de Stadsschouwburg aan het Leidseplein in Amsterdam. Ze bleef er tot in 1971, toen het gezelschap mede als gevolg van Aktie Tomaat werd opgeheven.
Hierna speelde Vogel in talloze vrije producties, gastrollen bij gesubsidieerde gezelschappen als de Haagse Comedie, en rollen voor film en tv. Ze werd in haar carrière meermaals gelauwerd, waaronder met de Theo d’Or in 1961, de grootste Nederlandse toneelprijs, voor haar rollen in Kasteel in Zweden en Joseph in Egypten. In datzelfde jaar wonnen twee films van Fons Rademakers met Vogel een internationale prijs. In 1976 won ze de Colombina voor beste vrouwelijke bijrol in Zomergasten door de Haagse Comedie.
Bij haar vijftigjarig jubileum in 1995 werd Vogel tot grande dame van het Nederlandse theater benoemd, een officieuze titel die voorheen was weggelegd voor Mary Dresselhuys. Datzelfde jaar werd ze na afloop van de voorstelling Drie grote vrouwen (1995) bevorderd tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau. Haar laatste toneelrol speelde ze in 2000, in Verzameld werk van Joop van den Ende Theaterproducties.
Ter gelegenheid van haar 85e verjaardag in 2007 verscheen een website met video- en audiomateriaal en werd het boek Ellen Vogel over haar leven en werk uitgegeven, geschreven door Tonko Dop en Anneke Muller. In 2009 kreeg ze de Blijvend Applaus Prijs 2009 uitgereikt, een oeuvreprijs voor oud-podiumkunstenaars. In de Stadsschouwburg Amsterdam is een portret dat Theo Swagemakers in 1976 van de actrice maakte te vinden, net als een bronzen beeldhouwwerk gemaakt door Constance Wibaut.
Vogel is getrouwd geweest met acteur Hans Tobi, met wie ze een zoon heeft, met Fons Rademakers, en met Jimmy Münninghoff.
Foto: Robin van Lonkhuijsen
‘Grande dame’ Annet Nieuwenhuijzen is vandaag op 85-jarige leeftijd overleden. Nieuwenhuijzen (Utrecht, 7 november 1930) studeert eerst politieke en sociale wetenschappen aan de Universiteit van Amsterdam. Na een studentenvoorstelling adviseert regisseur Elise Hoomans haar om beroepsactrice te worden. Op 12 september 1953 debuteert ze bij de Haagse Comedie als Mej. Brompton in Het uur der […]
Ze behaalde de status van een soevereine toneelheerseres. En de leeftijd der zeer sterken. De gram van de jaren zestig heeft haar wel beschadigd, maar kreeg nooit echt vat op Ellen Vogel. Ze had het brede register van haar talent immers al lang verkend toen het grote schelden eenmaal begon. De start van Ellen Vogels […]
Actrice Georgette Reyevski is op 21 februari overleden op 104-jarige leeftijd. Bij het grote publiek was Reyevski bekend van haar rol als moeder van professor Higgins in My fair lady en als moeder van dokter Van der Ploeg (Sjoukje Hooymaayer) in de televisieserie Zeg ‘ns aaa. De Vlaamse actrice (12 februari 1910, Antwerpen) studeerde in […]
De van oorsprong Amerikaanse danseres Ellen Edinoff is dinsdag overleden aan de gevolgen van kanker. Edinoff schreef samen met haar man Koert Stuyf in de jaren zestig en zeventig een belangrijk hoofdstuk in de Nederlandse dansgeschiedenis. Edinoff en Stuyf leerden elkaar kennen in New York, waar de New Yorkse Edinoff les had van dansvernieuwer Martha Graham en Koert Stuyf lessen volgde aan […]
Actrice Will van Kralingen is afgelopen nacht op 61-jarige leeftijd overleden. Ze was al langere tijd ernstig ziek. Van Kralingen speelde na haar afstuderen aan de Amsterdamse toneelschool in 1978 bij toneelgroep De Appel, waar ze te zien was in Oom Wanja, Faust, Een midzomernachtsdroom en As you like it. Ze was vanaf de oprichting […]
