Door een kruip-door-sluip-door-gangenstelsel waar sneeuw, ijs en poolwind doorheen razen, brengt de expeditiecrew van Antarctica zijn toeschouwers naar de ruimte van waaruit ze een Zuidpool-experience zullen gaan meemaken. Inclusief koningspinguïns en diepzeeduiken, is de belofte. Tenzij het barre weer zo’n expeditie in de woeste natuur onmogelijk maakt. Ziedaar het uitgangspunt voor de vermakelijke nieuwe voorstelling die theatergezelschap Vis à Vis in samenwerking met theatergroep De Jongens maakte.

Reisbestemmingen kunnen zo gek niet zijn, of mensen willen ernaar toe. En zelfs op zo’n exotische plek hebben ze eigenlijk alles al gezien, gedaan en meegemaakt. Ze zijn snel verveeld en vinden niks meer spectaculair genoeg. Theatergezelschap Vis à Vis steekt de draak met die snel verveelde reiziger door een trip aan te bieden naar het domein van de koningspinguïn: Antarctica. Daar kan de verwende toeschouwer naar hartenlust ongekende ervaringen opdoen, is de belofte.

Een team van stoere mannen en vrouwen, aangestuurd door de poenige vrouwelijke ondernemer en geldschieter Zelda van Dijk (Manon Nieuweboer), zal de toeschouwers mee op expeditie nemen. De enigen die daar bij voorbaat op tegen zijn, zijn twee pinguïn-onderzoekers. Die arriveren door de barre weersomstandigheden op de Zuidpool laat in de home base. Daar, in het restaurant, laten de vakantiegangers, een rol van de toeschouwers, zich dan al bedienen door de reisleiding.

Vis à Vis maakt op zijn terrein in Almeerderstrand al jaren buitenvoorstellingen. Die worden gekenmerkt door spectaculaire stunts en technische hoogstandjes. Maar buitenvoorstellingen horen vooral thuis in de zomermaanden. Nu heeft de groep op haar vaste plek het restaurant vernieuwd, waardoor er ook binnen theater kan worden gemaakt. Antarctica is de eerste voorstelling waarmee ze van die faciliteit gebruik maken.

Het publiek wordt ontvangen in een aanpalende loods door acteurs die in skipakken expeditieleden verbeelden. Zoals het hoort bij een ‘internationale’ expeditie, komen de leden uit alle windrichtingen.  De toeschouwers worden in diverse talen toegesproken. In het Duits (Marius Alsleben), Amerikaans (Taco van Dijk), Frans (Sarah Chandon) en nep-Russisch (Guus Boswijk).

De toeschouwers worden door een ijslandschap met sneeuwstormen en hondensleden meegenomen naar de home base. Vanaf daar zullen ze, volgens de aankondiging, gaan diepzeeduiken en pinguïns kijken, tenzij de weersomstandigheden dat onmogelijk maken. In dat geval blijven ze binnen, aan lange tafels in het restaurant. Zo pakt het uiteraard uit: op beeldschermen laten de organisatoren zien dat de wereld buiten onbegaanbaar is.

Wat zich binnen ontwikkelt, is het beste te omschrijven als een theatrale dinnershow, waarbij de toeschouwers direct worden aangesproken en bij de voorstelling betrokken. Terwijl er een driegangenmenu wordt geserveerd, duiken de expeditieleden op alle mogelijke plekken in de ruimte op met korte sketches, al dan niet voorzien van tekst en acrobatische toeren.

Zo zitten de musici op de stalen omloop die zich hoog langs de wanden bevindt. Op zeker moment wordt echter geconstateerd dat de piano nog buiten in de vrieskou staat. Pianist Bart-Jan Oosting gaat hem ophalen en wordt vervolgens met ‘besneeuwde’ piano en al opgehesen aan een zware kabel. Vanuit de lucht voorziet hij zo de dinergasten van achtergrondmuziek. Het is typisch Vis à Vis: een technisch staaltje inzetten om het optimale effect te bereiken.

Overigens zijn veel sketches grappig, maar tamelijk lichtgewicht en ook nogal karikaturaal. Veel ideeën krijgen een aanzet, maar worden verder niet echt uitgewerkt. Karakters blijven aan de oppervlakte. Resultaat is een aaneenschakeling van beperkte anekdotes. Knap is overigens wel het logistieke huzarenstukje waarmee telkens in rap tempo tweehonderd toeschouwers van eten worden voorzien.

Vis à Vis mag theater graag gebruiken om haar zorgen over klimaatverandering vorm te geven. Weliswaar met een knipoog, humor en waar mogelijk slapstick, maar ze menen het wel degelijk. In Antarctica kent de maatschappijkritiek twee aspecten. Ten eerste zijn de mensen die, op zoek naar een kick, vervuilende (vlieg-)vakantiereizen ondernemen getikt. En ten tweede: laat de natuur met rust. Antarctica is van de pinguïns en de andere dieren, niet van onderzoekers of reizigers. En dat moet vooral zo blijven.

De verplichting binnen te blijven levert wel zo zijn beperkingen op in de toeren die Vis à Vis kan uithalen. Die zijn onvermijdelijk minder spectaculair dan wat ze kunnen uitrichten wanneer ze de beschikking hebben over alle ruimte die een idee nodig heeft. Daarmee is Antarctica een vrolijke voorstelling met een maatschappelijke boodschap, maar minder opzienbarend en hilarisch dan de buitenvoorstellingen.

Foto: Anna van Kooij