Een van de kernwoorden om onze tijd te benaderen is ‘schuld’. Aan het begin van de eenentwintigste eeuw leven we in het Westen meer dan ooit ‘schuldbewust’. En dit zowel in de financiële als in de morele betekenis van het woord. Met zijn vele implicaties en consequenties. (meer…)
The Big Easy is de bijnaam van New Orleans. Dat het er in ‘de noordelijkste stad van de Caraïben’ niet altijd zo relaxed aan toegaat, blijkt wel in de voorstelling die Tijdelijke Samenscholing maakte voor de Operadagen Rotterdam. Het verhaal gaat te veel kanten op, maar de muziek is prima: goed gespeeld, broeierig en zompig.
Met een swingend nummer trekt de band het publiek naar het podium, midden onder de Van Brienenoordbrug bij Oud-IJsselmonde. Die buitenkathedraal biedt daarnaast nog ruimte genoeg voor een café, een restaurant en tafeltjes om een cajunmaaltijd te nuttigen met uitzicht over de Maas. Het is een onverwacht aangename plek onder een van de drukste autowegen van het land; je hoort er nauwelijks verkeer. Tegen de onvriendelijke temperatuur worden dekentjes uitgereikt.
Twee vertellers, Michiel Bakker en Carole van Ditzhuyzen, beginnen het centrale verhaal van de voorstelling: een barman krijgt bezoek van een mooie vrouw, biedt haar onderdak en vindt haar de volgende morgen vermoord in zijn kamer. Hij wordt opgepakt en uiteindelijk ter dood veroordeeld. Hij weet niet wat er gebeurd is, maar het lijkt erop dat er hoodoo (magie) in het spel is. In de moerassen van Louisiana heeft de man ooit de mytische wolfman in de ogen gekeken. Dat had hij beter niet kunnen doen.
Bakker en Van Ditzhuyzen herhalen elkaar, vallen elkaar in de rede of vertalen uitdrukkingen in het Engels. Daarmee begint The Big Easy heel levendig. Als het verhaal uitwaaiert en niet erg opschiet, werkt die manier van presenteren vertragend.
Behalve het verhaal van de onfortuinlijke barman geeft The Big Easy lemma’s uit de encyclopedie van de stad en de jazz, impressies van het bezoek dat de groep bracht aan New Orleans en feiten van vroeger en nu over discriminatie en gevangenisbeleid in Louisiana, waarmee de voorstelling ook een sociale aanklacht wil zijn. Dat alles wordt fragmentarisch verteld. Omdat er te weinig lijn is aangebracht om de snippers in een kader te zetten, er te veel losse eindjes blijven hangen en er nogal wat herhaald wordt, zakt de voorstelling halverwege wat in.
Gelukkig brengt de muziek je weer terug bij de les. Tijdelijke Samenscholing bestaat behalve uit de twee acteurs uit Stan Vreeken, een prima zanger en de componist van de muziek. De band bestaat uit drummer Jelle Huiberts, Jasper Slijderink op de Fender Rhodes, bassist Kees Dijkstra, gitarist Gijs Batelaan en blazer Efe Erdem, die op trombone en bugel veel sjeu toevoegt aan het geluid. Nuttig en nodig in een voorstelling over New Orleans.
De onfortuinlijke barkeeper vertrekt als dead man walking uit hell on earth: Angola State Prison. Je weet na afloop meer over de geschiedenis van de jazz en wat minder over de rol van hoodoo en voodoo, maar wat na de voorstelling vooral blijft hangen is dat het er niet zo easy aan toegaat in the big easy. Bij wie zich verdiept in de juridische gang van zaken in the land of the free slaan somberheid en verontwaardiging al snel toe. Een pijnlijke geschiedenis raak je niet zomaar kwijt. Gelukkig is er de muziek nog om wat troost te brengen.
Foto: Bas Czerwinski